“Đừng lo lắng về Trung Quốc, mọi chuyện rồi sẽ ổn cả thôi! Chủ tịch Tập Cận Bình – người được rất nhiều người kính trọng – không muốn đất nước mình rơi vào khủng hoảng, và tôi cũng vậy. Mỹ muốn giúp Trung Quốc, chứ không muốn làm tổn hại nước này!” Tổng thống Mỹ Donald Trump viết trên mạng xã hội Truth Social ngày 12/10 giờ địa phương.
Hiện phía Trung Quốc chưa đưa ra phản hồi chính thức nào về phát biểu trên của ông Trump.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Nhà Trắng
Ngày 10/10, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ áp thuế bổ sung 100% đối với hàng hóa Trung Quốc, đồng thời áp đặt kiểm soát xuất khẩu đối với tất cả các phần mềm quan trọng do Mỹ sản xuất, bắt đầu từ ngày 1/11 hoặc sớm hơn. Ông Trump cũng dọa hủy cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) cuối tháng này.
Động thái này của người đứng đầu Nhà Trắng được cho là nhằm đáp trả các biện pháp hạn chế xuất khẩu đất hiếm mà Bắc Kinh ban hành. Chỉ vài giờ sau khi siết chặt kiểm soát xuất khẩu đất hiếm, Trung Quốc tiếp tục công bố sẽ áp dụng “phí dịch vụ cảng đặc biệt” đối với các tàu có liên quan đến Mỹ, nhằm đáp trả động thái của Washington áp thuế tương tự lên các tàu thuộc sở hữu hoặc do doanh nghiệp Trung Quốc vận hành. Mức phí này sẽ có hiệu lực từ ngày 14/10.
Phát ngôn viên Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 12/10 tuyên bố việc Mỹ dọa áp thuế cao không phải là cách đúng đắn để hòa hợp với Trung Quốc, đồng thời kêu gọi Washington xử lý bất đồng thông qua đối thoại dựa trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau và tham vấn bình đẳng.
“Việc cố tình đe dọa áp thuế cao không phải là cách đúng đắn để hòa hợp với Trung Quốc. Lập trường của Trung Quốc về chiến tranh thương mại là nhất quán: Chúng tôi không mong muốn, nhưng chúng tôi không sợ hãi,” người phát ngôn nêu rõ.
Bộ Thương mại Trung Quốc kêu gọi Mỹ sớm chấm dứt các hành động bị cho là sai lệch, nghiêm túc thực hiện những nhận thức chung quan trọng đạt được qua các cuộc điện đàm giữa hai nguyên thủ quốc gia, bảo vệ thành quả từ các cuộc tham vấn và tiếp tục sử dụng cơ chế đối thoại kinh tế - thương mại song phương để xử lý thỏa đáng các mối quan tâm của mỗi bên và quản lý khác biệt thông qua đối thoại trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau và tham vấn bình đẳng, quản lý ổn thỏa bất đồng, duy trì sự phát triển ổn định, lành mạnh và bền vững của quan hệ kinh tế thương mại song phương.
“Nếu Mỹ vẫn tiếp tục đi sai đường, Trung Quốc chắc chắn sẽ thực hiện các biện pháp kiên quyết để bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình,” người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc cảnh báo.
Đối với các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm và các mặt hàng liên quan, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố đây là “hành động chính đáng”.
“Là một nước lớn có trách nhiệm, Trung Quốc áp dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với các mặt hàng liên quan theo đúng quy định pháp luật, nhằm bảo vệ hòa bình thế giới, ổn định khu vực và thực hiện nghĩa vụ quốc tế về không phổ biến vũ khí cũng như các cam kết khác,” người phát ngôn nhấn mạnh.
Về việc áp dụng “phí dịch vụ cảng đặc biệt” đối với các tàu liên quan đến Mỹ, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc khẳng định: "Các biện pháp đáp trả của Trung Quốc là hành động phòng thủ thụ động cần thiết, nhằm bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của các ngành công nghiệp và doanh nghiệp Trung Quốc, cũng như môi trường cạnh tranh công bằng của thị trường vận tải biển và đóng tàu quốc tế".
Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc bắt đầu từ ngày 2/4, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố chính sách thuế đối ứng với hàng loạt đối tác thương mại toàn cầu. Điều đó khiến một số mặt hàng từ Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ đối mặt nguy cơ chịu thuế lên tới 245%.
Sau nhiều vòng đàm phán, hai bên đã nhất trí hạ nhiệt căng thẳng về thuế quan. Thuế nhập khẩu mà Washington áp với hàng hóa Trung Quốc hiện là 30%, trong khi Bắc Kinh duy trì thuế 10% với hàng hóa Mỹ.
Tùng Dương