Tổng thống Mỹ công bố bước đi quan trọng với Greenland, Đan Mạch phản ứng dữ dội, EU nói gì?

5 giờ trướcBài gốc

Thống đốc bang Louisiana Jeff Landry (trái), một thành viên đảng Cộng hòa, được Tổng thống Mỹ Donald Trump bổ nhiệm vị trí Đặc phái viên tại Greenland. (Nguồn: Getty Images)

Báo Politico đưa tin, tối 21/2, trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump, vốn từ lâu công khai mong muốn sáp nhập Greenland vào Mỹ, khẳng định ông Landry "hiểu rõ tầm quan trọng thiết yếu của Greenland đối với an ninh quốc gia Mỹ" và sẽ "thúc đẩy mạnh mẽ các lợi ích" xứ cờ hoa vì sự an toàn, an ninh và sinh tồn của các đồng minh, cũng như của toàn thế giới.

Ngày 22/12, phát biểu với báo giới tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, gần thành phố West Palm Beach, bang Florida, ông Trump tiết lộ thêm, sáng kiến bổ nhiệm đặc phái viên Mỹ tại Greenland không phải do ông nghĩ ra mà do chính ông Landry đề xuất.

Đồng thời cho biết, Thống đốc bang Louisiana cũng nhắc lại thương vụ Mỹ mua lại bang này từ Pháp vào đầu thế kỷ XIX.

Ngoài ra, nhà lãnh đạo Mỹ khẳng định: "Chúng tôi cần Greenland vì an ninh quốc gia. Không phải vì khoáng sản. Chúng tôi có rất nhiều mỏ khoáng sản và dầu mỏ. Mỹ có lượng dầu nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào trên thế giới. Chúng tôi cần Greenland vì an ninh quốc gia".

Theo ông, sự hiện diện ngày càng tăng của Nga và Trung Quốc xung quanh Greenland là mối đe dọa trực tiếp khiến "Mỹ phải có hòn đảo này".

Tổng thống Mỹ cũng chỉ trích vai trò của Đan Mạch trong việc quản lý Greenland, cho rằng Copenhagen không chi đủ ngân sách và không cung cấp "sự bảo vệ quân sự" cần thiết cho hòn đảo tự trị này.

Trong một bài đăng trên mạng xã hội sau tuyên bố của ông Trump, Thống đốc Jeff Landry, thành viên đảng Cộng hòa, nhậm chức từ đầu năm 2024, gọi đây là một "vị trí tình nguyện" và là "một vinh dự".

Ông tuyên bố sẽ nỗ lực để "biến Greenland thành một phần của nước Mỹ", đồng thời nhấn mạnh việc bổ nhiệm này "không ảnh hưởng gì" đến vai trò Thống đốc bang Louisiana của ông.

Về phía Greenland, Thủ hiến Jens-Frederik Nielsen đã đăng bài viết trên mạng xã hội, cho rằng diễn biến này "có thể khiến nhiều người lo ngại", song kêu gọi giữ bình tĩnh và tái khẳng định quyền tự quyết của Greenland: "Chúng tôi sẽ tự định hình tương lai của mình. Greenland là của chúng tôi và các đường biên giới của chúng tôi phải được tôn trọng".

Chính phủ Đan Mạch, quốc gia vẫn giữ thẩm quyền đối với các vấn đề đối ngoại và an ninh của Greenland, phản ứng gay gắt trước thông báo của ông Trump. Ngoại trưởng Đan Mạch Lars Løkke Rasmussen nói với truyền thông trong nước rằng, ông "vô cùng phẫn nộ" và sẽ triệu Đại sứ Mỹ tại Đan Mạch Ken Howery để làm rõ vụ việc.

Người đứng đầu ngành ngoại giao Đan Mạch nhấn mạnh tất cả các bên, "kể cả Mỹ", phải tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ của Copenhagen.

Ở cấp độ Liên minh châu Âu (EU), người phát ngôn Ủy ban châu Âu Anouar El Anouni tuyên bố, việc bảo vệ "tính toàn vẹn và bất khả xâm phạm" của biên giới Đan Mạch và Greenland là "điều cốt yếu đối với EU", lưu ý đây là lập trường nhất quán lâu nay của khối.

Greenland nằm ở vị trí chiến lược giữa Bắc Mỹ và châu Âu vào thời điểm mà Mỹ, Trung Quốc và Nga đang gia tăng sự quan tâm đến Bắc Cực, nơi các tuyến đường biển đã mở ra do biến đổi khí hậu. Vị trí của Greenland cũng nằm trên tuyến đường ngắn nhất cho tên lửa giữa Nga và Mỹ.

Kể từ khi trở lại Nhà Trắng vào tháng Một, Tổng thống Trump nhiều lần công khai tuyên bố sẽ giành quyền kiểm soát hòn đảo Bắc Cực rộng lớn này, nơi được cho là sở hữu trữ lượng lớn các khoáng sản đất hiếm chưa được khai thác. Ông cũng không loại trừ khả năng sử dụng biện pháp quân sự hoặc gây sức ép kinh tế để đạt mục tiêu.

Trong nhiều phát biểu sau đó, ông Trump tiếp tục khẳng định Mỹ sẽ kiểm soát Greenland "bằng cách này hay cách khác", khiến châu Âu rơi vào một vòng xoáy căng thẳng ngoại giao mới.

Theo kết quả của cuộc thăm dò dư luận được công bố hồi tháng Một, 85% người dân Greenland phản đối viễn cảnh trở thành một phần của nước Mỹ. Đan Mạch và Greenland nhiều lần khẳng định hòn đảo này không phải để bán.

Bảo Minh

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/tong-thong-my-cong-bo-buoc-di-quan-trong-voi-greenland-dan-mach-phan-ung-du-doi-eu-noi-gi-338594.html