Tổng thống Trump đổi nước cờ thuế quan: Lùi 1 bước, tiến 3 bước?

9 giờ trướcBài gốc

Tổng thống Trump đổi nước cờ thuế quan: Lùi 1 bước, tiến 3 bước?

Tuy nhiên, khi ông Trump ký sắc lệnh vào tối thứ Năm, áp thuế lên 68 quốc gia và Liên minh châu Âu, ngày hiệu lực bất ngờ được lùi lại 7 ngày để cập nhật lịch thuế quan. Dù động thái này có thể được một số quốc gia chưa đạt thỏa thuận với Mỹ hoan nghênh, nhưng nó lại làm gia tăng bất định đối với doanh nghiệp và người tiêu dùng vẫn đang chờ đợi xem điều gì sẽ xảy ra và khi nào.

Ông Trump khẳng định việc tăng thuế lên gần 3.000 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu sẽ mang lại thịnh vượng mới cho nước Mỹ, thúc đẩy việc làm trong lĩnh vực sản xuất, giảm thâm hụt ngân sách và khiến các quốc gia khác “tôn trọng Mỹ hơn”.

Tuy nhiên, giới quan sát lo ngại loạt thuế này sẽ làm tổn hại vị thế toàn cầu của Mỹ, nhất là khi các đồng minh cảm thấy bị ép buộc vào những thỏa thuận bất lợi. Thuế quan đánh vào nguyên liệu đầu vào và hàng hóa thiết yếu cũng có nguy cơ tạo ra lạm phát mới và kìm hãm tăng trưởng, điều mà chính quyền Trump bác bỏ.

Trong khi thời hạn do chính Trump tự đặt ra đang đến gần, nhiều điều vẫn chưa rõ ràng ngoài quyết tâm áp thuế mà ông theo đuổi suốt nhiều thập kỷ. Tính hợp pháp của sắc lệnh vẫn là vấn đề gây tranh cãi khi Tòa phúc thẩm Mỹ hôm thứ Năm vừa qua đã nghe lập luận liệu ông Trump có vượt quyền khi tuyên bố tình trạng khẩn cấp theo đạo luật năm 1977 để tránh phải xin Quốc hội phê chuẩn.

“Thuế đang khiến nước Mỹ VĨ ĐẠI & GIÀU CÓ trở lại”, Trump viết trên Truth Social sáng thứ Năm cùng ngày.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia nhận định chính sách của ông Trump được xây dựng một cách hấp tấp, tiềm ẩn rủi ro lâu dài cho sức mạnh và thịnh vượng của nước Mỹ.

“Điều duy nhất chúng ta có thể chắc chắn vào sáng thứ Sáu là thuế nhập khẩu của Mỹ sẽ ở mức cao kỷ lục, phức tạp và khó đoán định do các thỏa thuận còn quá mơ hồ”, chuyên gia kinh tế Scott Lincicome thuộc Viện Cato nhận định.

Tổng thống Trump lần đầu đặt ra hạn chót ngày thứ Sáu sau đợt áp thuế “Ngày Giải phóng” hồi tháng 4, vốn gây hoảng loạn trên thị trường chứng khoán và làm dấy lên lo ngại suy thoái. Sau đó, ông buộc phải hoãn lại 90 ngày để đàm phán thêm, nhưng không đạt đủ thỏa thuận nên tiếp tục gia hạn và gửi thư thông báo mức thuế đến các lãnh đạo thế giới, kéo theo hàng loạt thỏa thuận chớp nhoáng.

Một số quốc gia bị tăng thuế, như Thụy Sĩ (từ 31% lên 39%), trong khi Liechtenstein được giảm mạnh (từ 37% xuống 15%). Những nước không có tên trong sắc lệnh tối thứ Năm sẽ bị áp mức thuế mặc định 10%.

Trong vài tuần qua, Trump đã đàm phán với EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Indonesia và Philippines, qua đó tuyên bố đã đạt “chiến thắng” khi các nước này chấp nhận nhượng bộ để tránh bị áp mức thuế cao hơn. Tuy nhiên, ông từ chối nêu tên các quốc gia khác đã đạt thỏa thuận.

EU đang chờ văn bản xác nhận mức thuế 15%. Thụy Sĩ và Na Uy cùng nhiều quốc gia khác không rõ mình sẽ bị áp thuế bao nhiêu, trong khi Trump sau cuộc gọi với Tổng thống Mexico sáng thứ Năm đã đồng ý giữ mức thuế 25% trong 90 ngày để tiếp tục đàm phán.

Lãnh đạo châu Âu đối mặt với chỉ trích vì “xuống nước” với ông Trump, dù họ khẳng định đây mới là giai đoạn khởi đầu và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hỗ trợ Mỹ đối với Ukraine. Trong khi đó, Thủ tướng Canada Mark Carney, cho biết nước này không còn xem Mỹ là đồng minh đáng tin cậy.

Ấn Độ, với mức thuế 25% vừa bị công bố, có thể sẽ không còn hưởng lợi từ chiến lược dịch chuyển chuỗi cung ứng khỏi Trung Quốc. Trong khi đó, Trung Quốc đang trong vòng đàm phán kéo dài với Mỹ, đối mặt mức thuế 30% và áp ngược lại mức 10% lên hàng hóa Mỹ.

Doanh nghiệp cảnh báo thiệt hại, lạm phát có nguy cơ tăng tốc

Nhiều doanh nghiệp lớn đã cảnh báo về tác động tài chính do thuế. Ford (Mỹ) cho biết mức lợi nhuận năm nay có thể giảm 2 tỷ USD vì thuế. Hãng mỹ phẩm Yon-Ka (Pháp) dự kiến sẽ đóng băng tuyển dụng, cắt giảm đầu tư và tăng giá bán.

Hiện vẫn chưa rõ liệu sắc lệnh mới của Trump có vượt qua được thách thức pháp lý. Các thẩm phán liên bang bày tỏ nghi ngờ việc Tổng thống tuyên bố tình trạng khẩn cấp thương mại kéo dài để biện minh cho việc áp thuế toàn cầu.

“Ngài đang yêu cầu một quyền lực vô biên”, Thẩm phán Todd Hughes nói với luật sư của Bộ Tư pháp.

Phán quyết chưa được đưa ra, nhưng vụ kiện được dự báo sẽ lên tới Tòa án Tối cao.

Chính quyền Trump cho biết 127 tỷ USD đã được thu từ thuế nhập khẩu kể từ đầu năm, tăng khoảng 70 tỷ USD so với năm ngoái và coi đây là bằng chứng rằng thuế giúp giảm thâm hụt ngân sách.

Tuy nhiên, dấu hiệu cho thấy việc làm trong lĩnh vực sản xuất không tăng thêm, với số việc làm hiện thấp hơn 14.000 so với hồi tháng 4. Chỉ số PCE - thước đo lạm phát ưa thích của Fed - cho thấy giá tiêu dùng tăng 2,6% trong 12 tháng kết thúc vào tháng 6, làm dấy lên lo ngại lạm phát tăng tốc khi thuế lan rộng trong nền kinh tế.

Lạm phát cao khiến Fed trì hoãn kế hoạch hạ lãi suất, điều này khiến ông Trump không hài lòng và liên tục chỉ trích Chủ tịch Fed Jerome Powell trên mạng xã hội.

Trước thời điểm thuế có hiệu lực, Chủ tịch Powell cũng thừa nhận tác động khó lường từ chính sách của Trump: “Còn nhiều bất định chưa được giải quyết. Chúng ta chưa thể khẳng định quá trình này sắp kết thúc”.

Đại Hùng

Nguồn TBNH : https://thoibaonganhang.vn/tong-thong-trump-doi-nuoc-co-thue-quan-lui-1-buoc-tien-3-buoc-168185.html