Sắc lệnh của Tổng thống Trump được ban hành chỉ vài giờ sau khi ông Jared Isaacman, tỷ phú kiêm phi hành gia tư nhân, tuyên thệ nhậm chức quản lý thứ 15 của Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA).
Mô hình tàu vũ trụ của NASA trở lại Mặt Trăng. Ảnh: Universetoday.
Sắc lệnh mang tên “Đảm bảo ưu thế không gian của Mỹ” yêu cầu Lầu Năm Góc và các cơ quan tình báo xây dựng chiến lược an ninh không gian, thúc đẩy hiệu quả hoạt động của các nhà đầu tư tư nhân và tìm kiếm công nghệ phòng thủ tên lửa thuộc chương trình “Vòm Vàng” do Tổng thống Trump đề xuất.
Mục tiêu đưa con người trở lại Mặt Trăng vào năm 2028 trùng với thời điểm kết thúc nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump. Kế hoạch này có nhiều điểm tương đồng với chỉ thị năm 2019 trong nhiệm kỳ đầu, khi ông đặt mục tiêu hạ cánh xuống Mặt Trăng vào năm 2024, mốc thời gian từng bị giới chuyên môn đánh giá là khó khả thi. Trên thực tế, việc chậm trễ trong phát triển và thử nghiệm Hệ thống Phóng Không gian của NASA, cũng như tàu Starship của SpaceX đã khiến lịch trình hạ cánh liên tục bị lùi lại. Dưới thời Tổng thống Barack Obama, mục tiêu của NASA cũng từng được đặt vào năm 2028.
Theo sắc lệnh mới, chuyến đổ bộ có người lái vào năm 2028 sẽ là bước đầu trong chương trình Artemis của NASA nhằm xây dựng sự hiện diện lâu dài của Mỹ trên Mặt Trăng. Văn bản này kêu gọi thiết lập các yếu tố ban đầu của một tiền đồn thường trực trên Mặt Trăng vào năm 2030, phù hợp với định hướng phát triển các căn cứ dài hạn, bao gồm cả việc sử dụng năng lượng hạt nhân.
Động thái của Mỹ diễn ra trong bối cảnh cạnh tranh không gian gia tăng, khi Trung Quốc cũng đặt mục tiêu thực hiện chuyến đổ bộ lên Mặt Trăng có người lái đầu tiên vào năm 2030. Tổng thống Trump từng nhiều lần đề cập tham vọng đưa con người lên Sao Hỏa và SpaceX của Elon Musk cũng coi đây là ưu tiên dài hạn. Tuy nhiên, Quốc hội Mỹ gần đây đã gây sức ép buộc NASA tiếp tục tập trung vào Mặt Trăng, coi đây là bước đi cần thiết để duy trì lợi thế trước Trung Quốc.
Quang Trung/VOV-Washington