Tổng thống Mỹ Donald Trump trả lời phỏng vấn các phóng viên trong cuộc gặp với Thủ tướng Australia Anthony Albanese (trái) tại Nhà Trắng ngày 20/10. (Nguồn: Getty Images)
Theo Defense Scoop, ấn phẩm tin tức công nghệ và quốc phòng hàng đầu của Mỹ, đây là lần đầu tiên ông Trump công khai trấn an các đồng minh về tương lai của AUKUS dưới chính quyền của mình. Trong cuộc họp báo chung, hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh vai trò của AUKUS như một trụ cột răn đe tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
AUKUS được khởi động năm 2021 dưới thời Tổng thống Joe Biden, cho phép Mỹ, Anh và Australia phối hợp phát triển năng lực quân sự tiên tiến, tăng khả năng tương tác và đối phó với các mối đe dọa.
Liên minh này có hai “trụ cột”: hỗ trợ Australia sở hữu năng lực tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân (phi vũ trang hạt nhân) và thúc đẩy hợp tác về các công nghệ quốc phòng tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán lượng tử và cảm biến thế hệ mới.
Trong cuộc gặp, ông chủ Nhà Trắng cũng tuyên bố, Canberra sẽ nhận được tàu ngầm theo thỏa thuận AUKUS, cho biết thêm rằng thỏa thuận này "thực sự đang tiến triển rất nhanh chóng, rất tốt".
Ngoài ra, theo Tổng thống Trump, Mỹ đang vượt trội về quân sự trong mọi lĩnh vực, trong đó có AI. Về vũ khí tinh vi, ông nhấn mạnh: "Mỹ có những thứ mà nhiều người còn chưa biết tới".
Trước cuộc gặp này, dư luận từng hoài nghi liệu chính quyền Trump có duy trì AUKUS trong khuôn khổ chính sách “Nước Mỹ trên hết” hay không. Tuyên bố trên của Tổng thống Mỹ đã phần nào xua tan lo ngại về khả năng Washington rút lui khỏi thỏa thuận.
Cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ và Australia còn có sự tham gia của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth và Bộ trưởng Hải quân John Phelan. Ông Phelan nhấn mạnh, mục tiêu của chính quyền Trump là “tinh chỉnh và củng cố khuôn khổ AUKUS ban đầu để phù hợp hơn với lợi ích của cả ba bên, loại bỏ các điểm mơ hồ và tạo lợi ích song phương rõ ràng”.
Ngoài AUKUS, Thủ tướng Albanese và Tổng thống Trump đã ký một thỏa thuận về đất hiếm và các khoáng sản quan trọng tại Nhà Trắng, trong đó có khoản đầu tư hơn 3 tỷ USD vào các dự án khoáng sản quan trọng trong sáu tháng tới.
Phát biểu tại cuộc gặp, Thủ tướng Albanese cho biết, “một nguồn vốn 8,5 tỷ USD đã sẵn sàng được giải ngân” nhằm phát triển chuỗi cung ứng các khoáng chất và đất hiếm cần thiết cho các năng lực quốc phòng hiện tại và tương lai.
Ông Trump cho hay: “Chúng ta đã làm việc về vấn đề này khá lâu. Trong khoảng một năm nữa, chúng ta sẽ có rất nhiều khoáng sản quan trọng và đất hiếm, đến mức không biết dùng chúng vào đâu. Nhưng hiện tại, chúng ta đang hợp tác với Australia và các nước khác".
Bảo Minh