Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu tại cuộc họp báo ở Kiev. Ảnh tư liệu: Kyodo/TTXVN
Tổng thống Ukraine Zelensky ngày 20/12 cho biết Mỹ đã đề xuất thể thức đàm phán hòa bình với sự tham gia của Ukraine và Nga vào cuối tuần này. Tuy nhiên, ông bày tỏ hoài nghi rằng một cuộc thảo luận ba bên như vậy có thể mang lại kết quả cụ thể.
Tổng thống Zelensky chia sẻ với các phóng viên tại Kiev: “Theo những gì tôi hiểu, họ đề xuất định dạng gồm ba bên: Ukraine, Mỹ và Nga”.
Ông Zelensky cho biết cuộc họp ba bên được đề xuất sẽ ở cấp cố vấn an ninh quốc gia. Nhưng nhà lãnh đạo Ukraine cũng đặt vấn đề về khả năng đạt được tiến bộ đáng kể trong các cuộc đàm phán về thỏa thuận hòa bình.
Ông cho rằng việc tổ chức cuộc gặp chung như vậy chỉ “hợp lý sau khi chúng ta hiểu rõ những kết quả tiềm năng từ cuộc họp đã diễn ra” tại Berlin (Đức).
Theo tờ Politico (Mỹ), trong nhóm chat WhatsApp ngày 20/12, Tổng thống Ukraine Zelensky nói: “Tôi không chắc việc đó sẽ mang lại điều gì mới. Chúng tôi từng có một hình thức họp như vậy tại Istanbul rồi”.
Lần gần nhất các đại diện của Ukraine và Nga gặp gỡ trực tiếp là vào tháng 7 tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ), song cuộc gặp hầu như không đạt được tiến triển nào đáng kể ngoài các đợt trao đổi tù binh. Dù vậy, ông Zelensky vẫn gọi việc trao đổi tù binh là “rất quan trọng”, bất chấp bế tắc trong các cuộc đàm phán hòa bình tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Ông Zelensky cho biết, nếu một cuộc gặp ba bên tại Florida có thể diễn ra và giúp hình thành thêm các cuộc trao đổi tù binh, hoặc “là bước chuẩn bị cho cuộc gặp giữa ba nhà lãnh đạo”, thì ông sẵn sàng hoan nghênh.
Nhà lãnh đạo Ukraine nhấn mạnh: “Có những vấn đề vô cùng quan trọng và phức tạp cần được quyết định ở cấp lãnh đạo. Vậy thì làm sao tôi có thể phản đối một cuộc gặp như vậy”.
Ông nhận định rằng những vấn đề quan trọng nhất đối với Kiev trong đàm phán hòa bình là việc phân chia lãnh thổ Ukraine, đảm bảo an ninh và hoạt động của Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia.
Đáng chú ý, ông Zelensky nói rằng các cuộc đàm phán ba bên có diễn ra hay không phụ thuộc vào kết quả của đàm phán giữa Mỹ và Ukraine bắt đầu từ 19/12. Ông bổ sung rằng nếu cuộc đàm phán 3 bên được hiện thực hóa, một phái đoàn châu Âu hiện cũng đang ở Florida có thể tham gia thảo luận.
Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff (phải, phía trước) cùng phái đoàn tới Moskva để hội kiến Tổng thống Nga Vladimir Putin về cuộc xung đột ở Ukraine, ngày 2/12/2025. Ảnh: Anadolu Agency/TTXVN
Đặc phái viên Tổng thống Mỹ Steve Witkoff cùng ông Jared Kushner, con rể của Tổng thống Donald Trump, đã chủ trì vòng đàm phán hòa bình mới với phái đoàn Ukraine do Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng quốc gia Ukraine Rustem Umerov dẫn đầu, tại thành phố Miami thuộc bang Florida vào ngày 19/12.
Điều này diễn ra sau chuyến đi gần đây của ông Witkoff và Kushner đến Berlin để gặp gỡ các quan chức Ukraine và châu Âu.
Theo giới chức Mỹ, các cuộc thảo luận tại Đức đã dẫn tới việc Mỹ đề xuất dành cho Kiev bảo đảm an ninh tương tự như những gì nước này sẽ được hưởng nếu là thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Đây là cam kết an ninh mạnh mẽ và rõ ràng nhất mà chính quyền Trump từng đưa ra đối với Ukraine.
Tổng thống Ukraine viết lên mạng xã hội X chiều 20/12: “Tồn tại các bảo đảm an ninh vững chắc là điều cực kỳ quan trọng, nhằm ngăn chặn ngay cả ý nghĩ hay khả năng quay trở lại tấn công chúng tôi. Hòa bình tốt hơn chiến tranh, nhưng không phải bằng mọi giá, bởi chúng tôi đã phải trả một cái giá quá đắt. Điều Ukraine cần là một nền hòa bình công bằng và bền vững”.
Ngoài ra, Tổng thống Zelensky hoan nghênh quyết định của các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) trong tuần này về việc huy động 90 tỷ euro, được hỗ trợ bởi ngân sách EU, để tăng cường nguồn lực quân sự của Ukraine. Ông Zelensky gọi động thái này là “chiến thắng lớn, hữu hình và quan trọng, không chỉ về mặt tài chính”.
Hơn nữa, ông đánh giá: “Việc châu Âu phân bổ 90 tỷ euro, dù sao cũng liên quan đến tài sản của Nga, là một quyết định chưa từng có tiền lệ, và nó cũng sẽ tác động đến các cuộc đàm phán hòa bình. Ukraine sẽ ở vị thế mạnh hơn. Khoản tiền này được dành cho giai đoạn 2026-2027, và chúng tôi đang trông chờ sử dụng toàn bộ 210 tỷ euro tài sản của Nga. Chúng tôi hiểu rằng Kiev chỉ có thể hoàn trả các khoản vay không lãi suất – 90 tỷ euro –nếu Nga bồi thường chiến tranh cho Ukraine”.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio ngày 19/12 cho biết “sẽ không có thỏa thuận hòa bình nào trừ khi Ukraine đồng ý”, đồng thời bổ sung rằng ông cũng có thể tham gia vào các cuộc đàm phán tiềm năng giữa Nga và Ukraine.
“Nhưng cũng sẽ không có thỏa thuận hòa bình nào trừ khi Nga đồng ý. Bổ vậy, nhiệm vụ của chúng ta không phải là ép buộc bất cứ điều gì lên bất cứ ai. Mà là cố gắng tìm hiểu xem liệu chúng ta có thể thúc đẩy cả hai bên đến một điểm chung hay không”, ông Rubio lưu ý.
Hà Linh/Báo Tin tức và Dân tộc