50 năm đổi mới và phát triển
Năm 2025 đánh dấu chặng đường 50 năm kể từ Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. TP. Cần Thơ, trung tâm của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, đã trải qua một hành trình phát triển đầy ấn tượng từ những ngày tháng chiến tranh gian khổ đến một đô thị hiện đại, văn minh và đáng sống.
Sáng sớm ngày 30/4/1975, Ban Chỉ huy khởi nghĩa nội ô TP. Cần Thơ ra lệnh cho các lực lượng trong nội ô nổi dậy và tiến công đồng loạt vào các mục tiêu trọng yếu như trụ sở hành chính, sân bay, nha cảnh sát, trại giam Khám lớn và đài phát thanh. Đúng 15 giờ cùng ngày, bản tuyên bố đầu tiên của Ủy ban nhân dân cách mạng thành phố Cần Thơ do đồng chí Nguyễn Văn Lưu đọc đã được phát đi trên sóng của Đài Phát thanh Cần Thơ, đánh dấu thời khắc thành phố hoàn toàn giải phóng.
Sau hơn 20 năm trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, Cần Thơ đã ghi dấu với nhiều thành tựu nổi bật. Ảnh minh họa
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, Cần Thơ từng là địa bàn chiến lược trọng yếu, nơi Mỹ - Ngụy đặt cơ quan đầu não vùng IV chiến thuật với hệ thống căn cứ quân sự dày đặc, khiến vùng đất này trở thành một trong những chiến trường ác liệt nhất miền Tây Nam Bộ.
Sau ngày thống nhất, Cần Thơ bước vào thời kỳ khôi phục và phát triển kinh tế - xã hội trong muôn vàn khó khăn. Những thập niên đầu tiên, thành phố tập trung vào công cuộc hàn gắn hậu quả chiến tranh, phát triển sản xuất nông nghiệp, ổn định đời sống nhân dân. Bước ngoặt lớn đến vào năm 2004, khi Cần Thơ chính thức trở thành thành phố trực thuộc Trung ương.
Từ đây, tốc độ phát triển đô thị của Cần Thơ gia tăng mạnh mẽ, với diện tích đô thị tăng từ 6.400 ha năm 2004 lên hơn 16.000 ha năm 2019. Các khu vực trung tâm như quận Ninh Kiều, Cái Răng, Bình Thủy nhanh chóng được quy hoạch, xây dựng thành những khu đô thị hiện đại, đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và giao thông.
Đến năm 2024, TP. Cần Thơ đã đạt được những kết quả nổi bật: tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) đạt hơn 8%, thu nhập bình quân đầu người đạt khoảng 123 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn dưới 1%, tỷ lệ đô thị hóa đạt trên 72%, và hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục tiếp tục được nâng cấp đồng bộ. Thành phố đã khẳng định vai trò trung tâm động lực của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, là đầu mối về giao thương, khoa học công nghệ, y tế chuyên sâu và giáo dục đại học.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại buổi lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam tại TP. Cần Thơ. Ảnh: Doãn Tấn
Phát biểu tại Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, sau ngày đất nước thống nhất, Cần Thơ cũng như nhiều địa phương trong khu vực miền Tây Nam Bộ, đối mặt với muôn vàn khó khăn, thiếu thốn, nhưng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TP. Cần Thơ đã tiếp tục chung sức, đồng lòng, vượt khó đi lên, có quyết sách, giải pháp phù hợp, đáp ứng kịp thời yêu cầu thực tiễn. Đặc biệt, sau hơn 20 năm trực thuộc Trung ương, Cần Thơ đã có những chuyển biến tích cực; thành phố đã và đang là điểm đến hấp dẫn đối với nhiều du khách, các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội tin tưởng rằng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TP. Cần Thơ sẽ tiếp tục đồng lòng, hiệp lực, biến khó khăn thành động lực, biến thách thức thành cơ hội, Cần Thơ sẽ ngày càng phát triển, sớm trở thành đô thị thông minh, giàu đẹp, văn minh, hiện đại.
Khát vọng vươn mình thành đô thị sinh thái, hiện đại
Ngày 25/4/2025, tại Kỳ họp thứ 20 (chuyên đề), HĐND TP. Cần Thơ đã thông qua Nghị quyết về việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh của TP. Cần Thơ, tỉnh Hậu Giang và tỉnh Sóc Trăng, thành lập thành phố Cần Thơ mới trực thuộc Trung ương. Sau sáp nhập, thành phố có diện tích tự nhiên 6.360 km², dân số 4.199.806 người, gồm 103 đơn vị hành chính trực thuộc với 31 phường và 72 xã. Trung tâm chính trị - hành chính đặt tại TP. Cần Thơ.
TP. Cần Thơ hướng tới mục tiêu trở thành đô thị sinh thái, hiện đại và đậm đà bản sắc sông nước. Ảnh minh họa
Việc sắp xếp này giúp giảm 2 tỉnh, kết thúc hoạt động của 28 huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và giảm 160 đơn vị cấp xã, phường, thị trấn, góp phần tinh gọn bộ máy, tiết kiệm ngân sách và tăng hiệu quả đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội. Đồng thời, thành phố cũng thông qua nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, giảm từ 80 đơn vị còn 32 đơn vị hành chính (gồm 16 phường và 16 xã).
Việc sắp xếp, sáp nhập không chỉ giúp tinh gọn bộ máy, tiết kiệm ngân sách mà còn mở rộng không gian đô thị, tăng cường khả năng kết nối vùng, tạo thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội, đầu tư hạ tầng, dịch vụ và logistics. Đây cũng là bước đi chiến lược để TP. Cần Thơ phát triển thành trung tâm động lực của cả vùng, thu hút nguồn lực, nhân lực chất lượng cao.
Hướng tới năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045, TP. Cần Thơ đặt mục tiêu trở thành đô thị sinh thái, văn minh, hiện đại và đậm đà bản sắc sông nước. Thành phố sẽ phát triển mạnh mẽ các lĩnh vực dịch vụ thương mại, logistics, du lịch, công nghiệp chế biến, nông nghiệp công nghệ cao, giáo dục, y tế chuyên sâu và khoa học công nghệ, trở thành trung tâm động lực của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Để hiện thực hóa tầm nhìn này, TP. Cần Thơ đẩy mạnh cải cách hành chính, thu hút đầu tư trong và ngoài nước, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và ứng dụng công nghệ hiện đại trong quản lý đô thị. Đồng thời, chú trọng bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.
Nửa thế kỷ đã trôi qua kể từ ngày non sông nối liền một dải, TP. Cần Thơ đã vươn mình mạnh mẽ, trở thành đô thị hiện đại, năng động, góp phần quan trọng vào sự phát triển chung của cả nước. Với hành trang là những thành tựu đạt được và khát vọng vươn lên không ngừng, Cần Thơ đang tiếp tục viết nên những trang sử mới đầy tự hào trong hành trình phát triển của mình.
Ngân Nga