TP Cần Thơ sau sáp nhập – động lực mới phát triển kinh tế Vùng ĐBSCL

2 ngày trướcBài gốc

Sau khi sáp nhập với Hậu Giang và Sóc Trăng, TP Cần Thơ không chỉ mở rộng về diện tích (6.360,8 km2) và dân số (3,2 triệu) mà còn sở hữu nhiều lợi thế vượt trội để trở thành cực tăng trưởng mới ở phía Nam.

Một số tiềm năng mà Cần Thơ có thể khai thác hiệu quả phát triển kinh tế xứng tầm trung tâm kinh tế vùng thời gian tới như thị trường tiêu thụ được mở rộng, đẩy mạnh các ngành nông nghiệp, công nghiệp, thương mại – dịch vụ...

Vị trí chiến lược, quy mô dân số và thị trường được mở rộng

Với vị trí chiến lược tại trung tâm ĐBSCL, TP Cần Thơ sau sáp nhập lại càng củng cố vị thế trung tâm vùng, kết nối thuận tiện với TP.HCM và nước bạn Campuchia.

Tuy nhiên, Báo cáo Kinh tế Thường niên ĐBSCL năm 2024 của VCCI và Fulbright đã chỉ ra vấn đề hạ tầng giao thông và logistics của khu vực còn yếu kém. ĐBSCL thiếu kết nối với các trung tâm kinh tế lớn như TP.HCM, chi phí vận tải cao và chuỗi cung ứng chưa đồng bộ.

Do đó, quy hoạch tích hợp của Cần Thơ sau sáp nhập là cần tập trung phát triển hệ thống giao thông hiện đại với sự kết nối đồng bộ giữa đường cao tốc, cảng biển, sân bay và đường sắt tốc độ cao.

Các dự án trọng điểm như cao tốc Cần Thơ – Cà Mau (với mức đầu tư dự án 27.523 tỉ đồng), cụm cảng biển Sóc Trăng (với nhu cầu vốn đầu tư đến năm 2030 hơn 61.500 tỉ đồng) hay việc nâng cấp sân bay Cần Thơ sẽ đóng vai trò chiến lược trong liên kết vùng và thu hút đầu tư cho địa phương.

Với dân số hơn 3,2 triệu dân sau sáp nhập, Cần Thơ hình thành một thị trường tiêu dùng lớn, đầy tiềm năng. Bên cạnh đó, chín trường đại học và nhiều trường cao đẳng trên địa bàn đào tạo nguồn nhân lực trẻ có kiến thức, kỹ năng bài bản, năng động và sẵn sàng tiếp thu công nghệ sẽ là lực đẩy quan trọng trong thu hút đầu tư, phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn như chế biến nông sản, công nghệ cao, dịch vụ và thương mại điện tử...

Trung tâm TP Cần Thơ nhìn từ trên cao xuống.

Theo Tổng cục Hải quan, trong năm 2024 tổng kim ngạch xuất nhập khẩu vùng ĐBSCL đạt 41,9 tỉ USD. Trong đó, xuất khẩu đạt 28,1 tỉ USD, tăng 15,7% so với năm trước, nhập khẩu tăng 21,7%; kim ngạch xuất khẩu đạt trên một tỉ USD (Cần Thơ là 1,74 tỉ USD và Sóc Trăng là 1,89 tỉ USD, tăng 25,6% so với năm trước).

Với lợi thế nông nghiệp, kinh tế nông thôn gồm nguồn lúa gạo, trái cây, thủy sản lớn của cả nước, Cần Thơ sau sáp nhập có cơ hội triển khai các chuỗi giá trị nông nghiệp khép kín – từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ theo mô hình nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sinh thái và nông nghiệp số giúp cải thiện thu nhập cho người nông dân.

Sự bứt phá của công nghiệp chế biến và logistics

Quỹ đất được mở rộng với hạ tầng giao thông đồng bộ cũng giúp TP Cần Thơ thuận lợi trong việc phát triển các khu công nghiệp mới, đặc biệt là các ngành chế biến nông – thủy sản. Cùng đó là quy hoạch tốt các trung tâm logistics và chuỗi cung ứng hiện đại, kết nối các khu vực sản xuất, chế biến và xuất khẩu.

Đặc biệt, cảng biển Trần Đề với quy mô dự kiến phát triển 14 cầu cảng khi được đầu tư đồng bộ, hiệu quả sẽ kết hợp với tuyến cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ để trở thành cửa ngõ xuất khẩu quan trọng nhất của ĐBSCL, giảm tải cho các cảng ở miền Đông Nam Bộ và tạo thế liên kết “hậu phương – tiền phương” cho toàn vùng.

Với vị thế mới, TP Cần Thơ có thể phát triển đa ngành, từ nông nghiệp, công nghiệp, thương mại – dịch vụ đến du lịch sinh thái kết hợp văn hóa, tâm linh. TP có thể trở thành nơi hội tụ các vùng kinh tế đặc thù gồm kinh tế biển với hơn 72 km bờ biển (Sóc Trăng), nông nghiệp thông minh với hạt nhân là Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (Hậu Giang), trung tâm đổi mới sáng tạo, công nghiệp chế biến và các cụm bến cảng, logistics trọng điểm (Cần Thơ).

Điều chỉnh các cơ chế đặc thù thu hút đầu tư

Đặc biệt, Cần Thơ cần kiến nghị Quốc hội xem xét điều chỉnh, bổ sung Nghị quyết 45 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù đối với TP Cần Thơ phù hợp với tình hình mới.

Bởi lẽ, Báo cáo Kinh tế Thường niên ĐBSCL năm 2024 cũng chỉ ra trong 10 năm qua, tỉ trọng vốn đầu tư tư nhân vào ĐBSCL giảm từ 14,9% xuống chỉ còn 12,4%. Trong đó, đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) năm 2023 chỉ chiếm 2% tổng vốn FDI cả nước, phần lớn tập trung ở Long An, trong khi các địa phương còn lại bao gồm cả TP Cần Thơ gần như vắng bóng nhà đầu tư nước ngoài.

Do đó, Cần Thơ cần những giải pháp hữu hiệu với cơ chế tài chính – ngân sách đặc biệt mở rộng nhằm thúc đẩy hạ tầng và thu hút đầu tư. Đồng thời cho phép thí điểm các chính sách ưu đãi đầu tư đặc thù phù hợp với các khu vực nông thôn, ven biển hoặc khu vực chuyển đổi mô hình sản xuất.

Cần Thơ sau khi mở rộng không chỉ có cơ hội trở thành một đầu tàu kinh tế của miền Tây mà còn có thể là hình mẫu cho mô hình đô thị đa trung tâm, liên kết vùng bền vững. Yếu tố tiên quyết chính là chủ trương, chính sách được hoạch định khoa học, thực thi nhất quán và đặc biệt là có sự đồng hành của cả hệ thống chính trị, doanh nghiệp và người dân.

Việc sáp nhập với Hậu Giang và Sóc Trăng không chỉ mở rộng địa giới hành chính của Cần Thơ mà còn mang lại nguồn lực mới để TP vươn lên thành trung tâm kinh tế, công nghiệp, thương mại và đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực ĐBSCL.

ThS LÂM BÁ KHÁNH TOÀN - Khoa Luật, Trường ĐH Cần Thơ

Nguồn PLO : https://plo.vn/tp-can-tho-sau-sap-nhap-dong-luc-moi-phat-trien-kinh-te-vung-dbscl-post852763.html