Theo Phòng Bồi thường, Hỗ trợ và Tái định cư thuộc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM, hiện nay toàn thành phố có 542 dự án đang triển khai công tác bồi thường.
Trong đó, 159 dự án đã được bố trí vốn năm 2024 với tổng số vốn hơn 34.000 tỷ đồng. Riêng năm 2025, TP.HCM ưu tiên giải ngân cho 4 dự án trọng điểm gồm: cải tạo bờ Bắc kênh Đôi (5.335 tỷ đồng), cải tạo rạch Xuyên Tâm (11.787 tỷ đồng), tuyến cao tốc TP.HCM - Mộc Bài (gần 4.333 tỷ đồng) và mở rộng Quốc lộ 13 (12.435 tỷ đồng).
Ngoài ra, thành phố đang chuẩn bị triển khai các dự án quan trọng khác như: nâng cấp Quốc lộ 1 (9.611 tỷ đồng), nâng cấp Quốc lộ 22 (6.234 tỷ đồng), xây dựng trục giao thông Bắc - Nam (3.596 tỷ đồng) và xây dựng cầu đường Bình Tiên (3.369 tỷ đồng).
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM Võ Trung Trực nhấn mạnh đây đều là các dự án có ý nghĩa quan trọng ở cấp quốc gia, vì vậy thành phố đang chủ động từ khâu chuẩn bị pháp lý đến tổ chức triển khai thực hiện nhằm bảo đảm tiến độ toàn tuyến.
Để đáp ứng yêu cầu này, sở đã tái cấu trúc 22 Ban Bồi thường, Giải phóng mặt bằng trực thuộc, nhằm bảo đảm quá trình chuyển giao hành chính sau khi vận hành chính quyền hai cấp tại địa phương được thông suốt. Các ban này đóng vai trò then chốt trong việc chuẩn bị hồ sơ pháp lý, tạo nền tảng cho công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.
Trong thời gian chờ hoàn thiện cơ chế mới theo Nghị định 151, sở đã đề nghị các địa phương tạm thời không ban hành quyết định thu hồi đất nếu chưa rõ quy trình chuyển giao, đồng thời phối hợp trình phương án lên cấp xã, phường theo hướng dẫn.
Đáng chú ý, Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM cũng đang triển khai hệ thống phần mềm theo dõi tiến độ các dự án. Hệ thống này sẽ giúp cập nhật dữ liệu liên tục, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác chỉ đạo điều hành của lãnh đạo thành phố và các sở, ngành liên quan.
Tại TP. Thủ Đức (cũ), ông Võ Chí Dũng - Trưởng Ban Bồi thường, Giải phóng mặt bằng TP. Thủ Đức cho biết địa phương đang giải ngân 6.267 tỷ đồng cho 70 dự án trong năm 2025.
Riêng 21 dự án trọng điểm đã giải ngân hơn 12.585 tỷ đồng. Tuy nhiên, tiến độ vẫn gặp khó khăn do một số vướng mắc về nhân sự và thủ tục hành chính, điển hình như tại dự án đường Vành đai 2, hiện còn hơn 130 hồ sơ chưa thể chi trả do chưa hoàn tất việc bổ nhiệm lãnh đạo ban và con dấu pháp lý.
Tại quận 8 (cũ), ông Nguyễn Hồng Thuận - Trưởng Ban Bồi thường, Giải phóng mặt bằng quận 8 cho biết đến cuối tháng 1/2025, quận đã giải ngân gần hết nguồn vốn năm 2024 với hơn 5.740 tỷ đồng cho 7 dự án.
Dự án cải tạo bờ Bắc kênh Đôi là một trong những trọng điểm, đã chi trả cho 1.010/1.503 trường hợp với tổng số tiền hơn 2.959 tỷ đồng. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại các vướng mắc trong công tác xác định điều kiện tái định cư đối với các trường hợp đất chưa hợp pháp hoặc đang tranh chấp.
Tại huyện Củ Chi, ông Nguyễn Văn Vững - Trưởng Ban Bồi thường, Giải phóng mặt bằng huyện cho biết địa phương đang triển khai chi trả cho 6 dự án với tổng số vốn bồi thường hơn 5.366 tỷ đồng. Tính đến cuối tháng 6/2025, huyện đã giải ngân được 4.837 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 90,16%. Đặc biệt, dự án cao tốc TP.HCM - Mộc Bài đang được tập trung thực hiện với tiến độ khẩn trương.
Để bảo đảm tiến độ và tránh gián đoạn trong quá trình bồi thường, các địa phương đề xuất UBND TP.HCM sớm ban hành quy chế phối hợp giữa các cấp, nhất là với các dự án có liên quan đến nhiều đơn vị hành chính cấp xã.
Tại xã Nhuận Đức, nơi có 669 trường hợp bị ảnh hưởng bởi dự án cao tốc TP.HCM - Mộc Bài, ông Phạm Văn Dũng - Chủ tịch UBND xã, cho biết địa phương đã thành lập Ban Chỉ đạo công tác bồi thường và tổ giúp việc để chuẩn bị từ tháng 9/2025. Hiện tại, xã đang đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân, kiểm đếm, xác nhận nguồn gốc đất, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành và Ban Bồi thường huyện Củ Chi để tháo gỡ vướng mắc trong xác định giá bồi thường.
Tương tự, xã Phú Hòa Đông, nơi có số hộ dân bị ảnh hưởng nhiều nhất (1.159 trường hợp) cũng đã thành lập Ban Chỉ đạo và tổ chức họp định kỳ hàng tuần để báo cáo tiến độ và xử lý kịp thời các phát sinh.
Tại phường Chánh Hưng, ông Phạm Quang Tú, Chủ tịch UBND phường, cho biết địa phương có 799 hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án cải tạo bờ Bắc kênh Đôi. Phường đã hoàn tất phương án bồi thường cho 738 trường hợp, trong đó đã chi trả cho 609 trường hợp, và 236 hộ đã bàn giao mặt bằng.
NH