TP.HCM giải bài toán kết nối sân bay Côn Đảo: Mở đường xuyên núi hay làm cáp treo?

3 giờ trướcBài gốc

UBND TP.HCM vừa có báo cáo một số nội dung về thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội đối với các đặc khu Côn Đảo, trong đó giao thông kết nối được xem là bài toán then chốt.

Giao thông – nút thắt kìm hãm đà phát triển Côn Đảo

Theo báo cáo, Côn Đảo đang phải đối mặt với hàng loạt khó khăn, thách thức, đặc biệt là hạ tầng kết nối đảo với đất liền.

Đường hàng không và đường biển chậm được đầu tư nâng cấp, chất lượng dịch vụ chưa cao. Năng lực vận chuyển bằng đường hàng không còn hạn chế trong khi tình trạng hoãn, hủy chuyến thường xuyên xảy ra do thời tiết và sự cố kỹ thuật. Giá vé máy bay luôn ở mức cao, gây khó khăn cho người dân và du khách tiếp cận Côn Đảo.

Về đường biển, hoạt động vận tải phụ thuộc lớn vào điều kiện thời tiết. Trong mùa gió chướng, kéo dài từ tháng 10 đến tháng 5 năm sau, tàu chở khách hầu như không thể hoạt động do sóng lớn, gió mạnh, khiến việc đi lại bị gián đoạn.

Không chỉ khó khăn về giao thông, đặc thù vị trí địa lý cách xa đất liền, diện tích nhỏ, dân số thấp cũng khiến chi phí đầu tư xây dựng tại Côn Đảo cao gấp 2,5 lần so với đất liền. Hầu hết các công trình hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội đều không có khả năng thu hồi vốn hoặc hiệu quả tài chính rất thấp, khiến các nhà đầu tư không mặn mà tham gia.

Thực tế cho thấy, sau hơn 10 năm triển khai, nguồn vốn đầu tư xây dựng hạ tầng tại Côn Đảo gần như chỉ dựa vào ngân sách nhà nước. Các hình thức huy động vốn khác như ODA, vốn tín dụng ưu đãi, hay đầu tư theo mô hình BOT, BT, BTO, PPP… đều chưa mang lại kết quả.

Sự phát triển của Côn Đảo vì thế chưa tương xứng với vai trò, vị trí và tiềm năng, đặc biệt là giá trị lịch sử - văn hóa cách mạng đặc biệt của địa phương. Cảng hàng không Côn Đảo đến nay vẫn chưa được nâng cấp; bến tàu khách chưa đáp ứng tiêu chuẩn đón tàu du lịch quốc tế. Việc thu hút đầu tư tư nhân gặp nhiều khó khăn, trong khi các dự án phát triển kinh tế kém hấp dẫn do chi phí cao, hiệu quả thấp và chính sách ưu đãi chưa đủ sức cạnh tranh.

Đặc khu Côn Đảo nhìn từ trên cao. Ảnh: Mạnh Cường

Bên cạnh đó, Côn Đảo còn đối diện với bài toán thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, hạn chế về không gian phát triển kinh tế – xã hội, cũng như việc khai thác, sử dụng quỹ đất chưa thật sự hiệu quả...

Từ thực trạng trên, TP.HCM ước tính tổng nguồn lực cần đầu tư cho Côn Đảo trong giai đoạn 2026 - 2030 là khoảng 51.000 tỉ đồng từ nhiều nguồn vốn để hoàn thiện các công trình kết cấu hạ tầng tại Côn Đảo; xây dựng và phát triển các khu đô thị theo quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

2 phương án kết nối sân bay đến trung tâm

UBND TP.HCM nhận định, hiện nay, việc di chuyển từ sân bay Cỏ Ống về trung tâm chỉ phụ thuộc vào một tuyến đường bộ duy nhất với quy mô 2 làn xe. Trước yêu cầu phát triển trong thời gian tới, đặc biệt khi dự án nâng cấp, mở rộng Cảng hàng không Côn Đảo được triển khai, việc tăng cường năng lực kết nối giao thông giữa sân bay và khu trung tâm là hết sức cần thiết. Các phương án được đặt ra gồm: Mở rộng tuyến đường hiện hữu lên 4 làn xe hoặc phát triển thêm một loại hình giao thông mới.

Tuy nhiên, do đặc thù địa hình của Côn Đảo, mọi phương án đều khó tránh khỏi việc tác động đến đất rừng, đặc biệt là khu vực thuộc Vườn quốc gia Côn Đảo.

Phương án 1: Mở rộng tuyến đường bộ hiện hữu từ 2 lên 4 làn xe.

Tuyến đường hiện nay được xây dựng bám sát địa hình tự nhiên, một bên giáp biển, một bên là vách núi thuộc đất rừng của vườn quốc gia. Vì vậy, nếu mở rộng, chỉ có thể đào bạt phần vách núi để tạo mặt bằng.

Dự kiến, nếu mở rộng toàn tuyến sẽ phải chuyển đổi khoảng 15,75ha đất rừng sang mục đích đất giao thông. Do tuyến đường phải đi theo bình đồ cố định, không thể lựa chọn các khu vực rừng nghèo hay trảng cỏ, phương án này sẽ tác động rất lớn đến hệ sinh thái của Vườn quốc gia Côn Đảo.

Phương án 2: Giữ nguyên tuyến đường bộ hiện hữu và xây dựng thêm tuyến giao thông công cộng bằng cáp treo, tương tự mô hình cáp treo từ đất liền ra Cát Bà (Hải Phòng). Tuyến cáp treo sẽ vận chuyển hành khách trực tiếp từ sân bay Cỏ Ống về trung tâm Côn Sơn, tạo thêm một loại hình giao thông công cộng mới.

Tuyến cáp treo đi trên không, dù đi qua khu bảo vệ nghiêm ngặt của vườn quốc gia nhưng không gây tác động lớn đến rừng. Việc xây dựng chỉ cần các trụ đỡ và công trình phụ trợ, dự kiến chỉ tác động một phần nhỏ khoảng 3ha rừng, không phải chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Đặc biệt, quá trình thiết kế và thi công sẽ áp dụng công nghệ tiên tiến, ưu tiên bố trí trụ cáp tại các khu đất trống, trảng cỏ, cây bụi để giảm thiểu tối đa ảnh hưởng đến diện tích rừng tự nhiên và hệ sinh thái

So sánh hai phương án cho thấy, đầu tư tuyến giao thông công cộng bằng cáp treo là giải pháp tối ưu hơn, giúp đáp ứng nhu cầu kết nối, phục vụ phát triển bền vững, lâu dài cho Côn Đảo. Đồng thời, giảm tác động đến rừng và hệ sinh thái hơn 5 lần so với phương án mở rộng tuyến đường bộ hiện hữu.

NHƯ NGỌC

Nguồn PLO : https://plo.vn/tphcm-giai-bai-toan-ket-noi-san-bay-con-dao-mo-duong-xuyen-nui-hay-lam-cap-treo-post888023.html