TP.HCM hướng tới thí điểm vùng phát thải thấp tại khu trung tâm, Cần Giờ và Côn Đảo

4 giờ trướcBài gốc

Cần hỗ trợ tài chính để doanh nghiệp “xanh hóa”

Thông tin tại Hội thảo cho biết, kết quả quan trắc có khoảng 10% các điểm đo chất lượng không khí tại TP.HCM vượt quy chuẩn kỹ thuật môi trường, trong đó phát thải từ hoạt động giao thông vận tải là nguồn ô nhiễm chính. Đặc biệt, sau khi sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, TP.HCM đang quản lý hơn 12,7 triệu phương tiện gồm ôtô và xe máy.

Ô nhiễm không khí không chỉ gây hại cho sức khỏe con người mà còn ảnh hưởng đến hình ảnh và kinh tế của thành phố.

Theo đề xuất của nhóm nghiên cứu, TP.HCM dự kiến thí điểm vùng phát thải thấp (Low Emission Zone – LEZ) tại khu vực trung tâm TP.HCM, Cần Giờ và Côn Đảo từ năm 2026 nhằm giảm thiểu ô nhiễm.

Đây được cho là những khu vực đang chịu áp lực lớn từ khí thải giao thông, khi hơn 95% xe cơ giới sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Riêng Cần Giờ và Côn Đảo có thêm đặc thù là hệ thống giao thông công cộng, phi cơ giới chưa phát triển.

Quang cảnh hội thảo.

Theo kế hoạch, TP.HCM có thể tiến tới ngừng đăng ký mới xe máy xăng cung cấp dịch vụ xe công nghệ từ năm 2026. Đến năm 2030 mục tiêu đặt ra kiểm soát 100% phương tiện đạt chuẩn khí thải, trong đó trên 50% ô tô và xe máy chuyển sang sử dụng năng lượng sạch, thân thiện môi trường và phát triển mạng lưới vận tải công cộng sử dụng điện, đạt 25% nhu cầu đi lại tại Cần Giờ và 40% tại Côn Đảo.

Tiến sĩ An Minh Ngọc, giảng viên Trường Đại học Giao thông Vận tải, cho biết TP.HCM có lợi thế lớn nhờ Nghị quyết 98 của Quốc hội, cho phép áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù như ban hành các loại thuế, phí mới và tạo ra nguồn thu bổ sung ngoài quy định thông thường. Song, TP.HCM cũng đối diện với nhiều thách thức, đặc biệt là hạ tầng giao thông chưa đồng bộ và chi phí đầu tư chuyển đổi ban đầu lớn đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa.

TS An Minh Ngọc cũng cho rằng, với hạ tầng và quy mô lớn như TP.HCM đây là khó khăn khi hệ thống hạ tầng hiện nay chưa đáp ứng được nhu cầu chuyển đổi. Còn góc độ doanh nghiệp việc chuyển đổi giao thông xanh sự ngại ngần lớn nhất của họ là vốn đầu tư ban đầu rất lớn. Đặc biệt, đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ rất khó khăn khi phải chuyển đổi toàn bộ phương tiện theo lộ trình “xanh hóa”.

"Nếu như không có sự hỗ trợ về tài chính, thì có thể đến năm 2045 doanh nghiệp mới bắt đầu nhận thức được hoặc có đủ sự chuẩn bị tài chính để chuyển đổi. Nhưng nếu có sự hỗ trợ ngay từ thời điểm này thì quá trình chuyển đổi sẽ diễn ra nhanh hơn”, TS Ngọc nói.

Theo đề xuất của các nhóm nghiên cứu, TP.HCM có thể sẽ thí điểm vùng phát thải thấp tại trung tâm thành phố, Cần Giờ và Côn Đảo.

Linh hoạt trong khuyến khích, hỗ trợ chuyển đổi

Phát biểu kết luận hội thảo, ông Bùi Hòa An, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM nhấn mạnh: Đến năm 2050 phát thải ròng bằng 0, không chỉ là mục tiêu của riêng ngành giao thông, mà là trách nhiệm chung của toàn xã hội. TP.HCM sẽ từng bước chuyển đổi phương tiện sang năng lượng sạch như điện, hydro, phù hợp với xu hướng công nghệ.

Ông Bùi Hòa An, Phó Giám đốc Sở Xây dựng phát biểu kết luận Hội thảo.

Ông An cho biết thêm, quá trình xây dựng chính sách khuyến khích, hỗ trợ người dân chuyển đổi phương tiện xăng, dầu sang phương tiện thân thiện môi trường sẽ hạn chế thấp nhất sự xáo trộn kinh tế, đời sống của người dân, nhất là nhóm yếu thế.

Cũng theo ông An, Nghị quyết 98 Quốc hội về cơ chế ưu đãi đặc thù cho TP.HCM có các nội dung về "khuyến khích, hỗ trợ và ưu đãi". Định hướng của Thành phố công bằng cho tất cả mọi người ở trong việc chuyển đổi phương tiện, làm sao để ít gây xáo trộn nhất về mặt kinh tế, thu nhập, đời sống.

"Định hướng chính sách là ai có điều kiện thì khuyến khích tự chuyển đổi, ai điều kiện khó khăn hơn thì được hỗ trợ cho vay, hỗ trợ về thời gian, lãi suất. Còn những người yếu thế trong xã hội như hộ nghèo, hộ cận nghèo sẽ được ưu đãi khác, có thể là được tặng phương tiện", ông An nói.

Tại Hội thảo, đại diện Hiệp hội Xe máy Việt Nam và hãng xe công nghệ Grab đều bày tỏ ủng hộ chủ trương chuyển đổi giao thông xanh của TP.HCM. Song các bên cũng kiến nghị TP.HCM xem xét lùi thời điểm thí điểm khoảng 6 tháng để các đơn vị chuẩn bị hạ tầng và nguồn lực.

Một số ý kiến đề nghị cần lộ trình chuyển đổi linh hoạt hơn, tập trung trước tiên vào nhóm phương tiện gây ô nhiễm nhiều, đồng thời có chính sách hỗ trợ cụ thể cho tài xế công nghệ và người thu nhập thấp.

Tỷ Huỳnh/VOV-TP.HCM

Nguồn VOV : https://vov.vn/xa-hoi/tphcm-huong-toi-thi-diem-vung-phat-thai-thap-tai-khu-trung-tam-can-gio-va-con-dao-post1236030.vov