Sau hơn một tháng chính quyền địa phương 2 cấp tại Ủy ban nhân dân (UBND) các phường, xã, đặc khu thuộc Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) chính thức đi vào hoạt động, số lượng cán bộ, công chức tiếp tục công tác tại phường, xã, đặc khu của thành phố hiện có 3.878 người thuộc khối đảng, đoàn thể; 12.119 người thuộc khối chính quyền và 6.532 người người hoạt động không chuyên trách.
Tại phiên họp UBND TP.HCM diễn ra ngày 9/8 về tình hình, kết quả kinh tế - xã hội tháng 7; nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm tháng 8/2025; bà Phạm Thị Thanh Hiền - Giám đốc Sở Nội vụ TP.HCM cho biết, trong quá trình triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp còn những khó khăn, vướng mắc cần được giải quyết.
Toàn cảnh phiên họp (Ảnh: Cổng thông tin điện tử TP.HCM)
Cụ thể, theo quy định hiện hành về chức năng, nhiệm vụ của các phòng chuyên môn cấp xã, khối lượng công việc ngày càng nhiều và khó, với nhiều lĩnh vực như: kinh tế, xã hội, quản lý đô thị, tài nguyên môi trường, an sinh xã hội, giải quyết thủ tục hành chính... Điều này đòi hỏi đội ngũ công chức phải có kiến thức chuyên môn sâu rộng, kỹ năng và khả năng xử lý tình huống linh hoạt.
Tuy nhiên, lượng biên chế được tạm giao cho các phòng chuyên môn cấp xã gồm 1 trưởng phòng và 1 phó trưởng phòng; riêng Trung tâm Phục vụ hành chính công có 1 giám đốc do Phó Chủ tịch UBND xã kiêm nhiệm, 1 Phó Giám đốc và 5 công chức. Với cơ cấu này, trung bình mỗi công chức phải phụ trách từ 4 đến 9 nhiệm vụ cụ thể, trong mỗi nhiệm vụ có nhiều nội dung công việc rất chi tiết với khối lượng lớn.
Do vậy, nhiều cán bộ thường xuyên rơi vào tình trạng quá tải, từ đó dẫn đến hạn chế trong công tác quản lý, điều hành và tham mưu, khó có thể đảm bảo chất lượng và tiến độ công việc.
Lấy ví dụ về lĩnh vực xây dựng, bà Hiền cho biết, sau khi UBND cấp huyện không còn hoạt động và tổ chức Thanh tra thuộc Sở Xây dựng được sắp xếp lại, các đội quản lý trật tự đô thị và lực lượng thanh tra chuyên ngành xây dựng cũng ngừng hoạt động. Việc này dẫn đến các phường, xã và đặc khu hiện nay không còn lực lượng chuyên trách để thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và xử lý các vi phạm liên quan đến trật tự đô thị và xây dựng.
Trong bối cảnh tốc độ đô thị hóa đang diễn ra rất nhanh, với nhiều cụm công nghiệp và dự án nhà ở mới đang triển khai tại TP.HCM, việc thiếu hụt lực lượng chuyên môn trong lĩnh vực quản lý trật tự đô thị và xây dựng đã gây ra nhiều khó khăn trong công tác quản lý, giám sát và xử lý vi phạm.
“Trước khi sắp xếp, đội trật tự đô thị này có 286 công chức của thành phố chuyển xuống cấp xã. Còn 580 người sẽ được chấm dứt hợp đồng lao động. Mô hình mới ở cấp xã mới không còn lực lượng chuyên ngành kiểm tra của đội trật tự đô thị mà chỉ còn một số công chức làm việc. Điều này dẫn đến quá tải cho các cán bộ phụ trách lĩnh vực trong mô hình mới”, bà Phạm Thị Thanh Hiền, Giám đốc Sở Nội vụ TP.HCM chia sẻ.
Bên cạnh việc thiếu nhân lực, Nghị định số 78/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật chưa có nội dung hướng dẫn thực hiện trình tự, thủ tục xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân cấp xãm càng gây thêm nhiều khó khăn đối với các cán bộ trong ngành.
Sở Nội vụ TP.HCM kiến nghị UBND Thành phố giao các cơ quan, đơn vị rà soát, nghiên cứu và tham mưu đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp trên địa bàn. Trong đó, đề xuất liên quan cơ chế chính sách đặc thù về tăng số lượng Phó Chủ tịch UBND phường, xã, đặc khu; tổ chức bộ máy của UBND phường, xã, đặc khu; giao biên chế phù hợp với thực tiễn Thành phố hiện nay.
Hoàng Minh/VOV-TP.HCM