Tòa nhà Trung tâm Tài chính quốc tế đầu tiên tại TP.HCM
Ngày 29.9, kỳ họp thứ 4 (kỳ họp chuyên đề) HĐND TP.HCM khóa X, nhiệm kỳ 2021-2026 đã bế mạc sau một ngày làm việc. Đáng chú ý, trong kỳ họp, Chủ tịch HĐND Thành phố Võ Văn Minh đã đề nghị UBND đẩy nhanh quá trình triển khai trung tâm tài chính quốc tế, chủ động phối hợp với các bộ, ngành, đồng thời chọn những sản phẩm tài chính mang tính đột phá để tạo sức hút ngay từ giai đoạn đầu. Đây là một đề nghị rất hợp lý trong bối cảnh hiện giờ của TP.HCM.
TP.HCM trong nhóm 15 trung tâm tài chính có triển vọng bứt phá
Theo Chỉ số Trung tâm tài chính toàn cầu (GFCI 37) vừa được công bố bởi Z/Yen Partners (Anh) phối hợp cùng Viện Phát triển Trung Quốc, TP.HCM đã có bước tiến đáng kể. Cụ thể, điểm số GFCI của Thành phố tăng thêm 10 điểm, đạt mức 664, qua đó nâng thứ hạng lên thêm 3 bậc so với kỳ công bố tháng 3.2025. Đây cũng là thứ hạng cao nhất kể từ khi Thành phố lần đầu được đưa vào bảng xếp hạng năm 2022.
Đáng chú ý, TP.HCM nằm trong top 15 trung tâm tài chính được dự báo sẽ tăng trưởng mạnh trong vòng 2-3 năm tới. Dù vậy, ở hạng mục công nghệ tài chính (fintech), Thành phố lại tụt 2 bậc, từ vị trí 88 xuống 90. Lần xếp hạng này cũng đánh dấu việc TP.HCM lần đầu tiên vượt qua Bangkok, trong bối cảnh thủ đô Thái Lan rơi khỏi top 100 và đứng thứ 102. Đồng thời, khoảng cách với Jakarta (Indonesia) cũng được rút ngắn đáng kể.
Hướng đến đột phá trong thu hút đầu tư
Trước đó, trong dự thảo Báo cáo Chính trị Đại hội Đảng bộ TP.HCM lần thứ I (2025-2030), Thành phố xác lập mục tiêu phát triển nhanh và bền vững, lấy đổi mới mô hình tăng trưởng, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và kinh tế tri thức làm trụ cột. Một trong những giải pháp quan trọng được nhấn mạnh là xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế, đóng vai trò thu hút dòng vốn, phát triển thị trường tài chính hiện đại, hội nhập toàn cầu và thử nghiệm những mô hình tài chính mới như ngân hàng số, tài chính xanh, fintech và tài sản số.
Theo Nghị quyết của Quốc hội, từ ngày 1.9.2025, Việt Nam sẽ phát triển các trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM và Đà Nẵng. Hai trung tâm này cùng vận hành trong một khung quản lý thống nhất, nhưng định hướng sản phẩm theo thế mạnh riêng. TP.HCM sẽ tập trung vào ngân hàng, thị trường vốn, dịch vụ quản lý tài sản và quỹ đầu tư, đồng thời triển khai sandbox cho fintech, sàn giao dịch phái sinh. Trong khi đó, Đà Nẵng chú trọng vào mảng tài chính xanh, công nghệ tài chính, dịch vụ số và thử nghiệm tài sản số.
Chính phủ cũng đặt mục tiêu trung tâm tài chính TP.HCM sẽ bắt đầu vận hành từ năm 2025 và hoàn thành trong vòng 5 năm. Theo quy hoạch, trung tâm sẽ được xây dựng tại phường Bến Thành, phường Sài Gòn (quận 1 cũ) và khu đô thị mới Thủ Thiêm. Giai đoạn đầu ưu tiên khu lõi rộng 9,2 ha tại Thủ Thiêm, nơi đặt trụ sở của các cơ quan quản lý, giám sát tài chính. Tổng vốn đầu tư cho dự án ước tính khoảng 172.000 tỉ đồng (tương đương 7 tỉ USD), riêng khu lõi cần khoảng 16.000 tỉ đồng trong 2-3 năm đầu, trong đó 2.000 tỉ đồng từ ngân sách nhà nước cho các công trình công quyền, phần còn lại huy động từ nhà đầu tư chiến lược trong và ngoài nước.
Khẩn trương triển khai xây dựng
Mới đây, Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang đã yêu cầu UBND Thành phố và các đơn vị liên quan nhanh chóng hoàn tất quy hoạch chi tiết 898 ha (bao gồm một phần phường Bến Thành, phường Sài Gòn và Thủ Thiêm) để triển khai trung tâm tài chính theo Nghị quyết 222/2025 của Quốc hội. Ông cũng nhấn mạnh việc thành lập tổ tư vấn Ban Chỉ đạo theo hướng tinh gọn, có sự tham gia của chuyên gia đa lĩnh vực, kể cả quốc tế, nhằm bảo đảm chuyên môn và khả năng hội nhập.
Về mặt thể chế, Thành phố được giao phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành Trung ương để xây dựng khung pháp lý và cơ chế đặc thù cho trung tâm tài chính. Nội dung này sẽ được bổ sung vào quá trình điều chỉnh Nghị quyết 98/2023 về cơ chế đặc thù phát triển TP.HCM. Thành phố cũng sẽ nghiên cứu, đề xuất thành lập tòa án và cơ quan giám sát chuyên trách nhằm xử lý tranh chấp, nâng cao tính minh bạch của thị trường tài chính.
Trong tháng 9, UBND TP.HCM đã chỉ đạo các sở ngành gấp rút hoàn tất báo cáo xây dựng trung tâm tài chính quốc tế. Sở Tài chính giữ vai trò đầu mối, phối hợp cùng Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố nghiên cứu việc thuê đơn vị tư vấn có kinh nghiệm quốc tế để tham gia thiết kế và vận hành trung tâm. Đồng thời, Sở Xây dựng được giao rà soát lại toàn bộ quy hoạch liên quan tại Thủ Thiêm, đề xuất điều chỉnh cần thiết để tạo thuận lợi thu hút nhà đầu tư chiến lược.
Các chuyên gia nhận định, trong bối cảnh dòng vốn toàn cầu đang dịch chuyển mạnh mẽ, việc thành lập trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM không chỉ giúp Việt Nam đón nhận nguồn lực mới mà còn tạo nền tảng cho phát triển dài hạn. Nếu Thành phố xây dựng được môi trường pháp lý minh bạch, đồng bộ và phù hợp với thông lệ quốc tế, mục tiêu trở thành trung tâm tài chính hiện đại và có sức cạnh tranh trong khu vực hoàn toàn có cơ sở để hiện thực hóa.
Bùi Tú