Bước ngoặt y tế của siêu đô thị 14 triệu dân
Sở Y tế TP.HCM vừa có báo cáo UBND TP về tiến độ triển khai thực hiện Đề án “Phát triển hệ thống y tế TP.HCM trở thành Trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN giai đoạn từ nay đến năm 2030 và những năm tiếp theo”. Đề án này được phê duyệt năm 2024.
Các bác sĩ Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi đồng 1 thực hiện can thiệp thông tim bào thai cứu sống thai nhi bị suy tim bào thai nặng - Ảnh: BV
Một dấu mốc lịch sử được thiết lập từ ngày 1.7.2025, khi hệ thống y tế TP.HCM chính thức vận hành trên không gian siêu đô thị hơn 14 triệu dân sau quá trình hợp nhất với y tế Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu cũ. Sự hội tụ này không chỉ tạo ra một hệ thống y tế có quy mô lớn nhất cả nước mà còn đặt ra yêu cầu cấp bách về việc tái cấu trúc nguồn lực để bao phủ toàn diện địa bàn rộng lớn.
PGS-TS-BS Nguyễn Anh Dũng – Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM cho biết, trước yêu cầu mới, ngành y tế đã chủ động phát triển theo định hướng hệ sinh thái y tế đa cực – đa trung tâm nhằm bảo đảm phân bổ nguồn lực hợp lý.
Trong chiến lược đa cực này, Thành phố không còn dồn áp lực vào khu vực lõi. Thay vào đó, hàng loạt giải pháp đồng bộ được triển khai như: phát triển cơ sở 2 của các bệnh viện tuyến cuối tại khu vực xa trung tâm, tăng cường luân phiên bác sĩ liên vùng và mở rộng mạng lưới trạm cấp cứu vệ tinh liên kết 3 khu vực. Những bước đi này, theo ông Dũng, chính là chìa khóa để rút ngắn thời gian tiếp cận dịch vụ và giảm tải cho tuyến cuối.
Những kỳ tích y khoa: Khi "bàn tay vàng" Việt Nam lên tiếng
Sức mạnh của một trung tâm y tế tầm cỡ ASEAN không chỉ nằm ở quy mô giường bệnh mà nằm ở những kỹ thuật "đỉnh cao" sánh ngang thế giới. Năm 2025, TP.HCM đã chứng minh được năng lực chuyên môn vượt trội thông qua những ca bệnh tưởng chừng như không thể.
Điển hình là kỹ thuật thông tim can thiệp bào thai – một bước tiến quan trọng của y học bào thai Việt Nam. Ê-kíp liên chuyên khoa từ Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi Đồng 1 đã phối hợp thực hiện thành công kỹ thuật này ngay khi thai nhi còn trong tử cung, cứu sống một trường hợp sản phụ người Singapore có thai nhi mắc tổn thương tim bẩm sinh nặng. Đây là kỹ thuật đỉnh cao mà chỉ một số ít trung tâm hàng đầu thế giới triển khai thành công.
Bên cạnh đó, các bác sĩ tại Bệnh viện Đa khoa Bình Dương cũng tạo nên kỳ tích khi xử trí bàn tay đứt lìa bằng kỹ thuật ghép tạm vào chân để duy trì tưới máu trước khi nối lại. Ngoài ra, sự xuất hiện của mô hình "ECMO di động" đưa hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể đến tận hiện trường cứu bệnh nhân ngưng tim đã đánh dấu TP.HCM là một trong số ít địa phương trong khu vực vận hành thành công mô hình này.
PGS-TS-BS Nguyễn Anh Dũng cho biết, những kỹ thuật vi phẫu tạo hình chuyên sâu phức tạp này đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối và phối hợp chặt chẽ giữa nhiều chuyên khoa.
Những thành tựu này, theo lãnh đạo Sở Y tế, không chỉ thể hiện đỉnh cao chuyên môn mà còn minh chứng cho tinh thần trách nhiệm và sự phối hợp nhịp nhàng giữa các cơ sở y tế trong toàn hệ thống.
Song hành cùng công nghệ là tinh thần y tế nhân văn "không để ai bị bỏ lại phía sau". Lần đầu tiên, một mô hình "bệnh viện đa chuyên khoa" hiện diện ngay tại khu vực biển – đảo của Thành phố với việc ra mắt Bệnh viện Từ Dũ cơ sở 2 tại Cần Giờ. Thay vì buộc người dân phải vượt hàng chục cây số đường rừng, đường sông để tìm dịch vụ chuyên sâu, hệ thống y tế đã chủ động huy động sức mạnh của các bệnh viện đầu ngành (Sản, Nhi, Nội, Ngoại, Hồi sức...) để đưa dịch vụ chất lượng cao đến tận nơi người dân sinh sống.
Chương trình luân phiên bác sĩ chuyên khoa ra Côn Đảo cũng được triển khai hiệu quả. Các bác sĩ thuộc những chuyên ngành thiết yếu được điều động trực tiếp tham gia khám, điều trị và phẫu thuật tại chỗ, giúp xử trí an toàn nhiều ca bệnh phức tạp mà trước đây vốn phải chuyển về đất liền bằng đường hàng không.
Chuyển đổi số và tầm nhìn 2026: Kỷ nguyên của dữ liệu và AI
Theo Sở Y tế TP.HCM- năm 2025 là dấu mốc quan trọng khi chuyển đổi số y tế chuyển từ triển khai rời rạc sang đồng bộ, lấy dữ liệu làm nền tảng. Bệnh án điện tử được mở rộng tại nhiều cơ sở công lập và ngoài công lập, tạo tiền đề để xây dựng kho dữ liệu y tế lớn của Thành phố.
Hướng tới năm 2026, y tế Thành phố đã vạch ra lộ trình đầy táo bạo: Đưa công nghệ AI vào phát triển các kỹ thuật chuyên sâu tại các bệnh viện tuyến cuối; thí điểm mô hình bác sĩ gia đình kiểu Cuba và các nước tiên tiến, phù hợp với thực tiễn tại địa phương; xây dựng Đề án phát triển các loại hình nhà dưỡng lão giai đoạn 2025 – 2030.
Phó Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Anh Dũng nhấn mạnh: Thành phố sẽ tiếp tục điều phối hỗ trợ chuyên môn toàn diện giữa các bệnh viện bộ ngành và bệnh viện tuyến cuối cho các cơ sở được hỗ trợ. Các hoạt động hỗ trợ hợp tác sẽ được sơ kết định kỳ dựa trên các bản ghi nhớ để đảm bảo tính hiệu quả thực chất.
Hồ Quang