TP.HCM: Sốt xuất huyết tăng 136%, chuyên gia lý giải nguyên nhân sâu xa

12 giờ trướcBài gốc

Bé HNGH (10 tuổi, ngụ huyện Bình Chánh) nhập Bệnh viện Nhi đồng Thành phố vì sốt xuất huyết. Trẻ có dư cân béo phì, cân nặng 50 kg (thường ở lứa tuổi này khoảng 30 - 32 kg).

Sốc sốt xuất huyết nặng phải thở máy

Trước đó trẻ sốt cao liên tục 2 ngày, đến ngày thứ 3 thì biểu hiện đau bụng, ói, tay chân lạnh. Người nhà đưa trẻ nhập bệnh viện địa phương, được chẩn đoán sốc sốt xuất huyết nặng ngày 3. Bệnh nhi được điều trị tích cực, truyền dịch chống sốc theo phác đồ. Tuy nhiên tình trạng diễn tiến nặng nên chuyển Bệnh viện Nhi đồng Thành phố.

Bệnh nhi điều trị sốt xuất huyết tại Bệnh viện Nhi đồng Thành phố. Ảnh: BVCC

Tại đây, trẻ được chẩn đoán sốc sốt xuất huyết nặng ngày 3, rối loạn đông máu, xuất huyết tiêu hóa, tổn thương gan, suy hô hấp nặng trên trẻ dư cân béo phì. Các bác sĩ tiếp tục truyền dịch cao phân tử, chống sốc, dùng các thuốc vận mạch phối hợp, hỗ trợ hô hấp với thở áp lực dương liên tục, thở máy không xâm nhập...

Sau gần 12 ngày điều trị, trẻ cai được máy thở, chức năng gan thận trở về bình thường.

Khoa Nhiễm Bệnh viện Nhi đồng 2 - nơi điều trị bệnh nhi sốt xuất huyết. Ảnh: THẢO PHƯƠNG

Mới đây, khoa Hồi sức tích cực - Nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 2 có tiếp nhận điều trị cho bệnh nhi TTT (12 tuổi, ngụ tỉnh Ninh Thuận) bị sốc sốt xuất huyết. Trước đó, người nhà đưa trẻ vào bệnh viện tuyến trước trong tình trạng sốc, cô đặc máu, tiểu cầu giảm 5-6 lần so với bình thường, men gan tăng gấp 5 lần bình thường, mạch nhanh.

Tại Bệnh viện Nhi Đồng 2, các y bác sĩ tiếp nhận trẻ trong tình trạng suy hô hấp, hỗ trợ thở bằng ô-xy và cho truyền dịch cao phân tử. Sau điều trị, tình trạng huyết động bệnh nhi ổn định, tiếp tục được theo dõi.

Với những trẻ dư cân béo phì, khi mắc sốt xuất huyết điều trị rất khó khăn. Ảnh: THẢO PHƯƠNG

Nhiều trẻ dư cân biến chứng nặng

Bác sĩ chuyên khoa 2 Đỗ Châu Việt, Trưởng khoa Hồi sức tích cực - Nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 2, cho biết từ đầu năm 2025 đến nay khoa tiếp nhận nhiều bệnh nhi sốt xuất huyết dư cân, bệnh nền.

Các dấu hiệu nhận biết sớm sốt xuất huyết thường là sốt cao đột ngột, liên tục kèm các triệu chứng nhức đầu, chán ăn, buồn nôn, da sung huyết, đau cơ, đau khớp, đau hố mắt, xuất huyết da và niêm mạc….

“Do sốt xuất huyết có thể chuyển biến nhanh và gây ra những biến chứng nguy hiểm, ngay khi trẻ có các dấu hiệu trở nặng, phụ huynh cần sớm đưa trẻ đến bệnh viện thăm khám” - bác sĩ Việt khuyến cáo.

Ngoài ra, bác sĩ Việt lưu ý các dấu hiệu cảnh báo bệnh trở nặng mà phụ huynh cần chú ý như trẻ vật vã, lừ đừ, li bì; đau bụng nhiều và liên tục hoặc tăng cảm giác đau, nhất là ở vùng hạ sườn bên phải; nôn nhiều trên 3 lần trong vòng 1 giờ hoặc trên 4 lần trong vòng 6 giờ. Đặc biệt lưu ý nếu trẻ có xuất huyết niêm mạc như chảy máu chân răng, mũi, ói ra máu, xuất huyết âm đạo hoặc tiểu máu; tiểu ít; tay chân lạnh, ẩm; da nổi bông; thở mệt.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Minh Tiến, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố, cho biết vào mùa mưa, muỗi vằn sinh sôi nảy nở, người dân cần lưu ý diệt muỗi, lăng quăng, ngủ mùng, dọn dẹp vật chứa…

"Hiện đã có vaccine ngừa sốt xuất huyết dành cho trẻ từ 4 tuổi trở lên và người lớn. Ngoài ra phụ huynh cần lưu ý cho con em mình ăn uống theo chế độ ăn hợp lý tùy lứa tuổi, được tư vấn bởi chuyên gia dinh dưỡng để tránh nguy cơ dư cân béo phì.

Những trẻ dư cân béo phì, khi mắc sốt xuất huyết điều trị rất khó khăn do dễ bị biến chứng suy hô hấp, rối loạn đông máu, tổn thương gan thận…” - bác sĩ Tiến nói.

HCDC khuyến cáo triệu chứng và cách phòng bệnh sốt xuất huyết. Ảnh: HCDC

Nguyên nhân sâu xa do biến đổi khí hậu

Theo Bộ Y tế, gần đây tình hình sốt xuất huyết trên thế giới tiếp tục gia tăng và diễn biến phức tạp. Tại Việt Nam, đang bắt đầu vào thời điểm mùa dịch sốt xuất huyết, số ca mắc hàng năm có xu hướng tăng cao nhất từ tháng 5 đến tháng 11.

Theo thông tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC), số liệu thống kê năm 2024 tại khu vực phía Nam đã ghi nhận số ca mắc sốt xuất huyết Dengue chiếm đến 41% trong tổng số 141.000 ca mắc trên cả nước.

Nhiều năm qua, một số tỉnh miền Nam là những "điểm nóng" về sốt xuất huyết của cả nước. Đáng nói, nếu trước đây tại Đồng bằng sông Cửu Long dịch bệnh thường bùng phát mạnh vào mùa mưa, thì nay đã diễn biến phức tạp hơn. Ngay cả trong mùa khô số ca mắc vẫn có xu hướng gia tăng, cho thấy sự thích ứng và lây lan khó kiểm soát của virus Dengue.

Tại TP.HCM, tuần 19 của năm 2025 ghi nhận 256 ca mắc bệnh sốt xuất huyết, giảm 5,4% so với trung bình 4 tuần trước. Tuy nhiên, tổng số ca sốt xuất huyết tích lũy từ đầu năm 2025 đến tuần 19 là 7.398 ca, tăng 136,0% so với cùng kỳ năm 2024.

Các chuyên gia y tế nhận định rằng, biến đổi khí hậu đang trở thành một trong những nguyên nhân sâu xa làm gia tăng nguy cơ bùng phát dịch sốt xuất huyết trong năm 2025. Biến đổi khí hậu gây ra hiện tượng thời tiết cực đoan, cùng với sự nóng lên toàn cầu khiến gia tăng độ ẩm và nhiệt độ, tạo điều kiện lý tưởng cho muỗi vằn sinh sôi mạnh.

“Hiện nay mưa nắng không theo mùa, mùa mưa đến sớm, mưa nhiều khiến nước đọng lại ở nhiều nơi, tạo môi trường cho muỗi đẻ trứng, lăng quăng phát triển thành muỗi trưởng thành, rồi từ đó muỗi đi đốt người và truyền bệnh sốt xuất huyết” - bác sĩ Tiến lý giải.

Ngoài ra, biến đổi khí hậu cũng khiến muỗi thích nghi bằng cách biến đổi gen, tăng khả năng kháng thuốc diệt muỗi, diệt côn trùng. Điều này dẫn đến việc muỗi tiếp tục sinh sôi, lây lan dịch bệnh, ca sốt xuất huyết theo đó tăng, nguy cơ bùng dịch càng cao.

"Dịch sốt xuất huyết theo chu kỳ 3-4 năm bùng phát một lần, 2025 có khả năng là chu kỳ dịch bùng phát trở lại - có thể tăng gấp 3-5 lần so với bình thường" - bác sĩ Tiến dự đoán.

Chủ động phòng chống dịch sốt xuất huyết

Việt Nam hiện đang áp dụng phác đồ điều trị sốt xuất huyết Dengue được cộng đồng quốc tế đánh giá cao. Tuy nhiên, dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp do nhiều yếu tố khách quan, đặc biệt là những tác động khó lường từ biến đổi khí hậu.

Trong bối cảnh đó, việc đưa vaccine phòng ngừa sốt xuất huyết vào sử dụng tại Việt Nam được kỳ vọng sẽ mang giúp giảm đáng kể nguy cơ bùng phát dịch, hạn chế số ca bệnh nặng, giảm tải áp lực lên hệ thống y tế.

Tuy nhiên, các chuyên gia y tế cũng nhấn mạnh, việc kiểm soát dịch bệnh không chỉ dừng lại ở các biện pháp giám sát dịch tễ, kiểm soát véc-tơ truyền bệnh hay nâng cao năng lực điều trị của ngành y tế. Quan trọng hơn là sự chủ động và ý thức phòng bệnh từ mỗi cá nhân và cộng đồng. Những hành động nhỏ để diệt muỗi, diệt lăng quăng như thường xuyên dọn dẹp nhà cửa, loại bỏ các ổ nước đọng, sử dụng bình xịt muỗi hay thoa kem chống muỗi,… đều có vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh.

Mỗi người cần nâng cao ý thức phòng bệnh, không chủ quan trước sốt xuất huyết để bảo vệ sức khỏe của chính mình và cộng đồng.Theo HCDC

THẢO PHƯƠNG

Nguồn PLO : https://plo.vn/tphcm-sot-xuat-huyet-tang-136-chuyen-gia-ly-giai-nguyen-nhan-sau-xa-post850658.html