Sau nhiều năm oằn mình trong cảnh ùn tắc triền miên, khu vực cửa ngõ Đông Bắc TP.HCM sắp bước vào một giai đoạn “thay da đổi thịt”. Ba tuyến đường huyết mạch Xô Viết Nghệ Tĩnh, Đinh Bộ Lĩnh và Quốc lộ 13, đang được TP xúc tiến thủ tục đầu tư, nâng cấp và mở rộng, hứa hẹn sẽ tháo gỡ điểm nghẽn giao thông kéo dài suốt nhiều năm qua.
Nút thắt Hàng Xanh - Bình Triệu
Theo ghi nhận của PLO, đoạn từ ngã tư Hàng Xanh đến cầu Bình Triệu luôn là điểm nóng ùn tắc giao thông của TP.HCM. Chỉ dài hơn 3 km nhưng đây lại là tuyến huyết mạch kết nối trung tâm TP với cửa ngõ Đông Bắc, hướng đi Thủ Đức và Bình Dương cũ.
Từ sáng sớm đến tối muộn, dòng xe ken đặc trên đường Đinh Bộ Lĩnh và Xô Viết Nghệ Tĩnh dường như không bao giờ dứt. Tại các nút giao như ngã tư Hàng Xanh, khu vực bến xe Miền Đông cũ hay hai đầu cầu Bình Triệu, cảnh tượng ùn ứ, chen chúc, còi xe inh ỏi đã trở nên quá quen thuộc với người dân.
Anh Nguyễn Hữu Huy (35 tuổi, ngụ phường Bình Đông) vẫn nhớ như in những năm tháng còn là sinh viên, khi anh ở nhờ nhà người thân gần ngã tư Hàng Xanh, một trong những cửa ngõ sôi động bậc nhất của TP.HCM. Cách đây hơn mười năm, khu vực này đã thường xuyên rơi vào cảnh quá tải.
Thế nhưng, so với hiện nay, những gì anh từng chứng kiến khi ấy chỉ như “bản dạo đầu” của tình trạng ùn tắc. “Ngày đó đã kẹt rồi, nhưng bây giờ thì gần như lúc nào cũng nghẹt thở", anh Huy chia sẻ.
Quốc lộ 13 là điểm nóng ùn tắc giao thông.
Dù TP đã nhiều lần điều chỉnh phân làn, xây cầu vượt,... nhưng lượng phương tiện cá nhân tăng nhanh khiến Hàng Xanh - Bình Triệu từ lâu trở thành điểm nghẽn cố hữu của giao thông đô thị. Mệt mỏi vì cảnh đứng bánh giữa dòng xe ken đặc, anh Huy đã dọn về vùng ven sinh sống từ nhiều năm trước.
Đặc biệt tại cầu Bình Triệu, nơi giao cắt giữa ba tuyến huyết mạch Xô Viết Nghệ Tĩnh - Quốc lộ 13 - Đinh Bộ Lĩnh, áp lực giao thông luôn ở mức đỉnh điểm. Dòng xe từ trung tâm đổ về Thủ Đức, Bình Dương và ngược lại liên tục dồn ứ, vượt xa năng lực hạ tầng vốn đã cũ kỹ.
Dòng xe nối đuôi nhau qua cầu Bình Triệu 1.
Những tháng trở lại đây, khi cầu Bình Triệu 1 được thi công nâng tĩnh không, những bất cập của hệ thống giao thông khu vực càng bộc lộ rõ. Các tuyến Đinh Bộ Lĩnh, Xô Viết Nghệ Tĩnh và Quốc lộ 13 vốn đã quá tải nay lại càng chật chội hơn. Việc chôn chân hàng chục phút giữa biển xe, đối với người dân nơi đây dường như đã trở thành chuyện thường ngày ở phố.
Theo Công an TP.HCM, hiện nay, trên địa bàn TP có khoảng 336 điểm có nguy cơ ùn tắc giao thông, trong đó 186 điểm được đánh giá có nguy cơ cao, trong đó có Quốc lộ 13, cầu Bình Triệu...
Tại TP.HCM, nguyên nhân chủ yếu do hạ tầng giao thông quá tải so với lượng người và phương tiện tham gia giao thông, các yếu tố giao thông cộng cộng chưa đáp ứng đủ nhu cầu của người dân. Ngoài ra, còn có các yếu tố khác như thời tiết hay sự cố giao thông, đặc biệt là ý thức của người tham gia giao thông. Lực lượng CSGT sẽ tiếp tục duy trì kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm vi phạm, đồng thời phối hợp các cơ quan, đơn vị điều chỉnh, xóa các điểm ùn ứ kéo dài.
Gỡ nút thắt bằng 3 dự án ngàn tỉ
Để giải tỏa áp lực giao thông và hoàn thiện hạ tầng kết nối khu vực Đông Bắc, TP.HCM đang đồng loạt chuẩn bị 3 dự án giao thông lớn, gồm nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 13, đường Xô Viết Nghệ Tĩnh và đường Đinh Bộ Lĩnh.
Theo Sở Xây dựng TP.HCM, dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 13 (đoạn từ cầu Bình Triệu đến ranh tỉnh Bình Dương cũ) đã được HĐND TP.HCM thông qua chủ trương đầu tư ngày 20-2.
UBND TP.HCM đã thống nhất chủ trương thúc đẩy dự án BOT hơn 21.000 tỉ đồng, chia làm hai hợp phần lớn: Bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho người dân bị ảnh hưởng; Nâng cấp, mở rộng tuyến đường theo hình thức đối tác công – tư (PPP), hợp đồng BOT.
Hiện Sở Xây dựng đang khẩn trương khảo sát và lập báo cáo nghiên cứu khả thi, dự kiến trình UBND TP.HCM phê duyệt dự án trong tháng 12-2025, tiến hành lựa chọn nhà đầu tư trong quý I đến quý II-2026 và khởi công vào tháng 12 cùng năm.
Dòng xe chen chúc lưu thông ở cửa ngõ Đông Bắc.
Mới đây, UBND TP.HCM đã giao Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông khảo sát sự quan tâm của nhà đầu tư đối với dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 13.
Không chỉ Quốc lộ 13, trục Hàng Xanh – Bình Triệu vốn được ví như “nút cổ chai” của TP.HCM cũng sắp được giải cứu bằng hai dự án đầu tư công lớn.
Thứ nhất là dự án nâng cấp, mở rộng đường Xô Viết Nghệ Tĩnh, đoạn từ nút giao Hàng Xanh đến cầu Bình Triệu 1. Dự án hiện đang trong giai đoạn lựa chọn tư vấn khảo sát và lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Theo kế hoạch, Sở Xây dựng sẽ trình HĐND TP thẩm định và phê duyệt chủ trương đầu tư trong tháng 12, với mốc khởi công dự kiến vào tháng 12-2026.
Song song đó, dự án nâng cấp, mở rộng đường Đinh Bộ Lĩnh (đoạn từ đường Điện Biên Phủ đến Phạm Văn Đồng) cũng đang được Sở Xây dựng phối hợp với Ban Giao thông và các đơn vị liên quan hoàn thiện hồ sơ đề xuất chủ trương đầu tư. Dự án này dự kiến được UBND TP thẩm định, phê duyệt vào cuối năm 2025 và khởi công cùng thời điểm cuối năm 2026.
TSKH-KTS Ngô Viết Nam Sơn cho rằng, trong nhiều năm qua, ngã tư Hàng Xanh luôn là một trong những khu vực chịu áp lực giao thông lớn nhất của TP.HCM khi phải cùng lúc kết nối hàng loạt tuyến đường huyết mạch. Tình trạng quá tải kéo dài cho thấy, việc chỉ tập trung vào những giải pháp đơn lẻ hay xử lý cục bộ tại Hàng Xanh sẽ không đủ sức hóa giải ùn tắc cho toàn khu vực. Thay vào đó, TP cần có một tầm nhìn tổng thể và dài hạn hơn trong quy hoạch và tổ chức giao thông đô thị.
Theo ông Sơn, mở rộng các tuyến đường hiện hữu là giải pháp cần thiết nhưng chỉ mang tính ngắn hạn. Về lâu dài, TP.HCM cần hướng đến phát triển mô hình TOD (đô thị định hướng giao thông công cộng) như một chiến lược căn cơ và bền vững. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng đây là bài toán phức tạp, đòi hỏi TP phải cân nhắc kỹ lưỡng giữa cơ hội phát triển và thách thức trong thực thi.
TP cần giải quyết đồng bộ bài toán ùn tắc tại các tuyến đường kết nối trọng yếu như Quốc lộ 13, Xô Viết Nghệ Tĩnh, Ung Văn Khiêm, Điện Biên Phủ và Phạm Văn Đồng. Khi các tuyến này được mở rộng, cải tạo và liên thông hiệu quả, khu vực Hàng Xanh mới có thể thật sự trở thành điểm trung chuyển chiến lược, góp phần phát triển cửa ngõ Đông Bắc TP.HCM theo hướng hiện đại và bền vững.
Thêm "van giảm áp" cho Hàng Xanh - Bình Triệu
Không chỉ tập trung vào các dự án hạ tầng quy mô lớn, TP.HCM còn đang triển khai nhiều giải pháp linh hoạt, mang tính tình huống nhằm giảm áp lực giao thông cho khu vực Hàng Xanh - Bình Triệu.
Ngày 28-10 vừa qua, Sở Xây dựng TP.HCM đã thông báo điều chỉnh tổ chức giao thông trên tuyến đường Điện Biên Phủ, đoạn từ cầu Điện Biên Phủ đến vòng xoay Hàng Xanh, phường Gia Định. Một trong những thay đổi đáng chú ý là việc mở giao lộ Điện Biên Phủ – Nguyễn Cửu Vân, cho phép phương tiện quay đầu tại đây thay vì phải dồn về vòng xoay Hàng Xanh như trước.
Điểm quay đầu mới này không chỉ giúp người dân di chuyển thuận tiện hơn, mà còn phân tán lưu lượng xe, góp phần giảm tình trạng dồn ứ tại vòng xoay Hàng Xanh.
Song song đó, mới đây nhất, UBND TP.HCM cũng đã chấp thuận chủ trương gia hạn hoạt động của phà Bình Quới. Đây được xem là một giải pháp mềm, hiệu quả tức thời, vừa đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân khu vực, vừa góp phần giảm lưu lượng xe qua cầu Bình Triệu, qua đó hỗ trợ phân luồng giao thông khu vực cửa ngõ Đông Bắc.
NHƯ NGỌC