Sở Xây dựng TP.HCM vừa báo cáo tình hình triển khai các dự án đường sắt trên địa bàn, trong đó đáng chú ý là đề xuất lựa chọn nhà đầu tư cho các tuyến metro trọng điểm.
UBND TP.HCM đang xem xét, thống nhất giao Tập đoàn Trường Hải (Thaco) triển khai tuyến đường sắt Bến Thành – Thủ Thiêm và Thủ Thiêm – Long Thành.
Theo Sở Xây dựng TP.HCM, một trong những nhiệm vụ quan trọng thành phố đang triển khai là ưu tiên đầu tư tuyến đường sắt kết nối sân bay Tân Sơn Nhất với Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Hiện nay, UBND TP.HCM đang phối hợp với tỉnh Đồng Nai cập nhật tuyến Thủ Thiêm – Long Thành thành đường sắt đô thị vào quy hoạch tỉnh/thành phố, quy hoạch chung thành phố và thực hiện các thủ tục báo cáo HĐND 2 địa phương, thống nhất giao UBND TP.HCM là cơ quan thẩm quyền và xem xét giao nhà đầu tư (Tập đoàn Trường Hải – Thaco) nghiên cứu triển khai tuyến đường sắt Bến Thành – Thủ Thiêm; Thủ Thiêm – Long Thành theo hình thức đối tác công tư PPP (hợp đồng BT); dự kiến sẽ hoàn thành trong năm 2030.
Ngoài tuyến đường sắt nêu trên, tuyến metro Bến Thành – Cần Giờ đã được TP chấp thuận chủ trương đầu tư và chấp thuận nhà đầu tư dự án là Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển đường sắt cao tốc (Vinspeed). Vào ngày 19/12 vừa qua, tuyến metro này đã được động thổ để bắt tay vào thực hiện.
Sân bay Long Thành đã đón các chuyến bay khai trương trong ngày 19/12.
UBND cũng giao Tổng công ty Đầu tư và phát triển công nghiệp (Becamex) nghiên cứu phương án đầu tư tuyến đường sắt quốc gia Bàu Bàng – Cái Mép;
Giao Công ty cổ phần Tập đoàn Sovico nghiên cứu, đề xuất phương án đầu tư đường sắt đô thị số 4 theo hình thức đối tác công tư PPP hoặc đầu tư trực tiếp theo quy định của Luật Đầu tư.
Công ty cổ phần Tập đoàn Masterise đề xuất nghiên cứu tuyến đường sắt đô thị số 3 (đoạn Hiệp Bình Phước – An Hạ) theo hình thức đối tác công tư PPP (hợp đồng BT). Hiện UBND TP đang xem xét, chấp thuận giao Masterise là nhà đầu tư triển khai dự án.
Bên cạnh đó, TP.HCM cũng đang tập trung hoàn thiện thủ tục điều chỉnh tuyến metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương), phấn đấu khởi công trước ngày 19/1/2026, chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
Về nguồn vốn cho các dự án đường sắt dự kiến triển khai thời gian tới, UBND TP.HCM đã có văn bản báo cáo Bộ Tài chính về kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 – 2030, đồng thời kiến nghị xem xét bổ sung vốn ngân sách Trung ương theo nhu cầu của Thành phố với tổng mức 221.098 tỷ đồng (khoảng 8,39 tỷ USD).
TP.HCM đang đẩy nhanh di dời hạ tầng kỹ thuật tuyến metro số 2 để phấn đấu khởi công trong tháng 1/2026.
Song song đó, UBND TP.HCM cũng xây dựng phương án đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 – 2030 theo khả năng cân đối ngân sách địa phương, với tổng quy mô 975.120 tỷ đồng. Trong đó, dự kiến bố trí gần 124.000 tỷ đồng (tương đương 4,71 tỷ USD) cho các dự án đường sắt đô thị.
Như vậy, tổng nguồn vốn ngân sách dự kiến dành cho đường sắt đô thị trong giai đoạn 2026 – 2030 khoảng 345.094 tỷ đồng (tương đương 13,1 tỷ USD). Để đáp ứng nhu cầu đầu tư, thành phố xác định cần tiếp tục huy động thêm các nguồn lực xã hội, thông qua khai thác quỹ đất theo mô hình TOD, phát hành trái phiếu chính quyền địa phương và thu hút nguồn vốn từ khu vực kinh tế tư nhân.
Đẩy nhanh giải phóng mặt bằng đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam
Thực hiện kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại phiên họp thứ tư Ban Chỉ đạo, TP.HCM đang tập trung công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam đoạn qua địa bàn Thành phố.
UBND TP.HCM đã giao nhiệm vụ cho chủ đầu tư dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; đồng thời triển khai đầu tư hạ tầng kỹ thuật Khu tái định cư Long Bửu (giai đoạn 2) để tạo quỹ đất phục vụ tái định cư. Thành phố phấn đấu hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng và bàn giao cho chủ đầu tư trong năm 2026.
Liên quan đến nhu cầu vốn, TP.HCM kiến nghị Bộ Xây dựng tổng hợp, báo cáo Bộ Tài chính bố trí khoảng 10.800 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong năm 2026; đồng thời đề nghị sớm bàn giao ranh dự án chính thức làm cơ sở triển khai.
Mỹ Quỳnh