Sáng 10/11, Phòng Tham mưu - Công an TP Hồ Chí Minh (PV01) thông tin cho biết, Tòa án Nhân dân TP Hồ Chí Minh đã ban hành các quyết định đưa ra xét xử sơ thẩm 2 vụ án “tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”. Trong đó, các bị can đều cùng có hành vi điều khiển tàu cá vượt vùng biển, vô hiệu hóa thiết bị giám sát hành trình để khai thác hải sản trái phép tại vùng biển nước ngoài.
2 thuyền trưởng 'nhúng chàm'
Trong vụ án thứ nhất, TAND TP Hồ Chí Minh xét xử các bị cáo Lê Văn Hỡi và Lê Văn Âu về tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”. Phiên tòa xét xử sơ thẩm công khai vụ án dự kiến tổ chức vào ngày 13/11 tới, tại trụ sở TAND TP Hồ Chí Minh (Cơ sở 1, số 216 Trường Chinh, phường Bà Rịa).
Thời gian gần đây, Ban Chỉ huy BĐBP, Bộ Tư lệnh TP Hồ Chí Minh thường xuyên tổ chức phát tờ rơi tuyên truyền chống khai thác IUU cho người dân các khu vực giáp biển. Ảnh: Quang Anh.
Kết quả điều tra xác định, ngày 3/4/2025, bị cáo Lê Văn Hỡi điều hành đưa tàu cá BV-93269-TS do mình làm thuyền trưởng và tàu cá BV-93169-TS do bị cáo Lê Văn Âu làm thuyền trưởng, để đưa 12 ngư dân xuất bến tại Cảng Tân Phước, xã Long Hải, TP Hồ Chí Minh đi đánh bắt hải sản.
Đến ngày 7/4, Lê Văn Hỡi điều hành đưa 2 tàu vào cập cảng Thọ Quang, TP Đà Nẵng. Tại đây, Hỡi đã tắt thiết bị giám sát hành trình của 2 tàu cá; ngày 9/4 Hỡi không làm thủ tục xuất bến, mà điều động 2 tàu cùng 14 thuyền viên (bao gồm 2 thuyền trưởng) rời cảng Thọ Quang hành trình qua vùng biển nước ngoài để đánh bắt hải sản trái phép.
Bị cáo Lê Văn Hỡi và Lê Văn Âu bị xét xử về tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”. Ảnh: CACC.
Để đối phó với sự phát hiện của cơ quan chức năng, Hỡi ngắt nguồn cung cấp điện thiết bị giám sát hành trình và thiết bị định dạng AIS (máy hải đồ) trên tàu cá. Đến ngày 12/5, khi đang đánh bắt hải sản trên vùng biển nước ngoài thì tàu BV-93269-TS do Hỡi làm thuyền trưởng cùng 11 thuyền viên trên tàu bị lực lượng chức năng nước ngoài bắt giữ do có hoạt động đánh bắt trái phép trên vùng biển của nước sở tại.
Riêng tàu BV-93169-TS cùng 3 thuyền viên chạy thoát về vùng biển Việt Nam. Sau khi bị cơ quan chức năng nước ngoài xử lý, Tàu BV-93269-TS cùng 11 thuyền viên được phóng thích về Việt Nam, đồng thời thông báo vụ việc cho cơ quan chức năng của Việt Nam.
Tiếp nhận vụ việc, ngày 23/10, Bộ đội Biên phòng - Bộ Tư lệnh TP Hồ Chí Minh đã ra quyết định khởi tố vụ án “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép” và ngày 28/10 đã chuyển vụ án cho Cơ quan An ninh Điều tra (ANĐT) - Công an TP Hồ Chí Minh để điều tra xử lý theo thẩm quyền.
Ngay trong ngày 28/10, Cơ quan ANĐT đã ra Quyết định khởi tố đối với 2 bị can Lê Văn Hỡi, Lê Văn Âu về tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”. Đến ngày 1/11, kết luận điều tra được chuyển đến Viện Kiểm sát Nhân dân (KSND) cùng cấp. Chỉ trong 2 ngày, Viện KSND thành phố đã ban hành cáo trạng để chuyển vụ án cho TAND thành phố. Và ngay trong ngày 3/11, TAND TP Hồ Chí Minh đã quyết định đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm.
Tắt định vị để khai thác hải sản trái phép
Trong vụ án thứ hai, TAND TP Hồ Chí Minh cũng đưa ra xét xử các bị cáo Cao Văn Luyện, Đỗ Văn Giỏi do có hành vi “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”. Vụ án được dự kiến xét xử sơ thẩm công khai vào ngày 12/11 tới, tại TAND TP Hồ Chí Minh (Cơ sở 1).
Kết quả điều tra xác định, ngày 18/2/2024, Cao Văn Luyện điều hành đưa tàu cá BV-93481-TS do mình làm thuyền trưởng và tàu cá BV-93472-TS do Đỗ Văn Giỏi làm thuyền trưởng cùng 12 ngư dân (bao gồm 02 thuyền trưởng) xuất bến tại cảng Hưng Thái, xã Long Hải, TP Hồ Chí Minh đi đánh bắt hải sản trên vùng biển khơi Việt Nam.
Ngày 16/8/2024, khi đang đánh bắt thủy sản trên biển, Cao Văn Luyện nhận được thông tin từ chủ tàu gọi điện thoại vệ tinh từ đất liền thông báo về việc thiết bị giám sát hành trình trên 2 tàu cá thường xuyên mất kết nối, Cao Văn Luyện đã yêu cầu Đỗ Văn Giỏi tháo thiết bị Giám sát hành trình của tàu cá BV-93472-TS do Giỏi làm thuyền trưởng đưa qua tàu cá BV-93481-TS do Luyện làm thuyền trưởng để Luyện kiểm tra tình trạng hoạt động.
Bị cáo Đỗ Văn Giỏi bị cáo buộc hành vi “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”. Ảnh: CACC.
Quá trình kiểm tra, Luyện đã ngắt nguồn điện, không duy trì hoạt động cả 2 thiết bị giám sát hành trình của 2 tàu cá. Đến rạng sáng ngày 17/8/2024, Luyện cho 2 tàu cá thả lưới và kéo lưới cào theo hướng từ vùng biển Việt Nam đến vùng biển nước ngoài. Đến trưa ngày 17/8/2024, khi phát hiện có tàu của lực lượng chức năng nước ngoài truy đuổi do vi phạm vùng biển nước sở tại, Luyện đã chỉ đạo thuyền viên trên 2 tàu chặt bỏ lưới và cho 2 tàu chạy về hai hướng khác nhau hướng về vùng biển Việt Nam.
Bị cáo Cao Văn Luyện tại cơ quan công an. Ảnh: CACC.
Ngày 26/8/2025, Cơ quan ANĐT - Công an TP Hồ Chí Minh đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, ra lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Cao Văn Luyện và Đỗ Văn Giỏi về tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”.
Ngày 15/10 vừa qua, Công an thành phố đã kết luận điều tra chuyển Viện KSND cùng cấp ban hành cáo trạng chuyển hồ sơ cho TAND TP Hồ Chí Minh đưa vụ án ra xét xử.
Việc nhanh chóng đưa các vụ án về IUU ra xét xử đã thể hiện việc TAND TP Hồ Chí Minh thực hiện nghiêm chỉ đạo của Tòa án nhân dân tối cao, Thành ủy và UBND TP Hồ Chí Minh về việc xử lý nghiêm các hành vi khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo, không theo quy định (IUU).
Đồng thời, việc kiên quyết xử lý hình sự đối với các vụ án liên quan IUU là nỗ lực rất lớn của TAND TP Hồ Chí Minh nói riêng và liên ngành tố tụng thành phố (Cơ quan ANĐT, Viện KSND, TAND) nói chung, góp phần cùng với nỗ lực chung của cả nước trong việc xem xét, gỡ thẻ vàng của Liên minh Châu Âu đối với lĩnh vực hải sản của Việt Nam.
TRUNG HẬU