Các đại biểu và chuyên gia chia sẻ nhiều giải pháp về phát triển kinh tế xanh tại tọa đàm “Phát triển bền vững 2025: Kỷ nguyên mới cho phát triển kinh tế xanh”
Ngày 28/8, tại tọa đàm “Phát triển bền vững 2025: Kỷ nguyên mới cho phát triển kinh tế xanh” diễn ra tại TP Hồ Chí Minh, Tiến sĩ Bùi Thanh Minh, Phó Giám đốc Văn phòng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) cho biết, yếu tố then chốt để mở ra cơ hội cho doanh nghiệp chính là tháo gỡ các vướng mắc trong thể chế. Bởi khi thể chế đi trước sẽ tạo ra hiệu quả đầu tư, kéo theo doanh nghiệp tham gia.
Tuy vậy, hiện nay, dù có nhiều chính sách mới liên quan đến phát triển kinh tế xanh như ưu đãi vốn, song doanh nghiệp nhỏ vẫn khó tiếp cận. Nhiều quy định còn phân mảnh, thiếu đồng bộ, chưa tạo thành hệ sinh thái hoàn chỉnh. Cụ thể, vừa qua có một số doanh nghiệp tái chế không thể mở rộng quy mô vì chưa có quy định rõ ràng về nhập khẩu nguyên liệu tái chế, trong khi nguồn trong nước lại không đủ để sản xuất hiệu quả.
Ông Bùi Thanh Minh cũng nêu ví dụ Trung Quốc đã thành công nhờ xây dựng hệ sinh thái kinh tế xanh đồng bộ, bao phủ nhiều lĩnh vực từ trung ương tới địa phương. Trong bối cảnh một số quốc gia và tập đoàn lớn phải điều chỉnh cam kết khí hậu vì không đủ khả năng thực hiện mục tiêu Net Zero, Việt Nam cần thiết kế chính sách đủ mạnh để khuyến khích doanh nghiệp coi chuyển đổi xanh là nhu cầu nội tại, thay vì chỉ ứng phó sức ép bên ngoài. Theo đó, muốn phát triển kinh tế xanh, doanh nghiệp cần dựa trên nguyên tắc ba chữ T: Tuân thủ - Tích hợp - Tiên phong.
Bổ sung góc nhìn từ thực tiễn địa phương, ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh cho biết, hiện nay, Thành phố đã xác định 6 trụ cột chính cho kinh tế xanh, trong đó mỗi trụ cột lại bao gồm nhiều cấu phần cụ thể. TP Hồ Chí Minh cũng xây dựng bộ tiêu chí để đánh giá tiến độ và hiệu quả chính sách.
“Chính sách chỉ đi vào thực tiễn khi được lượng hóa, đo đếm bằng chỉ tiêu, thông số cụ thể. Khi đó, việc triển khai mới bài bản và đồng bộ. Mặt khác, Nhà nước cần thúc đẩy lối sống xanh, tiêu chuẩn xanh để tạo ra thị trường tiêu dùng trong nước, thay vì chỉ chú trọng đáp ứng yêu cầu xuất khẩu", ông Phạm Bình An cho biết thêm.
Ở góc độ doanh nghiệp, ông Đinh Hồng Kỳ, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp xanh TP Hồ Chí Minh cho biết, trong bối cảnh kinh tế nhiều bất ổn, doanh nghiệp không thể đứng ngoài cuộc mà phải chủ động tái định hình chiến lược kinh doanh theo hướng xanh. Tuy nhiên, khi thể chế đi trước, khoa học công nghệ là động lực nhưng doanh nghiệp phải chủ động và là lực lượng tiên phong triển khai các nội dung trên.
Theo ông Đinh Hồng Kỳ, theo khảo sát, vẫn còn tới 90% doanh nghiệp chưa sẵn sàng cho chuyển đổi xanh. Rào cản lớn nhất chính là tâm lý cho rằng đây chỉ là cuộc chơi của các tập đoàn lớn có tiềm lực tài chính. Vì vậy, muốn chuyển đổi xanh, điều cần thay đổi trước tiên là cách nghĩ của chính doanh nghiệp. Ngay cả doanh nghiệp nhỏ cũng có thể bắt đầu từ những hạng mục nhỏ, đơn giản, như tiết kiệm năng lượng hay đáp ứng một số yêu cầu của nhà nhập khẩu về tiêu chuẩn xanh. Nếu doanh nghiệp làm tốt từng việc nhỏ sẽ dần tiến đến đạt chuẩn quốc tế, không cần chờ đủ nguồn lực mới bắt đầu.
Tin, ảnh: Hoàng Tuyết/Báo Tin tức và Dân tộc