TP Hồ Chí Minh hiện thực hóa 'giấc mơ' hướng biển

5 giờ trướcBài gốc

Lịch sử hình thành và phát triển của thành phố Hồ Chí Minh luôn gắn với các dòng sông. Ảnh: Nguyễn Lê

Khát vọng hướng Đông

Quá trình hình thành và phát triển của thành phố Hồ Chí Minh có tính quy luật theo con đường phát triển mở mang bờ cõi của người Việt xưa và nay, đó là khuynh hướng dịch chuyển về phía Nam.

Thành phố Hồ Chí Minh là đô thị mang đặc trưng sông nước Nam Bộ, với hai con sông lớn là sông Sài Gòn, sông Đồng Nai cùng hệ thống kênh, rạch chằng chịt chảy xuyên vào nội đô. Đô thị phát triển nhộn nhịp, giao thương hàng hóa được mở rộng, đặt ra yêu cầu giao thương thế giới, cảng Sài Gòn ra đời. Vào những năm thập niên 70 của thế kỷ trước, cảng Sài Gòn đã có 18 bến đậu cho tàu viễn dương với khả năng giao nhận gần 8 triệu tấn hàng hóa một năm và trở thành cảng quốc tế lớn nhất Việt Nam.

Ông Phan Chánh Dưỡng, từng là thành viên “Nhóm Thứ Sáu” - nhóm tư vấn của Thủ tướng Võ Văn Kiệt, nhận định: Chuyển dịch về hướng Nam, tiến ra biển Đông của cha ông ta gắn liền với những dòng sông như Sài Gòn, Đồng Nai, Nhà Bè đến 9 con rồng (sông Cửu Long) của châu thổ Nam Bộ, và tất cả đều hướng về ánh mặt trời - hướng Đông.

Vùng biển Cần Giờ nhìn qua vùng biển Vũng Tàu, thuộc thành phố Hồ Chí Minh. Ảnh: Nguyễn Lê

Từ trung tâm thành phố (quận 1 cũ) đến biển Đông theo đường chim bay khoảng 42km. Từ cảng Sài Gòn theo đường sông Nhà Bè - Lòng Tàu ra phao số “0” khoảng 90km. Xét về mặt vị trí, vùng này vừa là cửa ngõ ra biển Đông của thành phố, đồng thời cũng là vùng tiếp giáp Đồng bằng sông Cửu Long, giao thông đường thủy vô cùng thuận lợi.

Nhiều thập niên trước, lãnh đạo thành phố Hồ Chí Minh đã có tầm nhìn phát triển thành phố theo trục hướng biển. Năm 2011, thành phố hoàn thành dự án nâng cấp, mở rộng tuyến đường Rừng Sác - Cần Giờ với quy mô 6 làn xe, tổng chiều dài gần 37km, vận tốc thiết kế 80km/h. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, Cần Giờ - cửa ngõ hướng biển của thành phố Hồ Chí Minh chưa thể phát triển như kỳ vọng.

Cần Giờ sẽ có khu đô thị lấn biển tầm cỡ thế giới, diện tích lên tới 2.870ha - một trong những mũi hướng biển của thành phố Hồ Chí Minh. Ảnh: Nguyễn Lê

Cần bước đi táo bạo

Trước đây, Cần Giờ là địa phương duy nhất giáp biển của thành phố Hồ Chí Minh, với đường bờ biển chỉ dài 17km. Từ ngày 1-7-2025, thành phố Hồ Chí Minh hợp nhất với tỉnh Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, đường bờ biển của thành phố tăng gấp hơn 5 lần, dài 89km.

Theo các chuyên gia, ý tưởng phát triển thành phố Hồ Chí Minh hướng ra biển Đông được định vị như là cạnh huyền (thành phố Hồ Chí Minh - Vũng Tàu) của một tam giác, mà các đỉnh là thành phố Hồ Chí Minh - Biên Hòa - Vũng Tàu.

Thành phố Hồ Chí Minh có lịch sử giao thương quốc tế đáng tự hào, đến nay vẫn là cửa ngõ giao thương quốc tế quan trọng của Việt Nam. Quá trình phát triển kinh tế của thành phố luôn gắn liền với sự hình thành và hoạt động sôi nổi của hệ thống cảng hàng hóa.

Theo Tiến sĩ khoa học, kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn (chuyên gia quy hoạch đô thị), sau hợp nhất, quy mô hệ thống cảng của thành phố Hồ Chí Minh hội tụ đầy đủ năng lực để trở thành cụm cảng lớn của cả khu vực. Sau khi Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ được xây dựng, cụm cảng Cái Mép - Thị Vải - Cần Giờ sẽ trở thành cụm cảng lớn nhất Việt Nam, đủ năng lực thông quan hàng hóa xuất, nhập khẩu của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Cần Giờ sẽ phát triển hài hòa giữa đô thị sinh thái và bảo tồn khu dự trữ sinh quyển rừng ngập mặn. Ảnh: Nguyễn Lê

Ông Phan Chánh Dưỡng cho rằng, để hiện thực hóa tầm nhìn và chiến lược hướng biển, thành phố Hồ Chí Minh cần có những bước đi tiếp theo táo bạo với tầm mức cao hơn. Trước mắt, thành phố cần sớm định hướng phát triển không gian và quy hoạch phát triển cho toàn vùng, bao gồm quy hoạch tổng mặt bằng xây dựng, vừa có tính hấp dẫn mạnh, vừa có tính khả thi cao.

Cũng theo ông Phan Chánh Dưỡng, phát triển không gian cần được hiểu theo cách mở rộng, không giới hạn địa giới hành chính. Không gian hướng biển của thành phố Hồ Chí Minh không chỉ nhìn ở 90km đường bờ biển hiện có, mà cần nhìn rộng ra trục phát triển xuống phía Nam, bao gồm vùng ven biển của Đồng Nai, Tây Ninh, Đồng Tháp. Nơi đây đang và sẽ hình thành hàng loạt cảng biển và khu công nghiệp, dịch vụ hàng hải; là trung tâm dầu khí - năng lượng lớn nhất nước với nhiều cơ sở chế biến, dịch vụ liên quan sản phẩm dầu khí.

“Đây mới chỉ là điều kiện “cần” - tiềm năng, lợi thế. Còn phải có điều kiện “đủ” - có thị trường, có nhà đầu tư; đủ tiền - vốn, tài chính; đủ tài - tài năng, trí tuệ, công nghệ, kỹ thuật, quản trị chuyên nghiệp; đủ “tâm” - kiên định, quyết tâm, biết tìm kiếm lợi ích trong sự phát triển bền vững và có cơ chế, chính sách thông thoáng, hợp lý, ổn định, thủ tục hành chính tinh gọn, minh bạch, hướng đến chính quyền phục vụ”, ông Phan Chánh Dưỡng cho hay.

Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được cho biết, ý tưởng phát triển của thành phố trong giai đoạn mới là hình thành 3 vùng, 3 hành lang và 5 động lực tăng trưởng. Một trong 3 vùng lấy Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) là thủ phủ kinh tế biển; một trong 3 hành lang là hướng Đông, hướng biển; một trong 5 động lực là dịch vụ logistics gắn với cảng biển.

Nguyễn Lê

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/tp-ho-chi-minh-hien-thuc-hoa-giac-mo-huong-bien-722603.html