TP Hồ Chí Minh: Hơn 300 khu đất được đề xuất làm nhà ở thương mại theo cơ chế thí điểm

2 ngày trướcBài gốc

Đây là một tín hiệu tích cực thể hiện sự quan tâm mạnh mẽ của khối doanh nghiệp bất động sản đối với cơ chế mới. Đặc biệt trong bối cảnh thị trường nhà ở đang khan hiếm nguồn cung, cơ chế thí điểm có thể trở thành công cụ quan trọng giúp khai thông thị trường, đẩy nhanh tiến độ phát triển nhà ở thương mại tại các đô thị lớn như TP Hồ Chí Minh.

TP Hồ Chí Minh đang thiếu hụt nghiêm trọng nguồn cung nhà ở, đặc biệt là phân khúc nhà ở thương mại giá vừa túi tiền.

Tuy nhiên, đi kèm với sự kỳ vọng cũng là hàng loạt bất cập, rào cản pháp lý và vướng mắc trong quy định triển khai khiến doanh nghiệp lúng túng, địa phương cũng khó xử lý đồng bộ. Những điểm nghẽn này đã được Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) tập hợp và gửi kiến nghị chính thức lên Chính phủ thông qua văn bản số 39/2025/CV-HoREA ngày 21/3/2025.

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, thực tế cho thấy, phần lớn doanh nghiệp đề xuất thực hiện dự án là các đơn vị đang có quyền sử dụng đất (thường là đất nông nghiệp, phi nông nghiệp không phải là đất ở) hoặc muốn thỏa thuận để nhận thêm quyền sử dụng đất liền kề nhằm tạo quỹ đất đủ điều kiện làm nhà ở thương mại. Trong số đó, có nhiều doanh nghiệp chỉ sở hữu một khu đất, nhưng cũng có những tổng công ty lớn đề xuất 4 đến 16 khu đất. Điều này cho thấy tính đa dạng về quy mô và năng lực giữa các chủ đầu tư.

Tuy nhiên, vấn đề pháp lý về loại đất, thẩm quyền phê duyệt và trình tự thủ tục đang là trở ngại lớn. Cụ thể, cơ chế xử lý các khu đất quốc phòng và an ninh đã được quy hoạch đưa ra khỏi mục đích ban đầu, nhưng chưa bàn giao về cho địa phương đang thiếu thống nhất giữa các điều khoản trong Dự thảo Nghị định.

Theo quy định hiện hành, các khu đất quốc phòng - an ninh này nếu chưa chuyển giao về địa phương thì sẽ được Bộ Quốc phòng hoặc Bộ Công an trực tiếp tổ chức thực hiện dự án để phục vụ lực lượng vũ trang. Tuy nhiên, Dự thảo lại yêu cầu các bộ này gửi danh sách đất và nhà đầu tư về cho UBND tỉnh rà soát, đánh giá và đưa vào danh mục thực hiện thí điểm. Hiệp hội cho rằng, quy định này chưa đồng bộ và có thể dẫn đến xung đột chức năng, gây trì hoãn tiến độ.

Từ đó, HoREA kiến nghị sửa đổi theo hướng, cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh chỉ cần tổng hợp thông tin để đưa vào danh mục dự kiến, thay vì phải rà soát và đánh giá lại. Việc tổ chức lựa chọn nhà đầu tư và phê duyệt chủ trương đầu tư phải thuộc về Bộ Quốc phòng hoặc Bộ Công an đúng với tinh thần của Nghị quyết 171.

Một bất cập khác được Hiệp hội chỉ rõ là việc giới hạn diện tích đất ở tham gia cơ chế thí điểm không vượt quá 30% tổng quỹ đất. Trong trường hợp có nhiều dự án cùng thứ tự ưu tiên, Dự thảo hiện tại chỉ cho phép ưu tiên các dự án chỉnh trang đô thị. Điều này gây ra hạn chế lớn đối với các địa phương có định hướng phát triển khác, ví dụ ưu tiên nhà ở thương mại giá rẻ, nhà ở trung cấp hoặc cao cấp để thu hút đầu tư.

Do đó, HoREA đề xuất cần bổ sung quyền cho UBND cấp tỉnh trong việc xác định tiêu chí ưu tiên, phù hợp với đặc thù từng địa phương và trình HĐND cùng cấp thông qua. Điều này không chỉ tạo sự linh hoạt trong quy hoạch mà còn tránh việc áp đặt cứng nhắc tiêu chí từ trung ương xuống.

Đáng chú ý, một nhóm đối tượng doanh nghiệp cũng đang gặp vướng mắc là các công ty cổ phần hình thành từ cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước. Những doanh nghiệp này dù đang sử dụng đất có nguồn gốc nhà nước và có chức năng kinh doanh bất động sản, nhưng lại không được quy định rõ trong danh mục được ưu tiên triển khai dự án thí điểm. Điều này dễ dẫn đến việc loại bỏ hàng loạt doanh nghiệp có tiềm lực và có sẵn quỹ đất ra khỏi cuộc chơi.

HoREA kiến nghị cần bổ sung quy định để các công ty cổ phần này được xem xét triển khai dự án, đặc biệt nếu quỹ đất đó thuộc diện phải di dời do ô nhiễm, do quy hoạch, hoặc đã thực hiện cổ phần hóa theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền.

Ngoài ra, HoREA cũng đề xuất bổ sung cơ chế “ưu tiên theo thời điểm nộp hồ sơ” trong trường hợp có nhiều dự án cùng thứ tự mà vượt quá tỷ lệ giới hạn. Đây là biện pháp minh bạch, dễ thực hiện và giúp khuyến khích doanh nghiệp chủ động chuẩn bị kỹ hồ sơ, không trông chờ.

Theo ông Lê Hoàng Châu, nếu những kiến nghị này được tiếp thu và điều chỉnh trong Nghị định hướng dẫn, cơ chế thí điểm theo Nghị quyết 171 sẽ phát huy hiệu quả thực sự, không chỉ tạo điều kiện cho doanh nghiệp triển khai dự án nhanh chóng, minh bạch mà còn giúp địa phương chủ động điều tiết quỹ đất và cấu trúc nhà ở hợp lý theo nhu cầu thị trường.

Thực tế hiện nay, TP Hồ Chí Minh đang thiếu hụt nghiêm trọng nguồn cung nhà ở, đặc biệt là phân khúc nhà ở thương mại giá vừa túi tiền. Do vậy, việc tháo gỡ rào cản trong triển khai cơ chế thí điểm có thể xem là giải pháp cấp thiết để khơi thông dòng chảy đầu tư, đẩy nhanh tốc độ phát triển các dự án nhà ở trên địa bàn.

Bài và ảnh: Hải Yên/Báo Tin tức

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/bat-dong-san/tp-ho-chi-minhhon-300-khu-dat-duoc-de-xuat-lam-nha-o-thuong-mai-theo-co-che-thi-diem-20250322212636364.htm