Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường về xử lý hành vi để đất trống, bỏ đất hoang khi giải quyết hồ sơ sử dụng đất.
Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh cho biết, qua quá trình giải quyết hồ sơ đăng ký đất đai, gia hạn sử dụng đất, đơn vị này nhận thấy có nhiều trường hợp người sử dụng đất để đất trống, không sử dụng, mặc dù vẫn thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính với Nhà nước nhưng không thực hiện đúng theo mục đích được giao đất, thuê đất, gây lãng phí tài nguyên đất.
Trên thực tế áp dụng pháp luật, Sở Tài nguyên và Môi trường không có cơ sở để xử lý hành vi vi phạm pháp luật, theo Nghị định 123 của Chính phủ. Do đó, không có cơ sở thu hồi đất theo khoản 1 Điều 81 và khoản 2 Điều 82 Luật Đất đai 2024. Các trường hợp này đề nghị công nhận quyền sử dụng đất hoặc gia hạn sử dụng đất do hết thời hạn sử dụng đất mà không phải để thực hiện dự án đầu tư nên không thuộc trường hợp áp dụng theo khoản 8 Điều 81 Luật Đất đai năm 2024.
Trong khi đó, theo khoản 2 Điều 47 Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2013 quy định: Cơ quan, tổ chức được giao quản lý, sử dụng đất có trách nhiệm tổ chức kiểm tra, thanh tra việc quản lý, sử dụng đất; phát hiện và xử lý theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền xử lý các hành vi sử dụng đất không đúng mục đích, các hành vi gây lãng phí đất.
Bên cạnh đó, Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Chỉ thị số 27 ngày 25/12/2023 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí ban hành kèm Nghị quyết số 98 ngày 26/6/2024 của Chính phủ cũng xác định rõ nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, trong đó tập trung vào các lĩnh vực dễ xảy ra thất thoát, lãng phí, tiêu cực như đấu thầu, đấu giá, quản lý, sử dụng đất đai, tài nguyên, tín dụng, quản lý tài sản công, đầu tư công, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp.
Từ đó, để áp dụng thống nhất khi giải quyết hồ sơ đất đai, Sở Tài nguyên và Môi trường kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn làm rõ hành vi người sử dụng đất để đất trống, không sử dụng, bỏ hoang, không khai thác hết diện tích được giao có được coi là hành vi vi phạm đất đai hay không, có là căn cứ để thu hồi đất không, nếu có thì xử lý theo điều, khoản nào của pháp luật.
Trường hợp không áp dụng theo các quy định pháp luật hiện hành, để thực hiện đúng quy định pháp luật và Nghị quyết số 98 của Chính phủ về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, cần bổ sung quy định “hành vi gây lãng phí trong quản lý, khai thác, sử dụng đất như để đất trống, không sử dụng, bỏ hoang, không khai thác hết diện tích được giao... vào nghị định quy định về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.
Đồng thời, Sở Tài nguyên và Môi trường kiến nghị bổ sung thêm trường hợp thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai theo Điều 81 Luật Đất đai năm 2024 "đất được Nhà nước giao quản lý mà để trống, không sử dụng liên tục trong vòng 12 tháng, đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà vẫn tiếp tục vi phạm”.
Anh Hào - Kỳ Phương