TP Hồ Chí Minh mở lối không gian phát triển - Bài 1: Đầu tư hạ tầng kết nối

6 giờ trướcBài gốc

Tuy nhiên, hiện hạ tầng giao thông kết nối giữa ba khu vực này vẫn còn nhiều hạn chế, là rào cản cho sự bứt tốc trong tương lai gần của địa phương. Do vậy, việc đẩy nhanh các dự án hạ tầng giao thông đã và đang triển khai, đồng thời quy hoạch thêm các tuyến mới sẽ tạo điều kiện để TP Hồ Chí Minh phát triển nhanh, tận dụng tiềm năng, thế mạnh vốn có của ba địa phương trước hợp nhất.

Phóng viên TTXVN thực hiện loạt bài “TP Hồ Chí Minh đầu tư hạ tầng kết nối - mở lối không gian phát triển” nhằm nhìn lại hiện trạng giao thông kết nối giữa ba địa phương, rào cản ảnh hưởng phát triển kinh tế và triển vọng trong tương lai với những dự án hạ tầng giao thông được quy hoạch.

Nút giao Trạm 2 trên Xa lộ Hà Nội và Quốc lộ 1 được thiết kế đa tầng hiện đại nằm ở cửa ngõ phía Đông TP Hồ Chí Minh, kết nối với Bình Dương, Đồng Nai và các khu vực miền Đông Nam Bộ, Tây Nguyên. Ảnh: Trung Tuyến/TTXVN

Bài 1: Đầu tư hạ tầng kết nối

Hiện nay, hạ tầng giao thông kết nối giữa khu vực trung tâm TP Hồ Chí Minh với khu vực tỉnh Bình Dương cũ có một số tuyến đường nhưng đã quá tải nghiêm trọng, thường xuyên ùn tắc. Trong khi đó, việc lưu thông giữa địa bàn Bà Rịa - Vũng Tàu cũ với trung tâm Thành phố bằng đường bộ phải “mượn đường” từ Đồng Nai hoặc bằng phà biển.

Kết nối yếu

Để di chuyển vào trung tâm TP Hồ Chí Minh từ hướng Bắc (khu vực tỉnh Bình Dương cũ) có Quốc lộ 13, Quốc lộ 1 nối Xa lộ Hà Nội; trong đó, trục chính với khoảng cách gần là Quốc lộ 13 lại có “nút thắt” giữa hai địa bàn.

Những ngày đầu tháng 8, tuyến Quốc lộ 13 liên tục xảy ra tình trạng ùn tắc, đặc biệt tại đoạn giáp ranh giữa hai địa phương. Nguyên nhân chính là phía Bình Dương đã hoàn thành mở rộng mặt đường Quốc lộ lên 8 làn xe, trong khi phía TP Hồ Chí Minh vẫn giữ nguyên quy mô 4 làn, tạo thành “nút thắt cổ chai” kéo dài.

Tại các điểm giao thông trọng yếu như cầu Vĩnh Bình, cầu Bình Triệu và nút giao Phạm Văn Đồng, vào giờ cao điểm sáng và chiều, hàng nghìn phương tiện phải di chuyển chậm, nhiều thời điểm xếp hàng dài hơn 1 km. Lượng xe tải, container từ các khu công nghiệp Bình Dương (cũ) về cảng và trung tâm TP Hồ Chí Minh gia tăng, cộng với lưu lượng xe cá nhân, khiến áp lực giao thông ngày càng lớn.

Là tài xế xe tải tuyến cố định Dĩ An - Bình Thạnh, ông Nguyễn Văn Quang cho biết: “Quãng đường di chuyển trên tuyến chỉ khoảng 20 km nhưng giờ cao điểm có khi mất hơn một tiếng. Xe phải dừng chờ ở nhiều đoạn, chi phí nhiên liệu và thời gian đều tăng”.

Ngoài tình trạng “nút thắt cổ chai” trên Quốc lộ 13, khu vực nút giao Tân Vạn - nơi giao nhau giữa Quốc lộ 1, Tỉnh lộ 743 và các tuyến kết nối vành đai - cũng đang phát sinh ùn tắc nghiêm trọng do ảnh hưởng từ công tác thi công Vành đai 3. Theo các chuyên gia, Tân Vạn vốn là điểm giao thông chiến lược ở cửa ngõ TP Hồ Chí Minh, nếu không có giải pháp tổ chức giao thông hợp lý trong giai đoạn thi công, tình trạng ùn tắc sẽ tiếp tục gia tăng, tác động tiêu cực tới hoạt động vận tải hàng hóa và di chuyển của người dân.

Trong khi đó, Quốc lộ 51 là tuyến giao thông đường bộ huyết mạch nối Vũng Tàu - Đồng Nai với TP Hồ Chí Minh, đang xuống cấp trầm trọng, nhiều đoạn hư hỏng nặng. Lưu lượng xe qua tuyến lên tới trên 60.500 xe/ngày đêm (gấp 5 - 6 lần thiết kế ban đầu), với rất nhiều xe containner từ các cảng tập trung trên tuyến đường này. Nhiều đoạn mặt đường xuất hiện vết nứt, bong tróc, lún võng và rãnh sâu kéo dài ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn và lưu thông của người dân, doanh nghiệp vận tải.

Trước đây, việc kết nối trực tiếp giữa TP Hồ Chí Minh với Bà Rịa - Vũng Tàu chỉ có duy nhất là tuyến đò chạy không thường xuyên nơi cửa biển Vịnh Gành Rái để người dân thành phố Vũng Tàu và huyện Cần Giờ qua lại. Từ năm 2021, tuyến phà biển Vũng Tàu - Cần Giờ được đưa vào khai thác giúp cho người dân 2 địa phương có tuyến giao thông mới.

Tuy nhiên, các phương tiện giao thông phải mất thời gian chờ đợi khá lâu, chi phí cho cả người và xe/mỗi chuyến phà còn khá cao. Chưa kể thời tiết biển luôn có diễn biến phức tạp, ảnh hưởng nhiều tới vận hành phà. Vì thế, tuyến phà chỉ thuận tiện với những người dân giáp ranh khu vực Cần Giờ, còn đa số các vùng khác vẫn chọn đi qua Quốc lộ 51.

Giải "nút thắt" hạ tầng

Rất nhiều phương tiện nối đuôi nhau xếp hàng dài trên đường Phạm Văn Đồng, hướng vào sân bay Tân Sơn Nhất. Ảnh: Tiến Lực/TTXVN

Trong bối cảnh hợp nhất giữa các địa phương, lượng xe tới trung tâm TP Hồ Chí Minh đông hơn so với trước đây cũng gây thêm tình trạng kẹt xe nghiêm trọng. Từ đầu tháng 6 tới nay, gần như ngày nào tuyến TP Hồ Chí Minh - Vũng Tàu cũng bị kẹt xe, kể cả không phải khung giờ cao điểm.

Hạ tầng giao thông phát triển chậm, tính kết nối chưa cao được cho là rào cản lớn của thành phố. Vành đai 3 kết nối Đồng Nai - TP Hồ Chí Minh - Tây Ninh vẫn chưa hoàn thành; Vành đai 4 mới thông qua chủ trương đầu tư, dự kiến đến năm 2030 mới hoàn thành. Các tuyến các tốc đang khai thác, vốn đã quá tải; trong khi tuyến đang triển khai còn gặp vướng mắc…

Đại diện một doanh nghiệp vận tải hàng hóa và hành khách tuyến Vũng Tàu - sân bay Tân Sơn Nhất và khu vực phường Sài Gòn cho biết, tuyến Quốc lộ 51 kết nối Bà Rịa - Vũng Tàu cũ với TP Hồ Chí Minh đã xuống cấp và kẹt xe kéo dài, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của doanh nghiệp. Thời gian di chuyển lâu, hao tổn chi phí nhiên liệu, khách hàng phàn nàn về sự chậm trễ trong di chuyển.

“Có những ngày chúng tôi kẹt xe đến 6 tiếng chưa thể tới được trung tâm TP Hồ Chí Minh. Chúng tôi mong muốn cơ quan chức năng sớm sửa chữa, nâng cấp và mở rộng Quốc lộ 51; sớm hoàn thành cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đoạn qua tỉnh Đồng Nai để chúng tôi có thể di chuyển thuận lợi hơn”, đại diện doanh nghiệp chia sẻ.

Theo nhiều chuyên gia, Bà Rịa - Vũng Tàu cũ có rất nhiều lợi thế, tuy nhiên vẫn chưa phát huy hết tiềm năng, lợi thế, nhất là về hệ thống cảng biển. Nguyên nhân đầu tiên, đó là kết nối giao thông đường bộ giữa Bà Rịa - Vũng Tàu cũ với TP Hồ Chí Minh và các tỉnh Đông Nam Bộ còn nhiều hạn chế, chưa đồng bộ.

Ông Trần Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng, Quốc lộ 51 là đường kết nối huyết mạch hiện nay thường xuyên tắc nghẽn, khiến các doanh nghiệp tốn nhiều thời gian di chuyển, chi phí tăng cao. Nhiều doanh nghiệp logistics có sự lựa chọn khác thay vì đến với Bà Rịa - Vũng Tàu”.

“Giải pháp đầu tiên phải kết nối tốt hơn, hiện nay sớm đưa vào vận hành đường cao tốc Biên Hòa -Vũng Tàu, sớm triển khai khởi công đường Vành đai 4…; như vậy mới có thể khai thác hết những lợi thế mà khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu cũ đang có”, ông Trần Đình Cung phân tích.

Với khu vực Bình Dương, các doanh nghiệp logistics, vận tải hàng hóa phản ánh chi phí vận chuyển tăng 10 - 15% so với trước, do thời gian giao hàng kéo dài và tiêu hao nhiên liệu lớn hơn. Một số doanh nghiệp xuất nhập khẩu phải điều chỉnh lịch xe hoặc chuyển hướng sang tuyến đường xa hơn, khiến giá thành sản phẩm đội lên.

Tại Hội thảo cuối tháng 7 vừa qua, Tiến sĩ Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh nhìn nhận, hạ tầng logistics đang là nút thắt lớn nhất, đặc biệt tuyến Long Thành - Cái Mép. Hàng hóa từ cụm Tân Uyên, Bàu Bàng vẫn phải đi đường vòng, chi phí cao, phụ thuộc vào vận tải đường bộ. Do đó, cần có giải pháp đầu tư ngay đường sắt chuyên dụng phục vụ công nghiệp, kết nối các khu sản xuất trọng điểm đến cảng biển.

Đại diện Tổng Công ty Khí Việt Nam (PV Gas) cho biết, mỗi lần vận chuyển khí từ Thị Vải về Bình Dương (cũ) rất tốn kém, cần hạ tầng logistics tốt hơn. TP Hồ Chí Minh có thể nghiên cứu phát triển các khu công nghiệp gần khu vực cảng nước sâu, sẽ tiết kiệm chi phí logistics cho doanh nghiệp rất nhiều.

Theo ông Lương Minh Phúc, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP. Hồ Chí Minh, sau hợp nhất, nhu cầu các dự án giao thông liên vùng sẽ rất cao. Trước mắt, giai đoạn 2026 - 2030, thành phố sẽ đầu tư vượt bậc về các hệ thống giao thông nối kết giữa ba địa phương để tạo không gian phát triển - động lực, tiền đề cho TP Hồ Chí Minh mới phát triển kinh tế - xã hội.

Bài 2: Đón chờ các dự án lớn

Tiến Lực - Hoàng Nhị - Huyền Trang (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/tp-ho-chi-minh/tp-ho-chi-minh-mo-loi-khong-gian-phat-trien-bai-1-dau-tu-ha-tang-ket-noi-20250818212056500.htm