Theo phân cấp, Sở Xây dựng chịu trách nhiệm theo dõi, kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn và xử lý đối với các công trình xây dựng do sở này cấp phép, ra quyết định đầu tư xây dựng và những dự án đầu tư xây dựng công trình do Sở Xây dựng thẩm định, báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở.
Ngoài ra Sở Xây dựng có trách nhiệm giám sát, xử lý vi phạm đối với công trình xây dựng do cơ quan chuyên môn thuộc Bộ Xây dựng thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng và thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở. Các BQL trên chịu trách nhiệm kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm đối với tất cả các công trình trong phạm vi ranh giới được giao quản lý.
Trách nhiệm giám sát đối với công trình xây dựng được phân định rõ cho từng cơ quan.
UBND cấp xã chịu trách nhiệm giám sát, phát hiện và xử lý đối với công trình xây dựng không phép; công trình do UBND cấp xã cấp phép xây dựng hoặc cấp phép đầu tư xây dựng công trình do các cơ quan chức năng của UBND cấp xã thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng, thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở.
Trách nhiệm kiểm tra, xử lý phần diện tích cơi nới, xây dựng không phép sau khi công trình được cấp phép đã hoàn thành, được cập nhật trên “sổ hồng” cũng được giao cho UBND cấp xã. Ngoài ra, việc giám sát các công trình xây dựng không thuộc trách nhiệm quản lý của Sở Xây dựng và các BQL trên tại địa phương cũng được giao cho UBND cấp xã.
Theo UBND TP Hồ Chí Minh, từ đầu năm đến hết quý 3 vừa qua, cơ quan chức năng của thành phố đã cấp tới 19,3 nghìn giấy phép xây dựng (GPXD), trong đó Sở Xây dựng chỉ cấp 36 giấy phép cho các doanh nghiệp, còn lại do các địa phương cấp phép cho người dân xây dựng nhà ở riêng lẻ. Trước số lượng GPXD rất lớn được cấp ra, lực lượng chức năng của địa phương và sở ngành liên quan cũng đã tăng cường tổ chức kiểm tra, xử lý vi phạm về TTXD. Qua 1.657 lượt kiểm tra, phối hợp, lực lượng có trách nhiệm chỉ phát hiện 1 trường hợp xây dựng không phép.
Để tạo thuận lợi cho việc cấp GPXD cho người dân, trước đó Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh, Bùi Xuân Cường đã giao Sở Xây dựng phối hợp với Sở Tư pháp nghiên cứu, đề xuất ngay việc đơn giản hóa thủ tục cấp GPXD, miễn GPXD nhà ở riêng lẻ trên địa bàn. Hỗ trợ, hướng dẫn UBND cấp xã không tiếp nhận hồ sơ giấy, chỉ tiếp nhận xử lý hồ sơ cấp phép xây dựng trên môi trường điện tử, kết nối liên thông hệ thống mạng với Sở Xây dựng để phục vụ việc kiểm tra, giám sát công tác cấp GPXD trên địa bàn...
Bảo Sơn