Vừa qua, đại diện Sở Xây dựng TPHCM đã có cuộc họp để nghe một doanh nghiệp trình bày Đề án hệ thống chuyển đổi động cơ điện cho xe máy chạy xăng, với sự tham dự của đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam, Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam, Hội Ô tô và Thiết bị động lực TPHCM, cùng Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 50-03S. Đây là vấn đề đang nhận được sự quan tâm của dự luận khi nhu cầu chuyển đổi phương tiện chạy xăng sang chạy điện là cấp bách, cần thiết.
Theo Sở Xây dựng TPHCM, các đơn vị tham dự đều đánh giá cao tính sáng tạo của đề án, cho rằng việc chuyển đổi động cơ điện cho xe máy cũ không chỉ giúp tiết kiệm chi phí đầu tư mới mà còn giảm lượng khí thải, góp phần thực hiện mục tiêu chuyển đổi xanh trong giao thông vận tải.
Ý tưởng biến "xe xăng thành xe điện" đang nhận được quan tâm của nhiều người. Ảnh minh họa.
Tuy nhiên, Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết hiện chưa có quy định cụ thể về việc cải tạo, hoán đổi động cơ điện cho xe mô tô và xe gắn máy. Các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành cũng chưa đề cập chi tiết đến nội dung này, vì vậy việc thử nghiệm và đánh giá các mẫu xe chuyển đổi vẫn chưa có hành lang pháp lý rõ ràng để triển khai chính thức.
Từ thực tế đó, Sở Xây dựng TPHCM cho rằng việc nghiên cứu chuyển đổi động cơ điện là hướng đi tiềm năng, phù hợp với định hướng phát triển giao thông xanh, góp phần giảm phát thải khí carbon và metan. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn kỹ thuật, bảo vệ môi trường và tuân thủ quy chuẩn quốc gia, việc triển khai cần có hướng dẫn thống nhất, đồng bộ từ các bộ, ngành Trung ương.
Do đó, Sở Xây dựng TPHCM kiến nghị Cục Đăng kiểm Việt Nam trong quá trình sửa đổi, bổ sung các thông tư liên quan đến hoạt động đăng kiểm, cần đề xuất bổ sung các quy định và tiêu chuẩn kỹ thuật cho việc cải tạo, hoán đổi động cơ điện đối với xe máy. Đây sẽ là cơ sở pháp lý giúp các tổ chức, cá nhân có thể thử nghiệm và triển khai thực tế, góp phần thúc đẩy chuyển đổi năng lượng sạch trong giao thông đô thị. Theo thống kê, sau sáp nhập, TPHCM hiện quản lý hơn 12,7 triệu phương tiện, trong đó có hơn 1,4 triệu ôtô và hơn 11,3 triệu xe máy, trở thành địa phương có số lượng phương tiện thuộc loại nhiều nhất cả nước.
Trong khi đó, theo tìm hiểu của chúng tôi, bản chất của đề án chuyển đổi mà doanh nghiệp nêu ra không phải là “biến xe xăng thành xe điện” mà lắp thêm một số thiết bị để một chiếc xe máy xăng có thể hoạt động bằng năng lượng điện. Theo đó, đơn vị nêu ý tưởng là xe máy xăng sẽ được lắp thêm 3 thành phần gồm động cơ điện ở bánh trước, bộ chuyển đổi và cụm pin.
Về nguyên lý hoạt động, chiếc xe vẫn được nổ máy và vận hành bằng động cơ đốt trong. Quá trình xe chạy, động cơ điện ở bánh trước có chức năng như một turbine tạo dòng điện, lượng điện này được nạp vào cụm pin thông qua bộ chuyển đổi. Trên xe có một nút chuyển đổi từ chế độ chạy xăng sang chạy điện. Khi xe hết xăng, tài xế gạt nút và tiếp tục chạy xe bằng động cơ điện. Với một cụm pin được sạc đầy, chiếc xe "xăng lai điện" này có thể chạy thêm được 40-80km. Nguyên lý này khá giống với các xe hybrid đang vận hành hiện nay.
Đại Trí