TPHCM dùng cơ chế đặc thù để đẩy nhanh ba tuyến metro trọng điểm. Ảnh: Lê Vũ
Tại họp báo kinh tế - xã hội chiều 20-11, Sở Xây dựng TPHCM đã nêu loạt giải pháp nhằm thực hiện yêu cầu của Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang về việc thành phố phải triển khai xong ba tuyến metro trọng điểm trước năm 2030.
Đó là dự án Bến Thành - Tham Lương, Bến Thành - Thủ Thiêm và Thủ Thiêm - Long Thành. Đại diện sở cho biết TPHCM đang đồng thời thúc đẩy nhiều dự án đường sắt đô thị và đường sắt quốc gia.
Tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) đang chờ hoàn tất điều chỉnh dự án và dự kiến khởi công vào tháng 1-2026; đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm được lên kế hoạch nghiên cứu trong giai đoạn 2025-2030.
Riêng tuyến Thủ Thiêm - Long Thành đã hoàn tất báo cáo cuối kỳ nghiên cứu tiền khả thi. Thành phố đang phối hợp tỉnh Đồng Nai xử lý các thủ tục do tuyến đi qua cả hai địa bàn.
Trong khi nguồn vốn đầu tư công, Sở Xây dựng cho rằng cần đẩy mạnh huy động vốn xã hội hóa, nhất là từ khu vực tư nhân theo tinh thần Nghị quyết 68.
Một số doanh nghiệp đã quan tâm, trong đó Tập đoàn Trường Hải đề xuất đầu tư tuyến Bến Thành - Thủ Thiêm và Thủ Thiêm - Long Thành. UBND TPHCM đã giao các cơ quan chuyên môn xem xét.
Thành phố rút nhiều kinh nghiệm từ tuyến metro số 1, vốn bị chậm do các ràng buộc ODA, dịch Covid-19 và việc lần đầu tiếp cận công nghệ metro. Vì vậy, TPHCM đã xây dựng cơ chế đặc thù để tăng tính chủ động khi phê duyệt và điều hành dự án.
Cùng với đó, Nghị quyết 188 cũng cho phép TPHCM áp dụng hàng loạt cơ chế đột phá như chỉ định thầu, phân cấp và ủy quyền mạnh cho UBND thành phố trong thẩm định, điều chỉnh dự án và tổng mức đầu tư.
TPHCM hiện đã ban hành kế hoạch triển khai nghị quyết này và kế hoạch riêng cho tuyến Bến Thành - Tham Lương; Sở Xây dựng đang làm việc với các nhà đầu tư để tham mưu UBND thành phố.
Việc triển khai đồng thời 3 tuyến metro sẽ gây sức ép lớn về tiến độ, nguồn vốn và sự phối hợp giữa các ngành, các địa phương.
Tuy vậy, các cơ chế đặc biệt từ các chính sách có thể giúp TPHCM rút ngắn giai đoạn chuẩn bị, đẩy nhanh quá trình chọn nhà thầu và xử lý thủ tục.
Thành phố đang xây dựng phương án huy động vốn theo mô hình đối tác công tư (PPP), gắn với khai thác quỹ đất và phát triển đô thị TOD quanh các ga metro để tăng nguồn lực xã hội hóa.
Bình Dương