TPHCM mới cần làm gì để trở thành thủ phủ công nghiệp – logistics?

7 giờ trướcBài gốc

Với địa giới mở rộng đến Bà Rịa - Vũng Tàu, TPHCM mới có thêm nhiều cơ hội phát triển logistics thuận lợi hơn. Ảnh: TL

Lực đẩy phát triển công nghiệp và logistics

Sau sáp nhập, diện tích của TPHCM mới sẽ mở rộng hơn gấp 3 lần, lên hơn 6.770 km², tạo điều kiện thuận lợi để mở rộng không gian phát triển và hình thành trung tâm kinh tế, thương mại, dịch vụ. Đặc biệt, thành phố sẽ trở thành thủ phủ công nghiệp và logistics quy mô lớn, có khả năng cạnh tranh trong khu vực và toàn cầu. Quá trình này cũng thúc đẩy quy hoạch các khu công nghiệp mới, mở rộng diện tích, giảm tình trạng khan hiếm đất và hỗ trợ doanh nghiệp lựa chọn vị trí phù hợp để xây dựng nhà máy.

Trong lĩnh vực sản xuất, các doanh nghiệp tại TPHCM lâu nay gặp khó khăn về quỹ đất để mở rộng hoặc di chuyển nhà máy ra khỏi khu dân cư. Ông Nguyễn Quốc Anh, Chủ tịch Hội Cao su - Nhựa TPHCM, hy vọng quỹ đất sản xuất công nghiệp sau sáp nhập sẽ nhiều hơn, tạo điều kiện để các doanh nghiệp chuyển dịch, mở rộng hoạt động, nâng cao hiệu quả sản xuất, tiết kiệm chi phí và tuân thủ các quy chuẩn môi trường.

Ngoài ra, việc sáp nhập còn mở ra cơ hội phát triển các khu công nghiệp chuyên biệt như khu công nghiệp hỗ trợ hoặc khu công nghiệp ngành nghề đặc thù, cung cấp linh kiện, phụ tùng cho các ngành công nghiệp lớn như ôtô, bán dẫn, điện tử. Điều này sẽ nâng cao giá trị gia tăng và khả năng cạnh tranh của các ngành công nghiệp chủ lực của thành phố

Các chuyên gia phân tích rằng, nếu quá trình tái cơ cấu này được triển khai bài bản và đồng bộ, sẽ tạo ra đòn bẩy mạnh mẽ để hình thành các vùng công nghiệp - đô thị quy mô lớn, thu hút các nhà đầu tư quốc tế tìm kiếm vị trí để mở rộng hoạt động.

Hoàn thiện năng lực logistics khu vực

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, logistics đóng vai trò trung tâm trong chuỗi cung ứng, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Với sự hợp nhất này, năng lực logistics của siêu đô thị mới được dự báo sẽ phát triển theo mô hình liên vùng, tích hợp toàn diện các yếu tố như cảng biển, sân bay, trung tâm phân phối và các khu công nghiệp.

Các khu công nghiệp lớn tại địa phương, cùng hệ thống cảng biển nước sâu như Cái Mép - Thị Vải (Bà Rịa - Vũng Tàu), hiện là lợi thế cạnh tranh lớn của khu vực. Tuy nhiên, hạ tầng giao thông chưa đồng bộ đã gây ra những điểm nghẽn trong chuỗi cung ứng, làm tăng chi phí logistics và ảnh hưởng đến thời gian vận chuyển. Việc hợp nhất các địa phương này sẽ giúp xây dựng hệ sinh thái liên vùng, kết nối chặt chẽ hơn, từ đó giảm thiểu các điểm nghẽn, hình thành trung tâm logistics mang tầm vóc quốc tế.

Ông Đỗ Văn Nhân, Chủ tịch Gemadept, doanh nghiệp hàng đầu về logistics và khai thác cảng biển, khẳng định việc sáp nhập tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vào TPHCM sẽ tạo đòn bẩy mạnh mẽ cho hệ sinh thái tích hợp gồm cảng, sân bay và logistics, qua đó nâng cao giá trị và mở rộng ảnh hưởng của Gemadept. Công ty còn tham gia tư vấn tối ưu hóa tiềm năng của cảng Cái Mép và sân bay Long Thành.

Tổng Giám đốc Portcoast Phạm Anh Tuấn nhấn mạnh, Cái Mép – Thị Vải có thể tiếp nhận tàu trọng tải 250.000 tấn, kết nối dễ dàng với các trung tâm như Đồng Nai, Bình Dương, TPHCM, miền Tây Nam bộ. Sau sáp nhập, TPHCM sẽ có động lực phát triển mạnh mẽ ngành logistics.

TS Dương Như Hùng, Trưởng Khoa Quản lý Công nghiệp, Trường ĐH Bách Khoa TPHCM, nhấn mạnh cơ hội mở rộng trung tâm sản xuất ra ngoài khu vực trung tâm để giảm tải áp lực cho TPHCM, đồng thời phát triển các lĩnh vực như kinh tế biển, cảng và logistics. Kết nối Cái Mép - Thị Vải với các cảng Cát Lái, Hiệp Phước và các trung tâm logistics Bình Dương sẽ hình thành mạng lưới vận tải liên hoàn, rút ngắn thời gian giao hàng quốc tế và kỳ vọng giảm chi phí logistics từ 18% xuống 14%, giúp doanh nghiệp xuất nhập khẩu nâng cao cạnh tranh.

Thách thức quản trị và hạ tầng

Việc hợp nhất và phát triển siêu đô thị TPHCM mới mang lại nhiều cơ hội chiến lược để Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư và xây dựng trung tâm logistics tầm cỡ quốc tế. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất nằm ở quản trị, hạ tầng giao thông và điều phối liên vùng.

Sản xuất của một doanh nghiệp FDI tại TPHCM. Ảnh: TL

Theo KTS. Ngô Viết Nam Sơn, để tối đa hóa lợi ích, cần xây dựng hệ thống hạ tầng đa phương tiện đồng bộ, kết nối xuyên suốt các địa phương, từ cảng biển nước sâu, sân bay, cao tốc, metro đến các tuyến vận chuyển thủy qua sông.

Ông David Jackson, Tổng Giám đốc Avision Young Việt Nam, nhấn mạnh tầm quan trọng của hệ sinh thái liên vùng, trong đó các cơ quan quản lý cần phối hợp chặt chẽ để cải thiện quy trình, thủ tục hành chính, tạo môi trường đầu tư hấp dẫn hơn. Điều này đòi hỏi một thể chế linh hoạt, các cơ chế phối hợp hiệu quả, cùng với hạ tầng kết nối đồng bộ.

Sau sáp nhập, các chuyên gia nhấn mạnh việc điều chỉnh quy hoạch phù hợp xu hướng mới là điều cần thiết. Cụ thể càn xem xét lại mục tiêu của siêu cảng Cần Giờ, ban đầu nhằm trung chuyển tránh cạnh tranh với Cảng Cái Mép - Thị Vải, nay đã tích hợp vào hệ thống cảng, cần có điều chỉnh phù hợp.

TS Trần Du Lịch gợi ý xem xét lại quy hoạch đất công nghiệp khi ba địa phương trở thành một thể thống nhất. Trong đó, Bình Dương đã quy hoạch 24.000ha, Bà Rịa - Vũng Tàu khoảng 16.000ha, còn TPHCM duy trì 8.000ha nhưng mới triển khai 4.000ha. Đây là vấn đề cần xem xét toàn diện để tối ưu hóa nguồn lực và phát triển bền vững.

Về quản lý đô thị, các chuyên gia đồng thuận rằng xây dựng siêu đô thị mới đòi hỏi đổi mới tư duy và phương pháp quản lý phù hợp với dân số đông, nền kinh tế đa dạng. Ông Nguyễn Quang Huân đề xuất phân quyền mạnh mẽ, tránh mô hình “trên áp xuống”, để các địa phương khai thác lợi thế riêng, phát triển rõ ràng, hài hòa và giảm phân tán nguồn lực.

Các chuyên gia đều nhận thức rõ rằng, sau sáp nhập, TP.CM sẽ trở thành siêu đô thị hàng đầu châu Á-Thái Bình Dương, nhưng quá trình này đặt ra thử thách về năng lực quản trị, liên kết, hài hòa lợi ích và vượt qua chủ nghĩa địa phương. TS Dương Như Hùng cảnh báo rằng giai đoạn đầu chuyển đổi sẽ gặp nhiều khó khăn, đòi hỏi các cơ quan, doanh nghiệp thích nghi với mô hình mới, thúc đẩy hợp tác liên vùng và vượt qua tư duy cục bộ. Năng lực quản lý đô thị mở rộng, cùng với ý chí quyết tâm của các bên liên quan, là chìa khóa thành công.

Từ đó, TS. Hùng đề xuất lấy các mô hình thành phố lớn như Seoul hay Tokyo làm chuẩn mực, đặc biệt trong chuyển đổi số, phát triển hạ tầng và hệ thống giao thông thông minh, nhằm xây dựng đô thị hiện đại, bền vững, có khả năng cạnh tranh cao trong khu vực và quốc tế. Điều này không chỉ giúp tối ưu hóa nguồn lực mà còn mở ra nhiều cơ hội phát triển mới, nâng cao vị thế của thành phố trong tương lai.

Lê Hoàng

Nguồn Saigon Times : https://thesaigontimes.vn/tphcm-moi-can-lam-gi-de-tro-thanh-thu-phu-cong-nghiep-logistics/