Theo đó, thành phố sẽ lắp đặt hệ thống camera nhận dạng biển số tự động để giám sát phương tiện. Camera sẽ nhận diện những xe không đạt tiêu chuẩn khí thải, gồm ôtô không đáp ứng mức 4 và môtô, xe máy không đáp ứng mức 2. Giai đoạn 1, thành phố sẽ tập trung hoàn thiện lộ trình và chính sách hỗ trợ chuyển đổi xe buýt sang điện, năng lượng xanh, hướng tới mục tiêu đến năm 2030 toàn bộ xe buýt đều vận hành bằng các nguồn năng lượng sạch và được bảo đảm hạ tầng sạc tương ứng.
Trong giai đoạn 2, Sở Xây dựng sẽ tham mưu cho UBNDTP trình HĐNDTP ban hành chính sách giảm khí thải đối với toàn bộ phương tiện giao thông đường bộ. Đề án cũng đề xuất phân vùng kiểm soát khí thải tại trung tâm thành phố, Cần Giờ và Côn Đảo. Về mức xử phạt, giai đoạn đầu sẽ tuyên truyền và chỉ nhắc nhở trong 1 tháng khi thí điểm; từ tháng thứ 2 đến tháng thứ 6, mức phạt áp dụng bằng 50% quy định, tức 100.000 đồng với môtô, xe máy và 200.000 đồng với ôtô không chấp hành biển báo. Sau 6 tháng, mức phạt tăng lên 200.000 đồng với môtô, xe máy và 400.000 đồng với ôtô theo Nghị định 168.
Nhiều phương tiện lưu thông đang vi phạm về khí thải
Lộ trình thực hiện chia theo các năm. Năm 2025, thành phố điều tra, thống kê số lượng xe máy đang lưu hành, xây dựng cơ sở dữ liệu để xác định phương tiện không đạt chuẩn khí thải đồng thời tăng cường tuyên truyền cho người dân và du khách. Năm 2026, thành phố hình thành một số cơ sở kiểm định khí thải cho xe máy, đào tạo kỹ thuật viên, bắt đầu hạn chế xe kinh doanh vận tải, xe công nghệ không đạt chuẩn vào vùng phát thải thấp và thu phí với các phương tiện này. Từ năm 2027, thành phố sẽ hạn chế hoạt động và thu phí đối với toàn bộ ôtô, môtô, xe máy không đạt chuẩn khí thải khi lưu thông trong vùng phát thải thấp.
Đại diện Sở Xây dựng TPHCM cho biết, đề án giai đoạn 2 cũng như các phương án đã nêu là đề xuất của đơn vị tư vấn. Sở đã yêu cầu chủ đầu tư và đơn vị tư vấn tiếp tục nghiên cứu kỹ, báo cáo sở trong tháng 12/2025 để làm cơ sở tổ chức lấy ý kiến rộng rãi từ người dân, doanh nghiệp, hiệp hội, chuyên gia, nhà khoa học cùng các sở ngành liên quan. Sau khi tổng hợp ý kiến góp ý, Sở Xây dựng TPHCM sẽ hoàn thiện hồ sơ, trình UBNDTP xem xét trước khi báo cáo HĐNDTP.
Xuân Tuấn