Cho vay hay đưa – nhận hối lộ?
Ngày 16/12, TAND Tp.Hà Nội tiếp tục xét xử 28 bị cáo trong vụ án đưa, nhận, môi giới hối lộ xảy ra tại TAND Cấp cao tại Đà Nẵng (cũ) và một số tỉnh/thành liên quan.
Đáng chú ý, trong số các bị cáo có ông Phạm Việt Cường - cựu Phó Chánh án TAND Cấp cao tại Đà Nẵng (cũ). Ông Cường là một trong 10 cựu lãnh đạo, thẩm phán, công chức tòa án liên quan đến chuỗi 20 vụ án đưa, nhận và môi giới hối lộ được xét xử lần này.
Theo cáo buộc, ông Phạm Việt Hoàng đã nhận hối lộ trong 5 vụ án với tổng số tiền là 980 triệu đồng (qua 2 môi giới hối lộ) là Nguyễn Thị Nga - cựu Phó Trưởng phòng Giám đốc kiểm tra về dân sự, lao động, kinh doanh thương mại (TAND cấp cao tại Đà Nẵng) và Nguyễn Thị Minh Phương - cựu thư ký, Trưởng phòng hành chính tư pháp thuộc Văn phòng TAND Cấp cao tại Đà Nẵng.
Bị cáo Phạm Việt Cường - cựu Phó Chánh án TAND Cấp cao tại Đà Nẵng (thứ 2 từ trái qua) tại phiên tòa.
Tuy nhiên trong đó có 2 vụ "giúp đỡ" không thành, ông Cường đều trả lại tiền. Đầu tiên là vụ án tranh chấp kinh doanh thương mại của Công ty K-Homes. Khi bị cáo Nguyễn Thị Minh Phương nhờ ông Hoàng giúp và chuyển khoản 150 triệu đồng. Tuy nhiên, do cấp trên của ông Cường không chấp thuận nên sự việc bất thành nên ông Cường lại tiền.
Ngoài ra, ông Cường còn nhận lời giúp Nguyễn Thị Thu Hà (lao động tự do) trong vụ tranh chấp thừa kế được giữ nguyên bản án sơ thẩm và nhận 400 triệu đồng. Sau này, việc không thành, ông Cường trả lại số tiền trên cho Hà tại phòng làm việc.
Tuy nhiên, rắc rối với ông Cường phát sinh từ vụ việc này. Theo cáo trạng, sau khi trả lại 400 triệu đồng nhưng bà Hà vẫn có đơn tố cáo ông Cường và yêu cầu phải trả lại tiền. Ông Cường cho rằng không nhớ rõ nên đã đưa cho bà Hà 400 triệu đồng lần thứ 2. Sau đó, vợ chồng bà Hà mới rút đơn tố cáo.
Tuy nhiên, tại phiên tòa, bị cáo Hà nói rằng 400 triệu ông Cường đua thêm sau là khoản tiền vay từ vợ chồng ông Cường. Vì thua kiện và đang túng quẫn nên Hà đã vay thêm.
Nữ bị cáo nói "xin lỗi anh Cường và gia đình" vì không hiểu biết pháp luật nên mới tố cáo ông Cường, nhưng sau khi rút đơn tố cáo thì đã quá muộn. Kết quả, bà Hà phạm tội Đưa hối lộ, trong khi ông Cường hầu tòa về tội Nhận hối lộ.
Tại phiên tòa, vợ chồng ông Phạm Việt Cường cũng nói rằng đây là khoản vay nợ do hai bên là chỗ thân thiết, chơi lâu và khi vay nợ không có giấy tờ gì.
"Có thật là cho vay không?", chủ tọa truy hỏi và đề nghị vợ ông Cường đối chất. Vợ ông Cường khai có tự tay đưa cho Hà vay vài trăm triệu, còn ông Cường cho vay bao nhiêu nữa thì không rõ.
"Sao lạ thế, cho vay mà không nhớ được cho vay bao tiền?", tòa hỏi, nhưng vợ ông Cường chỉ trả lời không nhớ.
Chạy án để không ảnh hưởng đến việc bổ nhiệm của vợ
Một trong những vụ chạy án "lạ" trong hơn 20 "vụ án được đua ra xét xử lần này phải kể đến câu chuyện của ông Nguyễn Xuân Hưng (khi còn là Chánh án TAND huyện Đắk Đoa (cũ) tỉnh Gia Lai.
Theo đó vào tháng 3/2023, sau khi thẩm phán Đoàn Thị Thanh Hà (vợ ông Hưng) của TAND Tp.Pleiku, tỉnh Gia Lai xét xử sơ thẩm một vụ án dân sự, cấp phúc thẩm đã tuyên hủy toàn bộ. Người thua kiện làm đơn xin giám đốc thẩm, giữ nguyên án sơ thẩm.
28 bị cáo tại phiên tòa.
Với mục đích không làm ảnh hưởng đến việc bổ nhiệm lại chức danh Thẩm phán đối với bà Hà, nên ông Nguyễn Xuân Hưng đã tìm người giúp để hủy án phúc thẩm, giữ nguyên án sơ thẩm.
Việc này cũng "đến tay" bị cáo Nguyễn Thị Nga - cựu Phó phòng Giám đốc kiểm tra về dân sự, lao động, kinh doanh thương mại, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng. Bà Nga lại nhờ ông Phạm Việt Cường giúp.
Ông Phạm Việt Cường nhận 100 triệu đồng và sau đó ký quyết định kháng nghị giám đốc thẩm vụ án trên theo hướng giữ nguyên bản án sơ thẩm. Tuy nhiên, HĐXX giám đốc thẩm lại tuyên theo hướng hủy án phúc thẩm để xử lại, không như mong muốn của ông Hưng.
Do đó, ông Cường đã trả lại 50 triệu đồng. Trình bày trước tòa, ông Cường nói rằng khi được bà Nga nhờ, ông đã nghiên cứu hồ sơ, nhận thấy có căn cứ nên báo Chánh án và được đồng ý.
Nhưng sau này ra giám đốc thẩm không như mong muốn nên ông đã trả lại 50 triệu đồng. Còn lại 50 triệu đồng, ông Cường nói rằng "đã đưa Chánh án, không có chứng cứ chứng minh nên tôi phải chịu".
Trả lời Tòa, ông Nguyễn Xuân Hưng nói vì lo cho vợ bị sửa án nhiều quá sẽ không được bổ nhiệm lại chức danh thẩm phán và vì "thấy vợ buồn, trầm cảm" nên đi nhờ vả. Ông Hưng bị truy tố tội Đưa hối lộ. Vợ ông Hưng không bị xử lý.
Về 5 vụ việc này, ông Cường nói rằng "hành vi của tôi là sai trái, tôi thừa nhận" nhưng xin HĐXX áp dụng chế định "phạm tội chưa đạt" vì có vụ việc cầm tiền nhưng đã trả lại.
"Khi tôi nhận giúp, tôi đã báo cáo lãnh đạo, lãnh đạo đồng ý tôi mới dám nhận, Nhưng tôi nhận xong lãnh đạo lại không đồng ý. Không giúp được thì phải trả lại tiền cho người ta, tôi đã trả trước khi xét xử các vụ án đó", ông Cường trình bày.
Về số tiền được hưởng lợi, ngoài số trả lại thì ông Cường cho rằng thực tế chỉ có 220 triệu đồng vì cũng "đưa lãnh đạo" nhưng do không chứng minh được nên chịu cả, xin khắc phục toàn bộ.
Đối với hành vi của lãnh đạo, thẩm phán TAND Cấp cao tại Đà Nẵng và những người liên quan khác chưa được làm rõ, VKSND Tối cao đã ra quyết định tách vụ án hình sự để tiếp tục xử lý.
Đặng Ngọc Thủy