Du khách trải nghiệm tưới rau ở làng rau Trà Quế. Ảnh: C.Đại.
Nằm bên dòng sông Cổ Cò thuộc phường Cẩm Hà, TP Hội An là làng rau Trà Quế xanh mướt. Với 18ha, làng rau được các hộ dân địa phương luân canh, xen canh khoảng hơn 20 loại rau ăn lá và rau gia vị khác nhau. Đây cũng chính nguồn rau tươi sạch chuẩn hữu cơ quanh năm và đồng thời cũng là điểm đến độc đáo không thể bỏ qua khi khách du lịch đến Hội An.
Theo các cụ cao niên ở phường Cẩm An, làng rau Trà Quế đã có lịch sử hình thành hơn 400 năm. Thuở ban đầu, làng trồng nhiều loại rau thơm, trong đó có một loại rau được gọi là Nhự Quế, mang mùi hương của quế. Đến thế kỷ XIX, Vua Gia Long có dịp ghé đến thưởng thức và ấn tượng với hương vị rau ở đây, nên đã đặt tên cho làng là Trà Quế. Tên gọi ấy đã được lưu truyền và gọi cho đến ngày nay.
Du khách đến với Trà Quế không chỉ được ngắm cảnh làng quê yên bình, xanh mát mà còn được trải nghiệm cùng người dân chăm sóc, tưới rau, thu hoạch rau... Ngoài ra còn có thể đạp xe dạo quanh những con đường làng để tận hưởng bầu không khí trong lành, mát mẻ.
Hơn 30 năm gắn bó với làng rau Trà Quế, gia đình ông Võ Ảnh (62 tuổi), ở phường Cẩm An canh tác trên mảnh đất rộng hơn 1.000m2 chuyên trồng rau sạch. Hàng chục năm qua, trung bình mỗi năm gia đình ông thu về cả trăm triệu đồng. Ông Ảnh chia sẻ, những năm gần đây ngày nào du khách cũng ghé thăm làng rau, nhất là du khách nước ngoài. Càng vui hơn, mỗi khi đến họ rất thích thú, xin học làm nông, gánh nước tưới rau và nhà nông có thêm một khoản thu từ những hoạt động du lịch này.
Ông Nguyễn Lên (65 tuổi), người có thâm niên 45 năm làm nông ở làng rau Trà Quế nhanh nhảu hướng dẫn cho nhóm du khách của vợ chồng ông Peter và bà Catherine đến từ nước Úc với tour “Một ngày làm nông dân”, để họ nhập vai nông dân thực hành trồng rau, từ xới đất tơi xốp đến bón phân, gieo hạt, tưới nước…
Vợ chồng ông Peter ngay sau khi hoàn thành công đoạn gieo hạt, tưới nước cho những luống rau, họ tiếp tục tham gia trải nghiệm với việc trồng những cây húng quế nhỏ. Họ học và làm theo chủ nhà, trồng những hàng húng quế thẳng tăm tắp trong sự ngưỡng mộ của các vị khách đang chăm chú dõi theo. Vừa dừng nghỉ tay, bà Catherine với nụ cười sảng khoái chia sẻ: “Đây là cảm xúc thật khó tả với tôi lúc này vì tôi vừa gieo vào lòng đất một mầm xanh của sự sống. Đôi tay dù dính đầy đất, áo quần cũng dơ bẩn nhưng tôi đã có một buổi du lịch trải nghiệm thật tuyệt vời”.
Kết thúc tour “Một ngày làm nông dân”, vợ chồng Peter và nhóm bạn của mình không quên ghi lại khoảnh khắc lưu niệm tại làng rau cùng với nông dân ở Trà Quế, vì đối với họ đây là kỷ niệm đẹp, đáng nhớ trong hành trình du lịch TP Hội An thanh bình, mến khách.
Ông Mai Thanh Hùng - Phó Chủ tịch UBND phường Cẩm Hà cho biết: “Hiện nay chính quyền đang phối hợp với Trung tâm văn hóa TP Hội An để khai thác bán vé tham quan làng rau Trà Quế và các tiết mục trình diễn làng nghề. Bên cạnh đó, phường còn tham mưu với UBND TP Hội An để ký hợp đồng với một đơn vị để xây dựng đề án du lịch cộng đồng gắn với nông nghiệp hữu cơ và làng nghề truyền thống. Hiện nay có hơn 200 hộ dân tham gia trồng rau ở làng rau Trà Quế, với diện tích khoảng 18ha. Trong 10 tháng/2024, doanh thu tiền bán vé được hơn 800 triệu đồng.
Cũng theo ông Hùng, từ năm 2020, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Quảng Nam phối hợp với UBND TP Hội An đã tổ chức khai trương điểm tham quan trải nghiệm làng rau Trà Quế. Với giá vé 35 nghìn đồng, khách tham quan được trải nghiệm quy trình trồng rau của người dân Trà Quế, tham quan các điểm di tích trong làng… Hàng năm, làng rau Trà Quế đón hàng vạn lượt khách tham quan.
Năm 2022, nghề trồng rau Trà Quế được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch công nhận và đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, nằm ở hạng mục “Tri thức dân gian, nghề thủ công truyền thống”.
Ông Nguyễn Văn Lanh - Phó Chủ tịch UBND TP Hội An cho biết, chính quyền thành phố đã đặt vấn đề phát triển bền vững di sản nghề trồng rau Trà Quế. Trong đó, phát triển điểm dừng chân tại làng rau theo hướng chất lượng: Khách đến trồng rau, sau đó quay lại và hưởng thành quả do chính mình làm ra. Cùng với đó, sẽ kết nối làng rau với các điểm khác bằng tour xe đạp, sinh thái cùng với mở rộng không gian du lịch làng rau Trà Quế.
Tấn Thành - Chí Đại