Nhân viên pha chế đồ uống tại một cửa hàng trà sữa "giá siêu rẻ" ở phường Tân Hưng.
Sau nhiều tháng bùng nổ tại TP.HCM, trào lưu trà sữa 7.000 đồng/ly đã bước qua giai đoạn sôi động nhất. Hàng người xếp hàng trước các quán giá rẻ thưa dần.
Theo khảo sát trên 1.000 người tiêu dùng ở Hà Nội và TP.HCM của iPOS.vn phối hợp Nestlé Professional, hơn một nửa (51,9%) cho biết sẽ thử các sản phẩm "siêu rẻ" ít nhất một lần. Phần lớn trong số đó mô tả việc trải nghiệm mang tính thử cho biết.
Những con số này phần nào phản ánh tâm lý chung rằng mô hình trà sữa giá 7.000 đồng/ly có thể thu hút sự chú ý ban đầu. Tuy nhiên, khi hiệu ứng tò mò của người tiêu dùng suy giảm, các chuỗi trà sữa siêu rẻ phải đối mặt với áp lực cạnh tranh ngày càng rõ nét, không chỉ từ đối thủ cùng phân khúc, mà còn từ chính giới hạn nội tại của mô hình.
Giá rẻ nhưng không "dễ thở"
Ở thời điểm cao trào, tức tháng 6-7, mức giá 7.000 đồng được xem là lợi thế, đủ thấp để phá vỡ mọi so sánh và thu hút khách hàng "móc hầu bao" mà không cần cân nhắc nhiều.
Tuy nhiên, khi ngày càng nhiều cửa hàng cùng áp dụng chiến lược này, giá rẻ nhanh chóng mất đi tính khác biệt. Ly trà 7.000 đồng từ chỗ là "hiện tượng" trở thành mặt bằng chung tại một số khu vực ở TP.HCM, đặc biệt là những điểm gần trường học, khu nhà ở cho dân lao động.
Trao đổi với Tri Thức - Znews, đại diện một số thương hiệu cho biết đơn vị đối mặt với nhiều thách thức trong quá trình triển khai mô hình đồ uống 7.000 đồng/ly, đặc biệt là áp lực cạnh tranh.
Một ly trà 7.000 đồng bao gồm trà và đá. Ảnh:圓圓奶茶店/Facebook.
Hoàng Huy, quản lý một chi nhánh trà sữa trên đường Lâm Văn Bền (phường Tân Hưng), cho biết giai đoạn sau ra mắt không hề "dễ thở" như nhiều người hình dung.
"Giá thấp giúp cửa hàng thu hút khách nhanh chóng trong thời gian đầu, nhưng đồng thời đặt áp lực lớn lên toàn bộ hệ thống, từ nguyên liệu, nhân sự đến vận hành", người này nói.
Theo Hoàng Huy, áp lực càng lớn hơn khi thị trường xuất hiện nhiều đối thủ cùng mức giá, đặc biệt là khi cửa hàng tương tự mở bên cạnh, hay cách vài chục mét, "miếng bánh thị trường bị chia nhỏ, lúc đó giá rẻ không còn là lợi thế độc quyền".
Còn đối với Viên Viên, một trong số thương hiệu đầu tiên mở bán mô hình trà sữa 7.000 đồng, đại diện đơn vị cho biết suy nghĩ "của rẻ là của ôi" là rào cản lớn nhất trong những ngày đầu tiên hoạt động. Trong giai đoạn đầu, nhiều khách hàng tiếp cận các chuỗi trà sữa giá rẻ với sự tò mò xen lẫn dè dặt nên doanh thu chưa bùng nổ.
Đại diện doanh nghiệp cho biết họ gần như không chọn cách phản biện trên truyền thông, mà để khách hàng tự trải nghiệm và đưa ra đánh giá. Tuy nhiên, cách tiếp cận này cũng đặt toàn bộ áp lực lên chất lượng thực tế của sản phẩm vì "chỉ cần trải nghiệm không đạt kỳ vọng, khách sẽ rời đi rất nhanh".
"Song, hệ thống hơn 100 cửa hàng đang hoạt động ổn định và một quy trình được tối ưu chính là câu trả lời", đại diện thương hiệu nói.
Bên cạnh đó, thực tế cho thấy không ít trào lưu F&B từng bùng nổ nhờ giá rẻ và hiệu ứng mạng xã hội, từ trà chanh giã tay đến bánh đồng xu, đều nhanh chóng hạ nhiệt khi không chịu nổi áp lực vận hành dài hạn. Trà sữa 7.000 đồng không nằm ngoài nguy cơ đó nếu chỉ dựa vào mức giá để tồn tại.
Lối đi riêng
Từng chia sẻ với Tri Thức - Znews, ông Andy Phạm, Giám đốc vận hành Hiệp hội Nhà hàng Việt Nam (RAV) khu vực Hà Nội, trực thuộc Hiệp hội Văn hóa Ẩm thực Việt Nam (VCCA), cho rằng mức giá 7.000 đồng là con số "mỏ neo" trong marketing, tức giá để gây ấn tượng, tạo hiệu ứng truyền miệng.
Tuy nhiên, đại diện thương hiệu trà sữa Viên Viên nhận định đây là kết quả của một bài toán vận hành được tính toán tới giới hạn bao gồm tối ưu mọi chi phí nhưng vẫn đáp ứng đủ công năng sử dụng, trong đó, tập trung bốn yếu tố: bao bì tối giản, mô hình tinh gọn, chủ động nguyên liệu và chi phí tiết kiệm.
Trà sữa 7.000 đồng được xem là lối đi riêng của nhiều thương hiệu khi thị trường bão hòa.
Bên cạnh đó, trong bối cảnh thị trường trà sữa đã bão hòa, các thương hiệu mới gần như "không có cửa" cạnh tranh trực diện với những chuỗi lớn đi trước về mặt bằng hay trải nghiệm không gian. Việc tự tạo ra một phân khúc giá thấp trở thành con đường ít lựa chọn nhưng rõ ràng hơn.
"Mức giá từ 7.000 đồng trở nên khác biệt và rõ nét hơn bao giờ hết trên thị trường. Chúng tôi không xem thương hiệu lớn là đối thủ cạnh tranh trực tiếp, vì cả hai phục vụ các phân khúc và nhu cầu khác nhau", người này cho hay.
Trong khi đó, theo ông Trần Trung Hiếu, Giám đốc học viện đào tạo FnB by Hospitality Vietnam, lối đi riêng này chỉ có ý nghĩa khi doanh nghiệp đủ năng lực vận hành. Lúc đó, giá rẻ không còn là chiêu trò, mà là cam kết dài hạn.
Để giữ được mức giá thấp, ngoài tối ưu từng khâu, ông Trung Hiếu cho rằng quan trọng hơn, đơn vị cần xây dựng được tệp khách hàng quay lại đủ lớn, đồng thời cần hiểu rõ bản chất kinh doanh và tạo lợi nhuận của mô hình này để có quyết định đúng đắn phù hợp với mục tiêu kinh doanh F&B.
"Đây mới là yếu tố quyết định sự sống còn của mô hình", ông Trung Hiếu cho hay.
Cũng theo Giám đốc học viện đào tạo FnB by Hospitality Vietnam, trong bức tranh rộng hơn của thị trường F&B bình dân, trà sữa 7.000 đồng cho thấy một xu hướng đáng chú ý: khi thị trường bão hòa, cạnh tranh không còn nằm ở việc "bán đắt hơn", mà là "bán đúng giá trị" cho từng nhóm khách hàng.
Vi Lê