Trách nhiệm của cơ quan quản lý

một ngày trướcBài gốc

Có thể nói, từ vụ phát hiện thực phẩm bổ sung Kera SuperGreens Gummies (còn gọi là kẹo Kera) của Công ty cổ phần Tập đoàn Chị Em Rọt là hàng giả, chứa hóa chất chưa công bố, dẫn đến việc Nguyễn Thị Thái Hằng (tức Hằng Du mục) và Phạm Quang Linh (còn gọi là Quang Linh Vlogs) cùng 3 người khác bị khởi tố, đã “nổ phát súng” cho hàng loạt vụ việc sản xuất, kinh doanh hàng gian, hàng giả bị phát hiện.

Cơ quan chức năng kiểm tra mặt hàng sữa tại TP Hồ Chí Minh. Ảnh: Hoàng Tuyết/Báo Tin tức

Tiếp đó, Bộ Công an đã phát hiện 573 nhãn hiệu sữa bột dành cho người bị tiểu đường, suy thận, trẻ sinh non, thiếu tháng, phụ nữ có thai… do Công ty cổ phần Dược quốc tế Rance Pharma và Công ty cổ phần Dược dinh dưỡng Hacofood Group sản xuất không có đủ các thành phần được ghi trên nhãn mác, chất lượng chỉ đạt dưới 70% mức công bố. Tám đối tượng cũng đã bị khởi tố về tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm và vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng.

Không dừng lại, Công an tỉnh Thanh Hóa lại tiếp tục công bố đường dây thuốc giả "khủng" bị triệt phá, khởi tố 14 đối tượng liên quan đến hàng chục loại thuốc tân dược, thuốc chữa xương khớp bị nhóm đối tượng làm giả và bán ra thị trường cả nước, thu lời bất chính gần 200 tỷ đồng. Bộ Công an sau đó cũng liên tiếp triệt phá hai đường dây sản xuất thực phẩm chức năng giả của Công ty TNHH Công nghệ Herbitech và Công ty MediPhar cùng nhóm công ty liên kết sản xuất.

Đây chỉ là những sự vụ có quy mô lớn, vẫn còn rất nhiều vụ vi phạm liên quan đến sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, thực phẩm “bẩn” khác đã được phanh phui khi cơ quan chức năng tăng cường thanh kiểm tra.

Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Thanh Hóa triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán tân dược giả quy mô lớn. Ảnh: TTXVN phát

Việc phát hiện hàng loạt những sai phạm này khiến nhiều người đặt câu hỏi: Trách nhiệm của cơ quan quản lý như thế nào trong việc để hàng gian, hàng giả và thực phẩm “bẩn” hoành hành khi họ đóng vai trò trung tâm trong việc xây dựng, thực thi và giám sát các chính sách bảo vệ người tiêu dùng, thị trường và sức khỏe cộng đồng?

Tại phiên họp với các bộ, ngành đánh giá về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả những tháng đầu năm 2025 và phương hướng, nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đã thẳng thắn đặt vấn đề: Việc hàng gian, hàng giả hoành hoành phải chăng do thiếu tinh thần trách nhiệm, bỏ sót nhiệm vụ, có sự buông lỏng của một số cơ quan và địa phương?

Rõ ràng, khi hàng giả, hàng nhái, thực phẩm “bẩn” tràn lan đã biểu hiện của sự buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra định kỳ hoặc có thể có hiện tượng bao che, lợi ích nhóm. Thậm chí, có người còn cho rằng, các vụ sữa giả, thuốc giả nếu không có sự "chống lưng" của cơ quan chức năng thì đã bị xử lý từ lâu chứ không phải đến bây giờ mới phát hiện.

Có thể khẳng định, hàng gian, hàng giả luôn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe do chứa hóa chất độc hại trong quá trình sản xuất. Đáng lo ngại nhất là nhiều mặt hàng thiết yếu như thực phẩm, thực phẩm chức năng, sữa và các sản phẩm không rõ nguồn gốc trà trộn trên thị trường không chỉ trực tiếp đe dọa sức khỏe, tâm lý người dân, mà còn ảnh hưởng đến an ninh trật tự, thất thu ngân sách, tác động tiêu cực đến nhiều mặt khác của đời sống xã hội. Hơn nữa, việc để thực phẩm “bẩn”, hàng giả hoành hành còn làm xói mòn niềm tin vào hệ thống quản lý nhà nước khi người dân đặt hy vọng vào sự quản lý của các bộ, ngành, địa phương được phân cấp, phân quyền.

Điều đáng nói, sau các vụ việc xảy ra, người dân cần một cơ quan, đơn vị đứng ra nhận trách nhiệm, thế nhưng có thể do những quy định chồng chéo và nhiều cơ quan cùng quản lý nên vẫn chưa có cơ quan chức năng nào đứng ra “đứng mũi chịu sào”.

Đơn cử, Luật An toàn thực phẩm có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2011 đã quy định trách nhiệm quản lý cho Bộ Y tế, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) và Ủy ban nhân dân các cấp, thế nhưng khi các sự vụ vi phạm nghiêm trọng bị phát hiện, chưa thấy cá nhân hay đơn vị nào đứng ra nhận trách nhiệm.

Các cơ quan được giao quản lý có trách nhiệm pháp lý trong việc thi hành luật và đảm bảo sự minh bạch, công bằng trong thị trường; đồng thời có trách nhiệm bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân. Nếu không thực hiện đúng chức trách, vai trò, các cơ quan này cũng phải chịu trách nhiệm trước nhân dân và pháp luật.

Tại phiên thảo luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội mới đây về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng đã nhắc đến một thực tế: "hàng gian, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng xảy ra, không có cơ quan nào chịu trách nhiệm chính". Chính vì vậy, Chủ tịch Quốc hội đã đề nghị: “Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật sửa đổi lần này phải rõ trách nhiệm của Quốc hội, của Chính phủ, của bộ, ngành có liên quan thì mới xử lý được".

Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn thị sát khu bốc dỡ hàng hóa xuất nhập khẩu trong khu vực cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị (Lạng Sơn). Ảnh: Nguyễn Quang Duy/TTXVN

Trong bối cảnh Việt Nam hội nhập ngày càng sâu rộng, vấn đề hàng gian, hàng giả sẽ ảnh hưởng rất lớn đến môi trường đầu tư, khả năng cạnh tranh của Việt Nam bên cạnh những tác hại vẫn được nhắc đến như thất thu ngân sách nhà nước, xâm hại quyền lợi của người tiêu dùng… Quy định pháp luật của Việt Nam hiện nay rất nhiều và cũng tương thích với các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia khá đầy đủ nhưng chế tài chưa đủ mạnh, nhiều công cụ chưa phát huy được vai trò do năng lực của người thực thi, thủ tục hành chính phức tạp, kéo dài…

Trong khi chờ đợi các chính sách mới được “cập nhật”, các cơ quan được giao trọng trách quản lý cần tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các cá nhân, tổ chức vi phạm; cải cách quy trình giám sát để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả hơn; tăng tính răn đe bằng các chế tài mạnh tay đối với đối tượng sản xuất, kinh doanh; đồng thời cần có cơ chế khuyến khích và bảo vệ những người tố giác tiêu cực, vi phạm.

Đặc biệt, cũng cần phải xem lại trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước đối với các lĩnh vực được phân công, xem đã làm hết trách nhiệm, đã công tâm, vô tư chưa; đồng thời phải có hành động quyết liệt, minh bạch và hiệu quả để bảo vệ quyền lợi và sức khỏe của người dân, cũng như giữ gìn sự lành mạnh của nền kinh tế.

Minh Thuyết/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/goc-nhin/trach-nhiem-cua-co-quan-quan-ly-20250605102214443.htm