Cùng với Chương trình sơ kết 5 năm và trao giải Cuộc thi "Những cống hiến thầm lặng" năm 2025, các đại biểu, tác giả, nhóm tác giả, độc giả đã trải nghiệm, tìm hiểu nghề nón làng Chuông tại không gian chương trình.
Đem tới Chương trình, nghệ nhân Lê Văn Tuy đã đưa tới cho khán giả cái nhìn tổng quan về nghề làm nón truyền thống của làng Chuông.
Giống như các làng nghề khác, những người theo nghề thủ công làng nghề, thợ thủ công như anh Tuy và gia đình đều thuộc nhóm lao động phi chính thức - đối tượng hướng tới của chương trình truyền thông "Những cống hiến thầm lặng".
Tại làng Chuông, người làm nón thường làm theo hộ gia đình hoặc tổ nhóm nhỏ. Công việc xoay quanh nhiều khâu – chẻ tre, uốn vành, xử lý lá, khâu nón – tất cả phụ thuộc vào đơn hàng mùa vụ và sức khỏe của từng người.
Thu nhập dao động theo từng lô hàng, không ổn định và dễ bị tác động bởi biến động thị trường, thường không tham gia bảo hiểm xã hội. Đây là những đặc điểm điển hình của lao động phi chính thức tại khu vực nông thôn. Hệ quả là khi gặp rủi ro – ốm đau, tai nạn hay tuổi già – người lao động không có mạng lưới an sinh đủ mạnh để dựa vào. Nhiều người đến tuổi nghỉ vẫn tiếp tục làm việc vì “không làm thì không có thu nhập”.
Nghệ nhân Lê Văn Tuy hướng dẫn trải nghiệm tự làm nón theo cách cổ truyền của làng Chuông.
Nghề làm nón ở làng Chuông là biểu tượng của sự khéo léo và bền bỉ. Nhưng để nghề tồn tại dài lâu, người thợ phải được bảo vệ trước những rủi ro của đời sống lao động phi chính thức.
Nón làng Chuông vốn là một vật che nắng che mưa. Theo thời gian, những chiếc nón giờ đây đã được cải tiến, nâng tầm thành một sản phẩm thủ công mỹ nghệ có giá trị cao và đã có xuất khẩu. Những khoảnh khắc trải nghiệm nghề nón vì thế không chỉ mang lại cảm xúc về một di sản thủ công tinh tế, mà còn đặt ra câu hỏi lớn hơn về cách gìn giữ sinh kế bền vững cho những người đang gìn giữ di sản ấy.
Không gian trải nghiệm làm nón làng Chuông thu hút sự quan tâm của các đại biểu.
Các đại biểu tham quan triển lãm ảnh ghi lại dấu ấn hành trình 5 năm hợp tác giữa Báo Kinh tế & Đô thị, Tổ chức ActionAid Quốc tế tại Việt Nam và Quỹ Hỗ trợ chương trình, dự án An sinh xã hội Việt Nam (AFV)
Khánh Huy