Trái phiếu châu Âu sụt giảm khi triển vọng chi tiêu quốc phòng tăng

11 giờ trướcBài gốc

Biến động lợi suất trái phiếu

Trong tháng 2 này, đường cong lợi suất trái phiếu chính phủ châu Âu đã đạt tới trạng thái dốc nhất trong vòng 2 năm trở lại đây, do lợi suất của trái phiếu kỳ hạn dài hơn tăng nhanh hơn so với trái phiếu kỳ hạn ngắn - một chỉ báo về kỳ vọng nguồn cung trái phiếu kỳ hạn dài sẽ gia tăng.

Tổng thống Donald Trump đang gấp rút triển khai các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt xung đột Nga-Ukraine.

Được biết, lợi suất trái phiếu chính phủ Đức kỳ hạn 10 năm đã tăng 0,5% so với mức 2% vào đầu tháng 12/2024, để vươn mức 2,5% trong tháng 2/2025. Sự chênh lệch giữa lợi suất trái phiếu chính phủ Đức kỳ hạn 10 năm so với kỳ hạn 2 năm đã tăng lên gần 0,4 điểm phần trăm. Đây là mức chênh lệch được các chuyên gia nhận định là khoảng cách lớn nhất kể từ cuối năm 2022, đem đến khá nhiều rủi ro. Sự biến động bất thường này của thị trường phản ánh sự lo ngại của các nhà đầu tư trước những đồn đoán về việc cải tổ quy định “phanh nợ” trong Hiến pháp của Đức và tăng vay nợ để tung ra một gói kích cầu bằng chính sách tài khóa sau cuộc bầu cử diễn ra vào thời gian tới.

Theo ước tính do Văn phòng Thống kê liên bang Đức (Destatis) công bố, vào năm 2024, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) giảm 0,2%, sau khi giảm -0,3% trong năm 2023. Chính điều này đã buộc Đức phải thành lập một chính phủ mới nhằm cải tổ nền kinh tế. Trong khi đó, “phanh nợ” được coi là nền tảng của chính sách tài khóa Đức từ 2009.

Theo ông Henrietta Pacquement, giám đốc thu nhập cố định toàn cầu tại công ty quản lý tài sản Allspring Global Investments, cho biết việc điều chỉnh phanh nợ sẽ tạo động lực giúp nền kinh tế Đức phục hồi, tuy nhiên nó cũng đồng nghĩa với việc chính phủ buộc phải phát hành trái phiếu nhiều hơn để cân bằng. Hệ quả có thể khiến trái phiếu chính phủ rớt giá trên thị trường. Tuy nhiên, ông Pacquement vẫn cho rằng dù trái phiếu chính phủ Đức có rớt vài giá thì nó vẫn được đánh giá là tài sản ít rủi ro với các nhà đầu tư bởi nhiều lý do.

Tình hình ở Pháp cũng không được mấy khả quan, theo ông Neil Mehta, Giám đốc danh mục đầu tư của công ty RBC BlueBay, “Phí bảo hiểm rủi ro đối với trái phiếu Pháp sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao” do bất ổn chính trị kéo dài ít nhất đến năm 2027, khi cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo diễn ra. Ông Mehta giải thích: “Chênh lệch lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm (OAT) của Pháp đã nới rộng hơn 30 điểm cơ bản so với một năm trước, chủ yếu do cuộc bầu cử bất ngờ do Tổng thống Emmanuel Macron triệu tập và những bất ổn chính trị sau đó”.

Mặc dù thâm hụt ngân sách của Pháp dự kiến sẽ giảm nhẹ trong năm nay, từ mức 6% xuống 5,4%, nhưng với tốc độ tăng trưởng GDP dưới 3%, việc thu hẹp khoảng cách tài khóa này sẽ không hề dễ dàng. Quan trọng hơn, triển vọng tài chính của Pháp vẫn chưa thấy mấy dấu hiệu lạc quan.

Chi tiêu quốc phòng tăng vọt khiến trái phiếu châu Âu lao đao

Nếu những bất ổn địa chính chính trị tại các quốc gia châu Âu được xem là những yếu tố tiền đề, thì kế hoạch gia tăng chi tiêu quốc phòng được coi là ngòi nổ kích thích mạnh mẽ và toàn diện khiến quả bom trái phiếu thực sự bùng nổ, đồng thời, đẩy lợi suất trái phiếu lên mức cao hơn. Cơ sở của sự đặt cược này - theo tờ báo Financial Times, là việc Tổng thống Mỹ Donald Trump đang tìm cách nhanh chóng chấm dứt cuộc chiến tranh ở Ukraine và cảnh báo châu Âu đang chi quá ít cho quốc phòng.

Ông Mar Dowding, Giám đốc đầu tư (CIO) mảng trái phiếu tại RBC BlueBay Asset Management, nhận định: “Thâm hụt ngân sách dự kiến sẽ phình to hơn trong thời gian tới khi nhu cầu chi tiêu quốc phòng tiếp tục gia tăng”. Ngoài ra ông Dowding cũng cho rằng sự kết hợp giữa áp lực lạm phát, sự bất định xoay quanh các chính sách của chính quyền mới ở Mỹ và nhu cầu tài trợ cho quốc phòng đang tạo ra lực đẩy khiến lãi suất vay dài hạn của các chính phủ châu Âu leo thang. Trong bối cảnh đó, RBC BlueBay đã đặt cược vào xu hướng độ dốc của các đường cong lợi suất trái phiếu chính phủ ở châu Âu và Mỹ sẽ tiếp tục tăng trong năm nay - một chiến lược đang được nhiều công ty quản lý tài sản khác áp dụng.

Việc châu Âu sẽ có kế hoạch gia tăng chi tiêu quốc phòng là gần như chắc chắn. Khẳng định này của các chuyên gia đến từ sự kiện EU tuyên bố sẽ tạm thời nới lỏng các quy tắc về tài khóa để cho phép các quốc gia thành viên chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng. Cụ thể, nước Anh đã cam kết thay đổi chính sách để mở đường cho quá trình tăng chi tiêu quốc phòng từ mức xấp xỉ 2,3% tổng sản phẩm trong nước (GDP) lên 2,5% GDP. Tuyên nhiên EU vẫn chưa có tuyên bố chung về kế hoạch tăng chi tiêu quốc phòng cụ thể như mức chi tiêu thêm sẽ là bao nhiêu và nguồn ngân sách để chi trả là từ đâu, điều mà người dân và các nhà đầu tư đang phải nín thở chờ đợi.

Sau những tuyên bố ấy cổ phiếu của các tập đoàn quốc phòng châu Âu đã có sự tăng giá đột biến trên thị trường, phản ánh niềm hy vọng của các nhà đầu tư vào kế hoạch tăng chi tiêu quốc phòng mới, dù chưa rõ thời gian thực thi và nguồn ngân sách sẽ được rót vào.

Ngược lại với các nhà đầu tư, các chuyên gia lại có thái độ không mấy tích cực trước thông tin này. Theo ông Frank Gill, Trưởng bộ phận nợ công châu Âu của công ty đánh giá tín nhiệm S&P, đánh giá: “Đó sẽ là một nguồn áp lực làm gia tăng tỷ lệ nợ so với GDP. Họ cần có một sáng kiến tài chính nhanh chóng để thấy được hệ quả cấp châu lục”.

Vân Anh

Nguồn ANTG : https://antg.cand.com.vn/su-kien-binh-luan-antg/trai-phieu-chau-au-sut-giam-khi-trien-vong-chi-tieu-quoc-phong-tang-i760718/