Ngày 5/2 (tức ngày mùng 8 tháng Giêng) xã Thái Thượng, huyện Thái Thụy (Thái Bình) tổ chức lễ hội đền Hét với nhiều trò chơi dân gian, trong đó có hội “vật cầu” độc đáo, thu hút người dân, du khách. Đây không chỉ là hoạt động tín ngưỡng tưởng nhớ tướng quân Phạm Ngũ Lão – vị danh tướng triều Trần mà còn là dịp để người dân nơi cửa biển tái hiện khí phách hào hùng của cha ông qua môn vật cầu truyền thống.
Sân cầu là bãi cát, 2 bên (trái, phải) đặt 2 bồ tre có miệng rộng 80cm. Theo người dân địa phương, hội vật cầu có từ hàng trăm năm trước, đây là môn thể thao do tướng quân Phạm Ngũ Lão tổ chức rèn luyện thể lực cho binh sĩ khi đóng quân tại đây.
Quả cầu là củ chuối, nặng khoảng 10kg, được gọt tròn, nhẵn.
Lớp trai tráng mình trần, thắt khăn đỏ đứng thành hai hàng nghiêm trang trước giờ thi đấu. Vật cầu không chỉ là trò chơi mà còn là thử thách về sức mạnh, sự khéo léo và tinh thần đồng đội. Để tham dự trò chơi này, các thôn sẽ cử ra 18 người chơi, là những trai tráng khỏe mạnh. Trong đó chia thành 2 đội, mỗi đội 9 người gồm 1 tướng 8 quân. Tướng được chọn là người khỏe mạnh, có đạo đức, phẩm chất tốt, được người trong làng quý mến.
Vật cầu là một phần quan trọng của lễ hội truyền thống tại đền Hét.
Vận động viên trong trò chơi vật cầu là những trai làng ưu tú, có sức vóc cường tráng, khỏe mạnh.
Khi cướp được cầu, người chơi phải nhanh chóng chạy về bồ của đội mình, cùng với đó là sự truy cản quyết liệt của đối thủ.
Những pha ôm cầu, vật ngã, cản phá… liên tiếp khiến khán giả hồi hộp đến nghẹt thở.
Đấu thủ sau hiệp thi đấu căng thẳng, giằng co quyết liệt.
Khu vực sân vật cầu trước đền Hét chật kín người dân, du khách cổ vũ.
Lễ hội thu hút sự quan tâm của người dân địa phương và du khách thập phương.
Sau 2 hiệp thi đấu cam go, cả hai đội hòa nhau và nhận được phần thưởng từ Ban tổ chức. Đền Hét, xã Thái Thượng (Thái Thụy, Thái Bình) là nơi thờ tướng quân Phạm Ngũ Lão, danh tướng thời vua Trần Nhân Tông. Ông là người tài cao, tinh thông võ nghệ, giỏi phép dụng binh. Năm 1993, Bộ Văn hóa và Thông tin cấp bằng công nhận đền Hét là di tích lịch sử cấp quốc gia.
Đinh Chiến