Cận cảnh siêu mẫu AI quảng cáo sản phẩm của hãng thời trang Guess trên ấn bản Vogue tháng 8. Ảnh: Seraphinne Vallora.
Có một siêu mẫu mới xuất hiện. Cô ấy nổi bật, sành điệu… và không có thật ngoài đời.
Trong ấn bản tạp chí Vogue tháng 8, hãng Guess đăng tải hình ảnh quảng cáo của một người mẫu tóc vàng mặc váy maxi kẻ sọc và jumpsuit hoa từ BST mùa hè. Một dòng chữ nhỏ ở góc trang tiết lộ người mẫu là sản phẩm của AI.
Mặc dù Vogue khẳng định ban biên tập không phải bên quyết định, đây là lần đầu tiên người mẫu AI xuất hiện trên tạp chí.
Theo BBC, quảng cáo này đã vấp phải nhiều tranh cãi, trong bối cảnh người mẫu thật đang đấu tranh đa dạng hóa tiêu chuẩn trong ngành còn người tiêu dùng vật lộn với những sắc đẹp phi thực tế.
Seraphinne Vallora là công ty đứng sau quảng cáo của Guess. Hai nhà sáng lập Valentina Gonzalez và Andreea Petrescu chia sẻ rằng chính người đồng sáng lập Guess Paul Marciano đã tiếp cận họ trên Instagram, bày tỏ mong muốn về một người mẫu AI cho chiến dịch mùa hè.
"Chúng tôi tạo ra 10 mô hình mẫu và ông ấy chọn một mẫu tóc nâu và một mẫu tóc vàng để chúng tôi chỉnh sửa thêm", Gonzalez nói. Cô giải thích quá trình tạo hình ảnh bằng AI không hề đơn giản như mọi người lầm tưởng.
Công ty có 5 nhân viên tạo ra các mô hình AI. Từ khi hình thành ý tưởng đến khi hoàn thành sản phẩm có thể mất một tháng. Một khách hàng cỡ Guess sẽ cần chi tới hàng trăm nghìn USD.
"Một cái tát"
Felicity Hayward - người mẫu ngoại cỡ hoạt động trong ngành hơn một thập kỷ - cho rằng việc dùng mô hình AI trong các chiến dịch thời trang "mang lại cảm giác lười biếng và rẻ tiền".
"Hoặc Guess muốn khơi dậy chủ đề bàn tán và được quảng cáo miễn phí, hoặc họ muốn cắt giảm chi phí mà không nghĩ tới hệ lụy”, Hayward nói.
Cô rất thất vọng khi Vogue đưa người mẫu AI vào tạp chí, đồng thời lo ngại nỗ lực hướng tới sự đa dạng trong ngành suốt nhiều năm ngày càng suy yếu.
Lĩnh vực thời trang chứng kiến nhiều thay đổi trong những năm 2010. Thập kỷ qua, Valentina Sampaio trở thành người mẫu chuyển giới công khai đầu tiên trình diễn cho Victoria's Secret, Halima Aden là người mẫu đầu tiên đội khăn trùm đầu trong các chiến dịch toàn cầu, và các thương hiệu như Savage x Fenty có người mẫu ngoại cỡ trên sàn diễn.
Nhưng trong những năm gần đây, Hayward tin rằng ngành công nghiệp này đang thụt lùi vì "những người này không còn được mời biểu diễn nữa". Do đó, việc dùng người mẫu AI không khác gì “một cú tát vào mặt, và sẽ ảnh hưởng đến người mẫu ngoại cỡ", cô cảnh báo.
Các người mẫu AI do Seraphinne Vallora tạo và đăng tải trên Instagram.
Gonzalez và Petrescu khẳng định họ không củng cố những tiêu chuẩn sắc đẹp hạn hẹp.
"Chúng tôi không tạo ra những vẻ ngoài vượt quá tầm với. Thực tế, mô hình AI của Guess trông khá chân thực", Petrescu nói. "Suy cho cùng, tất cả quảng cáo đều trông hoàn hảo và thường có siêu mẫu. Những gì chúng tôi đang làm cũng không khác gì".
Hai nhà sáng lập thừa nhận hình ảnh AI trên trang Instagram của công ty thiếu sự đa dạng và cổ súy cho những tiêu chuẩn sắc đẹp phi thực tế. Họ đã tìm cách cải thiện, song người dùng lại không tương tác nhiều với những bài đăng đó.
"Chúng tôi đăng hình ảnh phụ nữ với nhiều tông màu da khác nhau, nhưng chúng tôi không nhận được sự chú ý hay lượt thích nào", Gonzalez nói. “Sau cùng, chúng tôi là doanh nghiệp và cần tận dụng Instagram để kích thích tương tác và tìm kiếm khách hàng”.
Seraphinne Vallora vẫn chưa thử nghiệm tạo phụ nữ ngoại cỡ do “công nghệ chưa đủ tiên tiến”.
Hayward nghĩ rằng việc tiêu thụ những hình ảnh “siêu thực” có thể tác động tới sức khỏe tinh thần và thậm chí tới cơ thể của một số người. Nỗi băn khoăn về các tiêu chuẩn sắc đẹp phi thực tế không phải điều gì mới mẻ. Song mô hình AI trông hoàn hảo, không có khuyết điểm hay sự độc đáo của con người.
Quyết định đưa siêu mẫu AI vào tạp chí Vogue gây xôn xao mạng xã hội.
“Ồ! Cứ như thể những kỳ vọng về cái đẹp chưa đủ phi thực tế, giờ AI nhập cuộc và biến mọi thứ thành điều không thể. Ngay cả người mẫu cũng chẳng cạnh tranh được”, một người dùng viết trên nền tảng X.
Vanessa Longley - Giám đốc điều hành tổ chức về rối loạn ăn uống Beat - nhận xét quảng cáo này “đáng lo ngại”.
"Việc tiếp xúc với hình ảnh những cơ thể không thực tế có thể ảnh hưởng đến suy nghĩ, và hình ảnh cơ thể được cho là kém hấp dẫn làm tăng nguy cơ mắc chứng rối loạn ăn uống", bà nói.
Hệ lụy từ dán nhãn AI mập mờ
Nhãn dán về AI của Guess rất nhỏ. Độc giả có thể không nhìn thấy, và nếu nhìn thoáng qua, hình ảnh trông hoàn toàn giống người thật.
Cựu người mẫu Sinead Bovell nhấn mạnh việc dán nhãn nội dung AI không rõ ràng “cực kỳ có vấn đề”. “Tiêu chuẩn cái đẹp đã bị ảnh hưởng bởi AI. Có những cô gái trẻ phẫu thuật thẩm mỹ để trông giống khuôn mặt có gắn filter. Giờ đây người mẫu nhân tạo lại xuất hiện”, cô nói.
Với người trong ngành thời trang, cựu người mẫu Sara Ziff nhận thấy chiến dịch của Guess “ít đề cao sự đổi mới mà thiên về nhu cầu cắt giảm chi phí”. Một buổi chụp hình cần nhiều nhân viên liên quan chứ không chỉ có người mẫu và nhiếp ảnh gia.
"AI có thể tác động tích cực đến ngành công nghiệp, nhưng cần phải có những biện pháp bảo vệ thiết thực cho người lao động", bà giải thích.
Seraphinne Vallora bác bỏ quan điểm AI đang thu hẹp cơ hội việc làm, nhấn mạnh công nghệ “mang tính bổ trợ chứ không nhằm mục đích thay thế người mẫu”. "Chúng tôi cung cấp cho các công ty một lựa chọn khác về cách tiếp thị sản phẩm", Petrescu giải thích, nói chính công ty cũng đang tạo thêm nhiều vị trí việc làm.
Trên trang web, công ty liệt kê một trong những lợi ích khi hợp tác là tiết kiệm chi phí vì "loại bỏ nhu cầu dựng bối cảnh, nhân viên trang điểm, thuê địa điểm, nhiếp ảnh gia, chi phí đi lại, người mẫu".
Hình ảnh quảng cáo của Guest trên tạp chí Vogue ấn bản tháng 8. Trong ảnh là siêu mẫu do AI tạo. Ảnh: Seraphinne Vallora.
Vogue bị chỉ trích vì đưa quảng cáo này vào ấn bản. Một người dùng trên X cho rằng tạp chí thời trang này đã "mất uy tín".
Bovell cho biết Vogue "được coi là tòa án tối cao trong ngành công nghiệp thời trang", vì vậy việc cho phép quảng cáo AI đồng nghĩa họ "theo cách nào đó phán quyết người mẫu AI là chấp nhận được".
Gonzalez và Petrescu tin rằng khi công nghệ được cải thiện, công ty sẽ càng được săn đón bởi các thương hiệu muốn làm điều gì đó khác biệt.
Còn Bovell dự đoán sẽ có nhiều người mẫu AI hơn trong tương lai, nhưng "chúng ta không hướng đến tương lai tất cả đều là người mẫu AI”.
Về mặt tích cực, cô cho rằng bất cứ ai cũng có thể “coi mình là người mẫu” với một avatar cá nhân xem trang phục trông thế nào và vừa vặn ra sao. Tuy nhiên, cô nói thêm chúng ta có thể đạt đến giai đoạn "không còn hứng thú với các mô hình AI vì nó quá xa vời và chúng ta biết nó không có thật".
Trí Ân