Tranh cãi việc 'tính lãi vay' khi Nhà nước hỗ trợ và mua lại 11 dự án BOT

4 giờ trướcBài gốc

Để giải quyết triệt để vướng mắc của các dự án BOT, Bộ Xây dựng vừa đề xuất Chính phủ ban hành một Nghị định làm cơ sở để Nhà nước hỗ trợ và mua lại các dự án BOT thua lỗ. Trong đó, một vấn đề còn có ý kiến khác nhau đó là các khoản cấu thành tổng mức đầu tư mà Nhà nước sẽ thực hiện chi trả.

Ba phương án về chi phí lãi vay

Theo Bộ Xây dựng, hiện có 11 dự án BOT đang gặp vướng mắc cần có giải pháp xử lý, trong đó tám dự án do bộ quản lý và ba dự án thuộc thẩm quyền địa phương. Để giải quyết dứt điểm, ngân sách Nhà nước dự kiến phải chi hơn 14.700 tỉ đồng, bao gồm 8.890 tỉ đồng hỗ trợ năm dự án và khoảng 5.900 tỉ đồng để mua lại sáu dự án.

Các khoản cấu thành tổng giá trị hỗ trợ và mua lại bao gồm: vốn đầu tư, chi phí quản lý – vận hành – khai thác – bảo trì công trình, các khoản thuế phí mà doanh nghiệp dự án phải nộp, và chi phí lãi vay trong giai đoạn vận hành. Đối với phần lãi vay, Bộ Xây dựng đưa ra ba phương án:

Phương án 1: Xác định theo tổng số vốn vay nhân với mức lãi suất 4%/năm, tính từ khi đưa công trình vào khai thác đến khi chấm dứt hợp đồng.

Phương án 2: Tính trên cơ sở chi phí lãi vay mà nhà đầu tư đã thực tế thanh toán cho ngân hàng tính đến thời điểm chấm dứt hợp đồng.

Phương án 3: Không tính lãi vay trong giai đoạn vận hành, kinh doanh khi thanh toán bồi thường.

Nghị định Chính phủ trên ra đời sẽ là cơ sở xử lý bất cập 11 dự án BOT. Ảnh minh họa. Ảnh: V.LONG

Theo Bộ Xây dựng, phương án 1 có ưu điểm là thống nhất và đồng bộ trong xác định chi phí, song lại phát sinh vướng mắc về hạch toán với hệ thống ngân hàng. Phương án 2 thuận lợi hơn cho ngân hàng, nhưng thiếu sự thống nhất vì phụ thuộc vào tình hình doanh thu của từng dự án. Riêng phương án 3, Nhà nước không phải bỏ thêm chi phí nhưng vấp phải ý kiến trái chiều từ nhà đầu tư.

Lấy ý kiến thành viên Chính phủ

Góp ý cho ba phương án trên, UBND TP Đà Nẵng đề nghị không tính lãi vay trong giai đoạn vận hành, kinh doanh trong chi phí bồi thường, chấm dứt hợp đồng trước thời hạn. Chi phí này nên được xem là một phần rủi ro mà nhà đầu tư phải chấp nhận khi thực hiện dự án.

Đồng tình, Kiểm toán Nhà nước đề nghị nghiên cứu, xem xét xác định không tính lãi vay trong giai đoạn vận hành, kinh doanh trong chi phí bồi thường, chấm dứt hợp đồng trước thời hạn. Bởi vì, việc tính lãi vay 0 đồng để đảm bảo nguyên tắc tài chính kế toán chỉ vốn hóa vào giá trị hình thành tài sản cố định đối với chi phí lãi vay trong giai đoạn xây dựng hạ tầng giao thông, và phù hợp với cơ sở được nêu tại tờ trình Chính phủ.

Trong dự thảo trước đây, Bộ Xây dựng đề xuất Nhà nước mua lại dự án BOT nâng cấp, mở rộng đường Hồ Chí Minh qua tỉnh Đắk Lắk. Tuy nhiên, trong đề xuất mới gửi lên Chính phủ, cơ quan soạn thảo lại đưa ra đề xuất hỗ trợ tiền cho dự án này.

Theo một chuyên gia giao thông, chủ trương không tính chi phí lãi vay trong giai đoạn vận hành là hợp lý. Vị này dẫn chứng, trước đây, Thường trực Chính phủ từng chỉ đạo Bộ GTVT (nay là Bộ Xây dựng) cùng Ngân hàng Nhà nước đàm phán với nhà đầu tư theo hướng không có lợi nhuận vốn chủ sở hữu và không tính lãi vay vào giá trị thanh toán.

“Khi một dự án gặp rủi ro, các bên đều phải chia sẻ thiệt hại, Nhà nước không thể gánh hết” – chuyên gia này nhấn mạnh.

Tổng hợp ý kiến góp ý dự thảo Nghị định tháo gỡ khó khăn cho các dự án BOT, Bộ Xây dựng cho biết ý kiến còn phân tán. Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo chọn phương án 3 - không tính chi phí lãi vay trong giai đoạn vận hành, kinh doanh.

“Thêm vào đó, Bộ Xây dựng đã báo cáo, đề nghị Văn phòng Chính phủ tổng hợp, xin ý kiến Thành viên Chính phủ để làm cơ sở quyết định” - Bộ Xây dựng nêu rõ.

Các dự án Nhà nước dự kiến mua lại và hỗ trợ

Sáu dự án Nhà nước mua lại gồm: Xây dựng tuyến tránh TP Thanh Hóa; xây dựng đường Thái Nguyên - Chợ Mới; cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 91; xây dựng cầu đường sắt Bình Lợi; Hạng mục cầu An Hải tỉnh Phú Yên; BOT đường 39B tỉnh Thái Bình cũ.

Năm dự án Nhà nước hỗ trợ để tiếp tục hợp đồng: Cầu Việt Trì - Ba Vì; cầu Thái Hà; hầm qua Đèo Cả (thay thế cơ chế thu phí trên tuyến La Sơn - Túy Loan); nâng cấp đường Hồ Chí Minh (QL14 qua tỉnh Đăk Lăk); cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn.

VIẾT LONG

Nguồn PLO : https://plo.vn/tranh-cai-viec-tinh-lai-vay-khi-nha-nuoc-ho-tro-va-mua-lai-11-du-an-bot-post869938.html