Tranh cổ động về Đảng

4 giờ trướcBài gốc

Những bức tranh cổ động về Đảng của họa sỹ Phạm Văn Hòa.

Mỗi nghệ sỹ là một chiến sỹ

Tranh cổ động về Đảng mang tính chất chính trị rõ nét, là công cụ tuyên truyền hữu ích, kịp thời cung cấp cho người xem những thông tin hữu ích về tư tưởng, tình cảm cách mạng của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Tại lễ kỷ niệm 60 năm Ngày Bác Hồ gửi thư cho các họa sỹ và Ngày truyền thống giới mỹ thuật Việt Nam (10/12/1951-10/12/2011), cố họa sỹ Trần Khánh Chương (khi đó là Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam- P.V) từng chia sẻ: Ngày 10/12/1951, nhân dịp Triển lãm Hội họa kỷ niệm Ngày Toàn quốc kháng chiến và thành công Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ II (1951), Bác Hồ đã gửi thư cho các họa sỹ nước nhà và Người khẳng định "Văn hóa nghệ thuật cũng là một mặt trận. Anh chị em là chiến sỹ trên mặt trận ấy... Văn hóa nghệ thuật cũng như mọi hoạt động khác, không thể đứng ngoài mà phải ở trong kinh tế và chính trị". Trong điều kiện kháng chiến gian khổ, bám sát đời sống lao động, chiến đấu của đồng bào, chiến sỹ, các họa sỹ đã sáng tác tranh cổ động, tranh truyện, truyền đơn, minh họa báo…; đồng thời, mở nhiều lớp vẽ để đào tạo đội ngũ kháng chiến. Nhiều họa sỹ còn trực tiếp tham gia cầm súng chiến đấu trên các chiến trường. Người nghệ sỹ được tôi luyện qua hai cuộc kháng chiến đã trở thành nghệ sỹ - chiến sỹ của nền nghệ thuật tạo hình cách mạng Việt Nam.

Những năm 70 thế kỷ trước, có một bức vẽ cảnh một đoàn quân tiến bước ra mặt trận đằng sau hình ảnh Bác Hồ đã được coi là một trong những bức tranh cổ động có giá trị tư tưởng lớn, nổi tiếng khắp chiến trường chống Mỹ. Đó là tác phẩm “Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân” của hai họa sỹ Nguyễn Thụ và Trần Huy Oánh (người Bình Lục, Hà Nam - PV). Họa sỹ Trần Huy Oánh còn nhớ: Khoảng đầu tháng 6 năm 1973, đoàn chúng tôi chuyển về Binh trạm 14, được các đồng chí trong binh trạm đón tiếp vui vẻ, thân ái, rất gần gũi… Khi binh trạm biết tôi là một trong hai tác giả vẽ bức tranh cổ động “Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân”, Binh Trạm trưởng đề nghị tôi vẽ lại, phóng to phục vụ lễ mừng công của đơn vị. Bức tranh được vẽ trên vải bạt bằng chất liệu sơn tây, treo giữa rừng già, trước lễ mừng công…

Chủ tịch Hồ Chí Minh là người sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam, lãnh đạo cuộc cách mạng giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, thống nhất đất nước, xây dựng hòa bình, đưa đất nước tiến lên chủ nghĩa xã hội. Vì thế, với các họa sỹ, vẽ Bác Hồ chính là thể hiện tình cảm với lãnh tụ kính yêu, với Đảng quang vinh. Theo họa sỹ Trần Huy Oánh, vẽ tranh cổ động là nhiệm vụ chính trị của họa sỹ, kể cả trong thời bình. Loại tranh này mang tính thông tin thời sự, hình thức sáng tạo sinh động, nội dung tư tưởng rõ ràng, cùng với thông điệp mạnh mẽ để kích thích, cổ vũ quần chúng nhân dân và thu hút, động viên, định hướng cho họ tới các hoạt động cụ thể nhằm thực hiện mục đích tuyên truyền đặt ra. Vai trò “chiến sỹ” của người nghệ sỹ thực sự rõ nét, tiêu biểu khi tham gia sáng tác tranh cổ động, dù đó là thời chiến hay thời bình.

Rõ về tính Đảng, mạnh về tính chiến đấu

Tại Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh, nhiều họa sỹ sáng tác tranh cổ động không chỉ làm nghề, mà còn đảm nhiệm các nhiệm vụ chính trị của cơ quan, tổ chức tuyên truyền cổ động trực quan. Họa sỹ Phạm Văn Hòa cho biết: Mỗi năm, đất nước và tỉnh đều có nhiều sự kiện chính trị trọng đại. Vào mỗi dịp như thế, đội ngũ họa sỹ của trung tâm phải thực hiện nhiệm vụ sáng tác, tuyên truyền cho các sự kiện này. Đề tài xuyên suốt của các tác phẩm ở những sự kiện chính trị, văn hóa, đó là Đảng và Bác Hồ. Theo đó, bắt đầu từ đầu năm là những sáng tác mừng Đảng- mừng Xuân, mừng đất nước đổi mới; kế tiếp sau đó là kỷ niệm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước 30/4, Chiến thắng Điện Biên Phủ 7/5, Ngày sinh Bác Hồ 19/5…

Năm 2025 là năm có nhiều sự kiện chính trị trọng đại, kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, đại hội đảng bộ các cấp hướng tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, công việc của các họa sỹ sáng tác tranh cổ động tương đối nặng khi phải làm sao có được các tác phẩm bám sát chủ đề tuyên truyền, tạo niềm tin trong các tầng lớp nhân dân; nội dung mỗi tác phẩm phải hướng tới mục tiêu giúp người dân cảm nhận được một cách đúng đắn những thông tin hay thông điệp mà họa sỹ muốn gửi gắm vào đó.

Hầu như năm nào họa sỹ trẻ Phạm Văn Hòa cũng tham gia các cuộc thi sáng tác tranh cổ động. Được biết, cuối năm 2024, anh cùng nhiều họa sỹ Hà Nam đã có những tác phẩm tham gia cuộc thi sáng tác tranh cổ động tuyên truyền kỷ niệm các ngày lễ lớn như: 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng Sản Việt Nam (3/2/1930-3/2/2025); 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025) và 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2025) do Cục Văn hóa cơ sở (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch) phát động. Trong các cuộc thi này, anh đã gửi một số tác phẩm tiêu biểu của mình về Đảng để tham dự; trong đó có các tác phẩm: “Chúng em là mầm non của Đảng”, “Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh muôn năm”; “95 năm trọn niềm tin yêu, tự hào về Đảng”; “Đảng Cộng sản Việt Nam – Người lãnh đạo, tổ chức mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam”; “Chủ tịch Hồ Chí Minh, người sáng lập và rèn luyện Đảng Cộng sản Việt Nam”…

Theo chia sẻ của họa sỹ Phạm Văn Hòa, các sáng tác tham gia cuộc thi phải đáp ứng yêu cầu của Ban Tổ chức, gồm: tuyên truyền sâu rộng tới cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng của dân tộc; giáo dục tư tưởng chính trị, lòng yêu nước, niềm tự hào, tự tôn dân tộc; bồi đắp niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước; khẳng định công cuộc đổi mới đất nước do Đảng lãnh đạo... thông qua đó giới thiệu, quảng bá về đất nước và con người Việt Nam. Đồng thời, các tác phẩm cũng biểu đạt nội dung tư tưởng, hình thức nghệ thuật tốt nhất nhằm cổ vũ, động viên các cấp, các ngành, cán bộ, đảng viên và nhân dân quyết tâm thực hiện thắng lợi nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Tranh cổ động về Đảng dù sáng tác trong hoàn cảnh nào cũng cho người xem thấy được sự vĩ đại của Bác Hồ cùng niềm tin duy nhất và thiêng liêng với Đảng. Họa sỹ Nguyễn Ngần, Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Hà Nam chia sẻ: Người họa sỹ vẽ tranh cổ động không vì “quen” với nhiệm vụ chính trị của mình mà có tâm lý sáng tác dễ dãi hay sao chép ý tưởng của người khác, mà luôn cần có sự sáng tạo, đổi mới trong tư duy. Đề tài về Đảng, về Bác Hồ là những đề tài rộng lớn, được các họa sỹ khai thác ở nhiều khía cạnh khác nhau để mỗi lần sáng tác luôn có sự thể hiện mới mẻ, góp phần làm phong phú tình cảm của người xem với Đảng, với Bác Hồ. Các khẩu ngữ trong mỗi bức tranh cũng cần thể hiện một cách mạch lạc, sắc bén, không cần vòng vo, lắt léo, mà câu chữ, văn hoa phải sáng sủa, chắt lọc. Bởi vì, tranh cổ động về Đảng phải hội tụ tính Đảng, tính đại chúng, tính chiến đấu. Để thể hiện đúng tính chiến đấu, bức tranh phải có những khẩu ngữ đẹp đẽ, sắc bén, bố cục hình ảnh phải thể hiện sự khái quát và hài hòa, nhân vật trong tranh phải biểu cảm tâm hồn, sắc thái đẹp đẽ nhất…

Nhận thức và tình cảm của họa sỹ về Đảng là nền tảng quan trọng cho ra đời những tác phẩm tranh cổ động về Đảng có giá trị. Khi đó, người họa sỹ không chỉ thực sự hoàn thành nhiệm vụ, mà còn trở thành một chiến sỹ trên mặt trận văn hóa tư tưởng.

Giang Nam

Nguồn Hà Nam : https://baohanam.com.vn/van-hoa/tranh-co-dong-ve-dang-149231.html