Chiều 28-8, HĐND TP.HCM khóa X, nhiệm kỳ 2021-2026, tổ chức kỳ họp thứ ba (kỳ họp chuyên đề).
Trong phần thảo luận, các đại biểu tranh luận quan đến dự thảo Nghị quyết quy định nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch UBND cấp xã được ủy quyền cho công chức cấp xã thực hiện trong lĩnh vực tư pháp.
Công chức phường Bình Trưng, TP.HCM giải quyết hồ sơ cho dân. Ảnh: THANH TUYỀN
Nội dung cấp bách, từ yêu cầu thực tiễn
Hầu hết các đại biểu đánh giá, việc ủy quyền các nội dung này là bước đi mạnh dạn của chính quyền TP, nhất là sau hai tháng TP vận hành bộ máy mới sau sáp nhập tỉnh và sắp xếp bộ máy.
Dù vậy, với nội dung ủy quyền chứng thực hợp đồng, giao dịch liên quan đến tài sản là động sản, quyền sử dụng đất, nhà ở theo pháp luật về đất đai, vẫn còn nhiều tranh luận.
Cho rằng đây là nội dung cấp bách cần sớm thông qua để gỡ “khó” cho phường, xã, đại biểu Lê Minh Đức, Phó ban Pháp chế HĐND TP.HCM nói việc ủy quyền là rất cần thiết trong bối cảnh hiện tại.
Qua khảo tại các đơn vị cấp xã, ông nhận thấy các chủ tịch và phó chủ tịch UBND xã đang phải gánh khối lượng công việc rất lớn nên cấp bách phải ủy quyền.
Đại biểu dự kỳ họp thứ ba chiều 28-8. Ảnh: TRẦN LINH
Theo ông, hiện nay một số cán bộ địa chính rất am hiểu pháp luật về quản lý đất đai. Nếu TP cho phép, chủ tịch UBND cấp xã sẽ cân nhắc điều kiện, cơ sở dữ liệu và năng lực chuyên môn của cán bộ trong từng lĩnh vực để thực hiện ủy quyền phù hợp. Điều này sẽ giúp cán bộ cấp xã chủ động, thuận lợi hơn trong việc giải quyết thủ tục hành chính cho người dân.
"Nếu giao quyền, nhưng địa phương chưa có đủ điều kiện để thực hiện thì sẽ khó khả thi. Ngược lại, nếu không chủ động ủy quyền, khi phát sinh vụ việc của người dân mà không giải quyết kịp thời, tình hình sẽ càng phức tạp"- ông nêu quan điểm và cho biết, cá nhân ông ủng hộ việc ủy quyền, nhưng nhấn mạnh cần quy định rõ điều kiện, tiêu chí để việc ủy quyền được thực hiện hiệu quả.
Phó Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Trường Nhật Phượng cũng đồng quan điểm, cho rằng, nội dung này được ban hành xuất phát từ thực tiễn địa phương. Nếu không sớm ban hành quyết sách, địa phương sẽ gặp khó, mất nhiều thời gian trong giải quyết thủ tục cho người dân.
Cần cân nhắc vì bất động sản là vấn đề phức tạp
Ở phía ngược lại, Chánh Thanh tra TP.HCM Trần Văn Bảy đề nghị cân nhắc việc ủy quyền liên quan nhóm chứng thực hợp đồng giao dịch bất động sản. Theo ông Bảy, việc chủ tịch UBND cấp xã ủy quyền cho công chức cấp xã chứng thực các giấy tờ loại này còn nhiều lo lắng.
"Đây là lĩnh vực khó, giá trị bất động sản tại TP.HCM cao. Dù cơ sở pháp lý hiện tại đã đầy đủ để thực hiện ủy quyền, nhưng việc này cần đánh giá thêm tính thực tiễn, sự hợp lý và tác động"- ông nêu quan điểm.
Chánh Thanh tra TP.HCM Trần Văn Bảy đề nghị cân nhắc việc ủy quyền liên quan nhóm chứng thực hợp đồng giao dịch bất động sản. Ảnh: TRẦN LINH
Theo ông, trước đây, Luật Đất đai và các văn bản pháp luật liên quan đến nhà đất đều cho phép cấp xã được thực hiện việc này. Tuy nhiên, thực tiễn tại TP.HCM và các địa phương khác còn xảy ra nhiều vấn đề nên đã chuyển giao toàn bộ hoạt động chứng thực giao dịch về bất động sản cho các tổ chức hành chính chuyên trách.
Hơn nữa, việc chứng thực hợp đồng giao dịch bất động sản cần có dữ liệu, nhưng cấp xã chưa có điều kiện dữ liệu để chứng thực, sẽ rất rủi ro.
"Cấp xã chưa được tiếp cận dữ liệu về đất đai, dữ liệu về ngăn chặn giao dịch bất động sản. Mặt khác, công chức không thể đi hỏi cơ quan này, cơ quan kia, trong khi hạn giải quyết hồ sơ rất ngắn"- ông bày tỏ lo ngại.
Ngoài ra, công chức được giao nhiệm vụ chứng thực phải được đào tạo bài bản về kiến thức, chuyên môn và kinh nghiệm. TP.HCM cần rất nhiều thời gian để đào tạo, hình thành đội ngũ đủ năng lực để giải quyết, xử lý các nội dung ở lĩnh vực này.
Giám đốc Sở Công Thương Bùi Tá Hoàng Vũ cũng cùng quan điểm và đề xuất HĐND TP tiếp tục nghiên cứu thêm.
"Áp lực công việc phân cấp cho cấp xã hiện nay là rất lớn, khối lượng công việc nhiều trong khi dữ liệu phục vụ cho công tác chứng thực chưa đầy đủ"- ông Vũ bày tỏ.
Tuy nhiên, sau đó các đại biểu đã thông qua nghị quyết.
Theo dự thảo nghị quyết, chủ tịch UBND cấp xã tại TP.HCM được ủy quyền cho công chức quyền thực hiện chứng thực bản sao giấy tờ, văn bản do cơ quan, tổ chức có thẩm quyền trong và ngoài nước cấp; chứng thực chữ ký trong giấy tờ, văn bản; chứng thực chữ ký người dịch các văn bản tiếng nước ngoài sang tiếng Việt hoặc ngược lại.
Công chức cấp xã cũng có thể được ủy quyền việc chứng thực hợp đồng, giao dịch liên quan đến tài sản là động sản, quyền sử dụng đất, nhà ở; di chúc; văn bản từ chối nhận di sản; văn bản thỏa thuận phân chia di sản mà di sản là động sản, quyền sử dụng đất, nhà ở; văn bản khai nhận di sản mà di sản là động sản, quyền sử dụng đất, nhà ở; việc sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ hợp đồng, giao dịch; sửa lỗi sai sót trong hợp đồng, giao dịch; cấp bản sao có chứng thực từ bản chính hợp đồng, giao dịch đã được chứng thực.
Chủ tịch UBND cấp xã căn cứ tình hình thực tiễn của địa phương để quyết định việc ủy quyền. Trong quá trình thực hiện, nếu phát sinh các khó khăn, vướng mắc, UBND TP.HCM sẽ nghiên cứu, trình HĐND TP xem xét, sửa đổi, bổ sung nghị quyết.
THANH TUYỀN- BẢO PHƯƠNG