Từ 1/7/2025, phạm vi miễn giấy phép xây dựng được mở rộng, nhưng vẫn có điều kiện rõ ràng
Ông Nguyễn Văn Tư, phường Bắc Gia Nghĩa (Lâm Đồng) cho biết, khi nghe thông tin trên mạng xã hội sắp bỏ giấy phép xây dựng, ông định chờ qua 1/7/2025 mới xây nhà. Thế nhưng, khi tìm hiểu cụ thể, ông mới biết vị trí làm nhà của ông không nằm trong dự án có quy hoạch 1/500, nên vẫn phải xin phép xây dựng như bình thường. Ông Tư chia sẻ: “Nếu không tìm hiểu kỹ càng thì tôi có thể đã vi phạm quy định về trật tự xây dựng và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Từ bài học của tôi, mọi người cần tìm hiểu, tránh ngộ nhận về quy định giấy phép xây dựng hiện nay”.
Theo UBND phường Bắc Gia Nghĩa, hiện nay, chỉ một số ít khu vực đã có quy hoạch chi tiết và thẩm định dự án được miễn giấy phép xây dựng theo quy định mới. Phần lớn các hộ dân xây dựng nhà ở riêng lẻ trên đất ở vẫn phải thực hiện thủ tục xin cấp phép. Cũng theo UBND phường Bắc Gia Nghĩa, thời gian gần đây, thông tin “từ 1/7/2025 sẽ bỏ giấy phép xây dựng” lan truyền nhanh trong dư luận. Điều này khiến không ít người dân ngộ nhận rằng, việc xây dựng nhà ở, công trình không cần xin giấy phép. Tuy nhiên, đây là một hiểu nhầm, ngộ nhận, có thể dẫn đến hậu quả pháp lý nếu không nắm rõ quy định.
Theo Khoản 17, Điều 3, Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020), giấy phép xây dựng là văn bản pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho chủ đầu tư để xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo hoặc di dời công trình. Giấy phép xây dựng là công cụ giúp quản lý trật tự xây dựng, bảo đảm an toàn, kỹ thuật, mĩ quan và phù hợp quy hoạch.
Tại Điểm h, Khoản 2, Điều 89, Luật Xây dựng 2014, quy định các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng như sau: “Công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng đã được cơ quan chuyên môn về xây dựng thẩm định, báo cáo nghiên cứu khả thi, nằm trong khu vực có quy hoạch chi tiết 1/500 hoặc thiết kế đô thị được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt”.
Như vậy, quy định này chỉ áp dụng cho các công trình thuộc dự án đã được thẩm định và nằm trong khu vực có quy hoạch chi tiết 1/500 hoặc thiết kế đô thị được phê duyệt, chứ không áp dụng cho mọi công trình, mọi trường hợp.
Trước đây, miễn giấy phép xây dựng chỉ áp dụng cho nhà ở riêng lẻ từ 7 tầng trở lại trong dự án có quy hoạch 1/500. Từ 1/7/2025, phạm vi miễn giấy phép xây dựng được mở rộng nhưng vẫn có điều kiện rõ ràng.
Nghị định 16/2022/NĐ-CP quy định, xây dựng không phép tại đô thị có thể bị phạt tới 60 triệu đồng đối với nhà ở riêng lẻ, kèm yêu cầu tháo dỡ phần vi phạm. Do đó, nếu người dân tin vào tin đồn “bỏ giấy phép” và tự ý xây dựng từ 1/7/2025 mà không xem xét điều kiện thực tế, nguy cơ bị xử phạt và tháo dỡ công trình là rất cao.
Quy định miễn giấy phép xây dựng từ 1/7/2025 là bước cải cách thủ tục hành chính quan trọng, giúp giảm thời gian, chi phí cho những dự án đã có quy hoạch và thiết kế đô thị. Tuy nhiên, quy định này không đồng nghĩa với việc mọi công trình đều được xây dựng tự do.
Hồ sơ cấp giấy phép xây dựng (Điều 46 Nghị định 15/2021/NĐ-CP)
- Đơn đề nghị cấp phép (mẫu quy định).
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (bản sao/chụp).
- Bản vẽ thiết kế công trình (mặt bằng, mặt cắt, mặt đứng, sơ đồ vị trí).
- Báo cáo thẩm tra thiết kế công trình (nếu thuộc diện bắt buộc).
- Giấy tờ về phòng cháy, chữa cháy và môi trường (nếu có).
Ngàn Sâu