'Tránh' thuế bằng giao dịch tiền mặt - cần hiểu đúng để không gặp rủi ro pháp lý

4 giờ trướcBài gốc

Đây là biện pháp nhằm chấm dứt cơ chế thuế khoán - hình thức đã tồn tại suốt hàng chục năm và không còn phù hợp với tình hình mới.

Từ chối không nhận chuyển khoản có thể mất khách

Trên mạng xã hội đang lan truyền hình ảnh tấm biển dán dòng chữ “Tạm ngừng nhận chuyển khoản” hoặc chuyển khoản thì ghi nội dung “Chúc mừng sinh nhật”... vì chủ hộ, cá nhân kinh doanh nghĩ rằng cơ quan thuế sẽ không thể quản lý dòng tiền này, cũng như không thể liệt dòng tiền này vào doanh thu của họ. Đây được xem là hình thức “tránh” thuế mà không ít hộ kinh doanh chia sẻ với nhau.

Mã QR vẫn được các hộ kinh doanh trên địa bàn Lào Cai sử dụng bình thường.

Tại Lào Cai không xuất hiện những tấm biển “Ngừng nhận chuyển khoản” từ các cửa hàng, quán ăn nhưng không phải không có việc một số cá nhân, hộ kinh doanh, người bán hàng online truyền tai ghi nội dung chuyển khoản nhằm đánh lạc hướng cơ quan quản lý nhà nước.

Tuy nhiên, phần lớn hộ kinh doanh cho rằng đó không phải là giải pháp lâu dài, thậm chí việc làm này vô tình sẽ gây khó chịu cho chính khách hàng của họ.

Sạp bán rau với giao dịch nhỏ vẫn nhận chuyển khoản.

Chị Nguyễn Thị Hiền, một chủ hộ kinh doanh nước ép trái cây tại thành phố Lào Cai vẫn nhận chuyển khoản bằng hình thức quét mã QR kể cả với số tiền nhỏ từ 10.000 - 15.000 đồng. Chị Hiền cũng không yêu cầu khách chuyển khoản phải ghi nội dung không liên quan đến tiền hàng.

Trước đó, dù cũng được một số người “mách” cách tránh thuế khi nhận giao dịch chuyển khoản nhưng theo chị Hiền, đó chỉ là tạm thời, cơ quan quản lý Nhà nước sẽ có cách minh bạch dòng tiền của hộ kinh doanh và cách làm đó gây phiền phức cho khách mua hàng, dần dần họ sẽ lựa chọn người bán hàng khác.

Một số tiểu thương cho rằng ngừng nhận chuyển khoản có thể gây tâm lý khó chịu đối với người mua hàng.

Cùng quan điểm như chị Hiền, một số hộ bán trái cây nhỏ lẻ, bán rau tại các chợ vẫn nhận chuyển khoản qua ngân hàng dù số tiền không lớn cho mỗi giao dịch.

Chị Vàng Thị Thương, tiểu thương bán rau tại chợ Kim Tân (thành phố Lào Cai) chia sẻ: Hiện nay, khách hàng thường không còn thói quen cầm tiền mặt khi đi chợ. Thanh toán không dùng tiền mặt thuận lợi cho cả người bán và người mua. Nếu vì "tránh" thuế mà yêu cầu khách mua hàng trả tiền mặt thì có lẽ sạp rau của tôi sớm đóng cửa vì khách hàng có rất nhiều lựa chọn.

Người tiêu dùng lo ngại tăng giá

Câu chuyện "thuế" chưa khi nào sôi động như thời điểm này. Ngoài chợ, quán nước, diễn đàn, mạng xã hội đâu đâu cũng là thông tin về những thay đổi trong chính sách thuế, tích cực cũng có, tiêu cực cũng nhiều. Đáng chú ý, một số hộ kinh doanh online thông báo không chấp nhận COD (khách thanh toán khi nhận hàng) với lý do các đơn vị vận chuyển thu thuế trên đơn COD. Do đó, khách hàng phải chuyển khoản trước 100% hoặc nếu muốn mua hàng theo hình thức COD thì phải chịu thêm 8% thuế VAT và 1,5% thuế thu nhập cá nhân, nghĩa là mỗi đơn hàng COD, người tiêu dùng sẽ bị tăng giá gần 10% so với trước đây. Với những đơn hàng giá trị lớn thì đây là số tiền không nhỏ.

Thông báo của người bán hàng online khiến người tiêu dùng lo ngại.

Anh Đỗ Huy Hoàng (thành phố Lào Cai) thường mua hàng online nên không khỏi lo ngại liệu các hộ kinh doanh vì chính sách thuế mới mà đẩy trách nhiệm lên vai người tiêu dùng. Điều này đồng nghĩa với việc người tiêu dùng sẽ lại chịu một đợt tăng giá mới trong khi lương chưa tăng.

Đó cũng là lo lắng của chị Bùi Hương Lan (thành phố Lào Cai): "Hiện nay, một bát phở có giá 40.000 đồng, có thể tương lai người tiêu dùng phải trả 50.000 đồng, thậm chí chai nước mắm, dầu ăn cũng sẽ tăng giá".

Điều này đặt ra yêu cầu cơ quan quản lý nhà nước cần có biện pháp tránh đẩy trách nhiệm về thuế lên vai người tiêu dùng.

Cần minh bạch, công bằng và văn minh

Theo các chuyên gia, nghĩa vụ thuế được tính trên toàn bộ doanh thu phát sinh, bất kể là thanh toán bằng tiền mặt hay chuyển khoản. Nếu hộ kinh doanh cố tình chỉ nhận tiền mặt để né tránh kê khai thuế, họ khó có thể duy trì lâu dài, bởi cơ quan thuế có đủ công cụ để phát hiện những dấu hiệu bất thường trong doanh thu.

Khi xác định được hành vi cố ý che giấu doanh thu nhằm trốn thuế, cơ quan chức năng không chỉ truy thu, xử phạt hành chính, mà còn có thể khởi tố hình sự, vì đây là hành vi vi phạm có tổ chức, không thể xem là sơ suất.

Cơ quan thuế có đủ công cụ để phát hiện những dấu hiệu bất thường trong doanh thu.

Nhiều hộ kinh doanh hiện nay có tâm lý e ngại hoặc tìm cách né tránh việc nộp thuế vì lầm tưởng rằng mức thuế mới tăng lên quá cao. Tuy nhiên, thực tế không phải như vậy. Tỉ suất thuế phải nộp không thay đổi, chỉ khác là các hộ sẽ phải kê khai và khai trên doanh thu thực tế. Nếu ai đó cho rằng thuế đang "tăng mạnh" thì có thể do từ trước đến nay họ chưa nộp thuế đúng với thực tế doanh thu.

Ngành thuế luôn cố gắng đảm bảo công bằng giữa các hộ kinh doanh: cùng bán hàng hóa giống nhau, tính thuế phải như nhau để đảm bảo minh bạch và công bằng. Cơ quan thuế luôn sẵn sàng hỗ trợ và khuyến khích các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh chuyển đổi, phát triển lên doanh nghiệp để được hưởng các chính sách ưu đãi về đầu tư kinh doanh và thuế theo Nghị quyết 198/2025/QH15 ngày 17/5/2025 về cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân.

Theo bà Đồng Thị Thanh Hà, Phó Đội trưởng Đội Thuế liên huyện Lào Cai - Mường Khương: Chuẩn bị cho lộ trình từ ngày 1/1/2026 bỏ hoàn toàn thuế khoán, ngành thuế đã tuyên truyền, vận động, trước hết là các hộ có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, hỗ trợ kết nối nhà cung cấp dịch vụ với người nộp thuế; đồng thời tuyên truyền, phổ biến hành lang pháp lý cũng như chế tài xử phạt nếu như các hộ thuộc diện trên cố tình không thực hiện. Các hành vi gian lận thuế sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật.

Cơ quan quản lý cần tập trung tuyên truyền để người dân hiểu đúng bản chất chính sách và biết cách thực thi, tuân thủ.

Tuy nhiên, cơ quan quản lý cần tập trung tuyên truyền để người dân hiểu đúng bản chất chính sách và biết cách thực thi, tuân thủ. Cần hướng dẫn cụ thể, sát với thực tế từng mô hình kinh doanh. Bên cạnh đó, muốn triển khai hiệu quả cần rà soát lại chính sách một cách toàn diện từ tỷ lệ thuế đến mức chi phí để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân, đặc biệt là hộ kinh doanh nhỏ lẻ.

Thuế chính là một khoản tiền bắt buộc phải đóng đối với cá nhân, doanh nghiệp hoạt động kinh doanh. Tiền thuế sẽ nộp trực tiếp vào ngân sách nhà nước và số tiền thu được sử dụng trực tiếp cho các công việc mang lợi ích chung đến xã hội. Cụ thể như sử dụng cho dịch vụ giáo dục, y tế hay nhu cầu về cơ sở hạ tầng giao thông...

Là công dân, mỗi người đều có nghĩa vụ nộp thuế, việc thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế không chỉ là trách nhiệm mà còn thể hiện sự văn minh, góp phần xây dựng đất nước. Tại một số quốc gia trên thế giới, hành vi trốn thuế đáng lên án, có thể bị người dân tẩy chay, thậm chí không ít doanh nghiệp lớn phá sản, ca sĩ, diễn viên mất sự nghiệp khi bị phát hiện có dấu hiệu gian lận thuế.

Một số người nộp thuế có thể sẽ thấy bất công khi bản thân thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế lại không cạnh tranh được với người không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế. Cơ quan thuế cần có động thái để người dân tin vào sự minh bạch và công bằng, quan trọng là cần có chính sách thuế phù hợp với tình hình thực tế để người dân đồng tình ủng hộ, dễ dàng thực hiện.

Bên cạnh đó, người nộp thuế, hộ kinh doanh cần xác định mục tiêu lâu dài, chủ động tìm hiểu pháp luật thuế và hoàn thành đầy đủ nghĩa vụ, nếu không sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro pháp lý, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh sau này.

Vân Thảo

Nguồn Lào Cai : https://baolaocai.vn/tranh-thue-bang-giao-dich-tien-mat-can-hieu-dung-de-khong-gap-rui-ro-phap-ly-post403036.html