Bắt nguồn từ TikTok, hiện nay có rất nhiều video hướng dẫn tắm kéo dài hàng giờ, với các bước như tẩy tế bào chết, cạo lông, ủ tóc, đắp mặt nạ và bôi serum, dầu dưỡng. Với người xem, đây là cách giúp họ “kiểm soát” được ít nhất một phần nhỏ trong cuộc sống, trong khi mọi thứ khác đang hỗn loạn.
Nguồn ảnh: Healthline
“Everything shower” vừa là tắm rửa, vừa là spa tại gia, vừa là một cách thức chăm sóc bản thân có phần “làm màu”, và đáng buồn là, tiêu tốn rất nhiều nước. Nhiều người xem đây là cách “reset” lại bản thân sau một tuần mệt mỏi, bắt đầu lại với một cơ thể được chăm chút kỹ lưỡng từ đầu đến chân. Họ yêu thích cảm giác bình yên khi chăm sóc bản thân, trân trọng cơ thể và đối xử với chính mình một cách dịu dàng.
Tuy nhiên, việc tắm lâu như vậy có thực sự tốt cho làn da? Quan trọng hơn, điều đó ảnh hưởng thế nào đến môi trường đang ngày càng thiếu nước? Cùng nghe các chuyên gia khoa học - chứ không phải những TikToker - bình luận về trào lưu này.
Làm sạch da là cần thiết, nhưng “làm sạch quá mức” thì phản tác dụng
Theo bác sĩ da liễu Nada Elbuluk, giảng viên Đại học Nam California, “Làm sạch giúp loại bỏ bụi bẩn, tế bào chết và các tác nhân khác như vi khuẩn, virus, nấm mà da tiếp xúc suốt cả ngày.”
Tuy nhiên, bác sĩ Mojgan Hosseinipour lưu ý rằng, bạn chỉ cần giữ sạch những vùng quan trọng như nách, bẹn, bàn chân và mặt - nhưng nơi dễ tích tụ mồ hôi, vi khuẩn và dầu nhờn nhất. Cô cũng khuyên nên tắm sau các buổi tập, hoặc thường xuyên hơn nếu sống ở nơi nóng ẩm hay dễ bị mụn lưng, mụn cơ thể.
Nhưng việc “tắm quá đà” lại là điều các bác sĩ phản đối mạnh mẽ. “Tắm quá lâu hoặc quá nhiều có thể làm mất lớp dầu tự nhiên, khiến da khô ráp,” Elbuluk nói. “Tránh dùng nước quá nóng bởi càng nóng và càng lâu, da càng dễ khô và kích ứng.”
Hosseinipour chia sẻ: “Tôi luôn nói: đơn giản là tốt nhất. Thỉnh thoảng thêm vài bước dưỡng kiểu spa thì được, nhưng biến điều đó thành thói quen thường xuyên thì không cần thiết. Đặc biệt, việc tẩy da chết quá thường xuyên có thể khiến da đỏ rát, khô, ngứa, và làm suy yếu hàng rào bảo vệ tự nhiên.”
Một quy trình chăm sóc nhẹ nhàng, đều đặn sẽ tốt hơn nhiều cho sức khỏe da về lâu dài.
Một buổi “everything shower” có thể khiến bạn cảm thấy như một con người mới, nhưng làn da của bạn thì có thể đang lão hóa sớm và mất rất nhiều nước, điều mà hoàn toàn trái ngược với mong muốn ban đầu.
Ảnh hưởng đáng kể đến môi trường
Khi nạn hạn hán và thiếu nước đang gia tăng trên toàn cầu, những buổi tắm dài còn làm dấy lên những quan ngại về tính bền vững. Việc rút ngắn thời gian tắm không chỉ tốt cho da mà còn giúp giảm lượng nước được lấy từ các hồ nước đang bị khai thác quá đà, cũng như giảm lượng năng lượng cần để đun và bơm nước.
Liên Hợp Quốc dự báo rằng chỉ trong 5 năm tới, nhu cầu nước ngọt toàn cầu sẽ vượt cung tới 40%. “Siêu hạn hán” (megadrought) đã xuất hiện ở bờ Tây nước Mỹ, Nam Âu và vùng hạ Sahara châu Phi.
Theo tổ chức Alliance for Water Efficiency, một người Mỹ trung bình tắm 7,8 phút, tiêu thụ khoảng 60 lít nước. Nếu bạn dành 30 - 45 phút cho “everything shower”, lượng nước đó tăng lên 280 - 415 lít – tương đương với 3 lần chạy máy giặt chỉ cho một lần tắm.
Nhiều người quên rằng mỗi giọt nước chảy ra từ vòi đều cần được bơm, xử lý, phân phối – một quy trình tiêu tốn 30 - 40% tổng năng lượng của cả một thành phố (theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ). Vậy nên, tắm lâu không chỉ làm hóa đơn tăng mà còn gây áp lực lên nguồn nước.
Việc rút ngắn thời gian tắm không chỉ giúp hành động vì môi trường mà còn vì chiếc ví của chính bạn. Theo EPA, một gia đình 4 người ở Mỹ dùng khoảng 1.500 lít nước mỗi ngày. Chỉ cần giảm thời gian tắm từ 10 phút xuống 5 phút, bạn có thể tiết kiệm khoảng 40 - 45 lít mỗi lần.
Ngoài ra, tắm nhanh còn giúp tiết kiệm nhiên liệu để đun nước. Nghiên cứu cho thấy giảm thời gian tắm từ 10 xuống 4 phút có thể giúp tiết kiệm 0,1–3,8 kWh/người/ngày, tương đương 37–500 USD (khoảng 900.000 - 13.000.000 VND)/năm cho mỗi hộ gia đình.
Vậy, bao lâu là vừa đủ?
Elbuluk cho biết, “Các bác sĩ da liễu khuyên chỉ nên tắm 5–10 phút mỗi ngày bằng nước ấm. Với người bị viêm da cơ địa hoặc da khô, tốt nhất nên ở mức 5 phút hoặc ít hơn.”
Về môi trường, tắm trong khoảng 5 phút là lý tưởng. Nếu chuẩn bị sẵn mọi thứ trước khi mở vòi: dầu gội, khăn, bông tắm, bạn hoàn toàn có thể tắm nhanh hơn. Trong lúc chờ nước nóng, bạn có thể hứng phần nước lạnh đầu tiên để tưới cây. Nếu cần cạo lông hay ủ tóc, hãy tắt vòi nước trong lúc đó.
Một số người lựa chọn đặt hẹn giờ 5 phút hoặc hát vài đoạn bài yêu thích có thời lượng tương ứng. Ở Anh, một công ty năng lượng đã tạo hẳn playlist “Short Shower” với những bài hát dưới 5 phút.
Chỉ cần chuẩn bị sớm một chút và tắm tập trung hơn, bạn hoàn toàn có thể biến “tắm 5 phút” thành một thói quen tốt cho làn da, tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường.
Ngọc Huyền