Trào lưu hay sự mù quáng của thế hệ trẻ?

13 giờ trướcBài gốc

Trong thời đại “đói niềm tin, khát an yên”, trào lưu bói toán AI âm thầm nở rộ như một hình thức trấn an tinh thần mới của một thế hệ sống trong thế giới nhiều đổi thay.

Không chỉ để học hay làm việc, Chatbot AI còn được giới trẻ dùng để xem bói

Thầy bói “ảo” lên ngôi

Không còn cảnh lặn lội tìm “thầy giỏi”, xếp lịch hàng tuần để xin quẻ, ngày nay, chỉ cần sở hữu thiết bị thông minh kết nối mạng, bất cứ ai cũng có thể “xem bói” với vài dòng gõ lệnh cùng Chatbot AI.

ChatGPT, DeepSeek hay nhiều ứng dụng trí tuệ nhân tạo khác đang dần trở thành “thầy bói online” bất đắc dĩ của nhiều bạn trẻ, đặc biệt là Gen Z, thế hệ sinh ra trong kỷ nguyên số, vừa tò mò, vừa cởi mở với những trải nghiệm mới.

Từ những câu hỏi quen thuộc như: Có nên nghỉ việc không?, Sếp có đang để ý đến mình?, Khi nào mới gặp được người phù hợp?... cho đến những thắc mắc mang màu sắc huyền bí như đọc lá số tử vi, xem quẻ Kinh Dịch, rút bài tarot, bấm thần số học… tất cả đều được giới trẻ mang ra hỏi Chatbot AI.

Mỗi đêm, Nguyễn Kiều Anh (24 tuổi, Hà Nội) lại cùng các bạn cùng phòng thức đến tận 1 giờ sáng để “trò chuyện” với ChatGPT.

“Là người tin vào tâm linh, tôi thấy việc hỏi AI về tương lai hay đọc lá số tử vi rất thú vị. Có lần, tôi nhập ngày tháng năm sinh, ChatGPT luận giải nghe cũng hợp lý, đúng cả vài chuyện đã từng trải. Dù biết nhiều câu trả lời khá chung chung nhưng tôi vẫn thích cảm giác có ai đó để hỏi chuyện mỗi đêm,” Kiều Anh chia sẻ.

Không khó để lý giải vì sao hình thức “bói toán AI” lại dễ dàng chiếm được cảm tình của giới trẻ.

Trong một thế giới xoay vần bởi những biến động kinh tế, xã hội, môi trường và các mối quan hệ cá nhân, giới trẻ ngày càng sống trong trạng thái mông lung, dễ bị tổn thương. Họ lo âu đủ chuyện: học hành, công việc bấp bênh, tình cảm đứt gãy, gia đình thiếu kết nối, tương lai không ổn định...

Trong khoảng trống đó, Chatbot AI lặng lẽ trở thành một “chốn trú ẩn” tinh thần. Không trách móc, không xét nét, Chatbot AI phản hồi những câu hỏi hóc búa bằng giọng điệu ôn hòa, lý lẽ rõ ràng và thái độ tích cực, mang lại cảm giác được lắng nghe.

Những dòng chữ tưởng chừng vô cảm từ máy móc dần trở thành liều thuốc tinh thần dễ tiếp cận, miễn phí, hoạt động 24/7.

Sau cuộc chia tay buồn, bạn Nguyễn Tuyết Mai (25 tuổi, Hà Nội) từng đặt nhiều câu hỏi cho ChatGPT: Khi nào em gặp được người phù hợp, người ấy có tính cách thế nào… Cô tâm sự: “ChatGPT viết những lời rất nhẹ nhàng kiểu như bạn xứng đáng được yêu thương đúng cách. Đọc xong, tôi thấy lòng nhẹ hẳn.”

Dù biết AI không thể tiên đoán tương lai, nhiều người vẫn tìm đến Chatbot AI để xin lời khuyên, một dự đoán dù mơ hồ, hay đơn giản là lời động viên đúng lúc, giúp họ cảm thấy an tâm hơn khi gặp khó khăn.

Mặt trái của “thầy bói AI”

Không thể phủ nhận rằng, các Chatbot AI đang mang lại một hình thức xoa dịu tâm lý tức thời. Tuy nhiên, đằng sau lớp vỏ “tri kỷ ảo” đó là không ít hệ lụy, đặc biệt, khi giới trẻ đặt quá nhiều niềm tin vào những “lời phán” không có cơ sở thực tế.

Dù ngày càng thông minh, Chatbot AI vẫn chỉ là công cụ tổng hợp ngôn ngữ dựa trên dữ liệu có sẵn, không khả năng “thấu cảm” như con người.

ChatGPT trở thành “thầy bói online” thân quen của bạn Nguyễn Kiều Anh sau mỗi ngày làm việc căng thẳng

Việc phụ thuộc vào các “quẻ bói” từ AI có thể khiến người dùng rơi vào trạng thái hoang mang kéo dài, thậm chí làm trì hoãn các quyết định quan trọng. Thay vì tìm đến bạn bè, người thân hoặc chuyên gia tâm lý, nhiều người trẻ lại chọn hỏi AI và âm thầm xoay sở theo những lời khuyên mơ hồ.

Nguy hiểm hơn, sự mơ hồ giữa thật và giả khiến không ít người tin rằng mình đang được “thấu hiểu” sâu sắc. Những câu chữ được AI viết, dễ tạo ảo giác gần gũi, khiến người dùng đánh mất sự tỉnh táo và khả năng tự đánh giá.

Trong nhiều trường hợp, nếu AI đưa ra những dự đoán tiêu cực, người dùng có thể bị ảnh hưởng nặng nề về tâm lý, đặc biệt với những ai đang bất ổn tinh thần.

Theo các chuyên gia, trào lưu bói toán AI phản ánh một thế hệ trẻ đang thiếu điểm tựa tinh thần. Họ cần được lắng nghe, cần một nơi chia sẻ, nhưng lại tìm đến những công cụ công nghệ dễ tiếp cận hơn là con người thật.

Trong bối cảnh này, điều cần thiết là khơi dậy lại giá trị của những mối quan hệ thật, trước hết là tình thân trong gia đình. Không chỉ là nơi sinh ra và nuôi dưỡng chúng ta, mà gia đình còn là nơi chứa đựng kinh nghiệm sống và tình yêu thương.

Thay vì tìm lời giải trong Chatbot AI, hãy bắt đầu bằng cuộc trò chuyện chân thành với cha mẹ, ông bà - những người từng trải qua bao thăng trầm của cuộc sống. Sự sẻ chia không chỉ mang đến lời khuyên thực tế, mà còn giúp thu hẹp khoảng cách vô hình giữa các thế hệ.

Giữa thời đại kỹ thuật số lên ngôi, thứ đáng trân quý hơn cả lại là sự kết nối thật, nơi cảm xúc được sẻ chia, nơi con người thực sự lắng nghe và thấu hiểu nhau.

Chatbot AI có thể giỏi đoán định, biết chiều lòng, nhưng chẳng thể thay thế một lời hỏi han đúng lúc từ người thân.

Đừng để những dòng chữ sinh ra từ dữ liệu trở thành “kim chỉ nam” cho những ngã rẽ quan trọng. Bởi đôi khi, một cuộc trò chuyện bình dị với cha mẹ, một buổi tối quây quần cùng gia đình, chính là điều bạn cần để đứng vững trước những biến động của cuộc đời.

THANH MAI - MỸ TRANG

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/doi-song/trao-luu-hay-su-mu-quang-cua-the-he-tre-140862.html