Trật tự công nghệ mới của năm 2026

13 giờ trướcBài gốc

2025 là năm bùng nổ của AI khi các mô hình ngôn ngữ lớn ngày càng mạnh mẽ. Tuy nhiên, “tuần trăng mật” có thể sớm kết thúc khi nhu cầu sử dụng AI ngày càng lớn, đặt ra nhiều vấn đề xoay quanh chi phí và khan hiếm phần cứng.

Dù vẫn còn điểm sáng, các chuyên gia nhận định tình trạng khan hiếm chip nhớ có thể tác động đến thị trường ôtô và điện tử tiêu dùng. Xu hướng tích hợp AI vẫn tiếp diễn, song sẽ theo hướng tiếp cận tính toán, thận trọng hơn.

Khan hiếm bộ nhớ trầm trọng

Một trong những dự báo đáng lo ngại cho năm 2026 xoay quanh cơ sở hạ tầng. Theo CNBC, sự bùng nổ trong nhu cầu AI đẩy chuỗi cung ứng bán dẫn vào khủng hoảng mới, dẫn đến thiếu hụt chip nhớ toàn cầu.

Giữa tháng 11, CEO Semiconductor Manufacturing International Corp (SMIC), nhà sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất Trung Quốc, cho biết lo ngại về thiếu hụt chip nhớ khiến nhiều khách hàng do dự trong việc chốt số lượng mua những loại chip khác.

“Mọi người đều ngần ngại khi đặt hàng hoặc vận chuyển quá nhiều trong quý I/2026, do không biết ngành chip nhớ có thể cung cấp bao nhiêu cho việc sản xuất điện thoại, xe hơi và những sản phẩm khác”, đồng CEO SMIC Zhao Haijun chia sẻ.

Giới phân tích nhận định tình trạng này xảy ra khi các công ty tập trung quá nhiều vào sản xuất chip nhớ băng thông cao (phục vụ hệ thống AI), trong khi ít tập trung hơn vào các loại chip cho thiết bị điện tử tiêu dùng.

“Việc phát triển AI đang tiêu tốn rất nhiều nguồn cung chip hiện có, nhu cầu chung trong 2026 có thể lớn hơn nhiều so với năm nay”, Dan Nystedt, Phó chủ tịch mảng nghiên cứu tại TriOrient, nhận định.

Một thanh chip nhớ sản xuất bởi Samsung. Ảnh: Bloomberg.

Máy chủ AI chủ yếu sử dụng chip xử lý từ các công ty thiết kế như Nvidia. Các bộ xử lý này phụ thuộc vào HBM (High-Bandwidth Memory), loại bộ nhớ với băng thông và tốc độ cao, mang đến lợi nhuận khổng lồ cho những công ty như SK Hynix và Micron.

Theo Nystedt, các nhà cung cấp bộ nhớ đang tập trung đáp ứng nhu cầu AI do biên lợi nhuận cao. Khách hàng trong thị trường máy chủ AI sẵn sàng trả nhiều tiền để mua chip cao cấp.

“Điều này có thể dẫn đến tình trạng tồi tệ cho máy tính cá nhân, laptop, thiết bị điện tử tiêu dùng và ôtô, vốn phụ thuộc vào chip nhớ giá rẻ”, Nystedt nói.

Trước những hạn chế về nguồn cung, các công ty chip nhớ được cho đã tăng giá linh kiện. Giữa tháng 11, Reuters đưa tin Samsung Electronics đã âm thầm tăng giá một số loại chip nhớ lên đến 60% so với tháng 9. Công ty chưa có phản hồi chính thức.

Chuẩn bị cho smartphone, máy tính đắt lên

M.S. Hwang, nhà nghiên cứu tại Counterpoint Research, cho rằng dây chuyền sản xuất sẽ gặp vấn đề khi giá chip nhớ tăng và nguồn cung khan hiếm.

“Tình trạng khan hiếm nguồn cung đã ảnh hưởng đến thị trường smartphone và set-top-box giá rẻ, song chúng tôi dự đoán rủi ro có thể lan rộng”, ông Hwang nhấn mạnh.

Một số hãng đã cảnh báo người dùng về khả năng tăng giá sản phẩm do hạn chế nguồn cung. Ngày 18/11, Chủ tịch Xiaomi Lu Weibing cho biết công ty đã đảm bảo nguồn cung chip nhớ cho năm 2026, song smartphone vẫn có thể đắt hơn do giá nhập linh kiện tăng.

Người dùng trải nghiệm Xiaomi 17 tại Trung Quốc. Ảnh: Bloomberg.

Để đối phó tình trạng này, Xiaomi tập trung đẩy mạnh các dòng cao cấp như Xiaomi 17 để tăng lợi nhuận và cạnh tranh với iPhone 17. Hồi tháng 10, công ty cũng tăng giá dòng Redmi K90 một phần do chi phí bộ nhớ đắt lên.

Tương tự, trang Maeil Business Newspaper cho biết trong bối cảnh Galaxy S26 sắp ra mắt, chi phí bộ nhớ và chip xử lý tăng có thể buộc Samsung nâng giá sản phẩm sau nhiều năm giữ ổn định.

Công ty Hàn Quốc được cho đang xem xét lại chiến lược giá bán của dòng Galaxy S26 trước khi ra mắt vào tháng 2/2026. Cần lưu ý rằng không chỉ bộ nhớ, chi phí chip Qualcomm cũng tăng đến 25,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Không chỉ smartphone, các hãng máy tính cũng cảm nhận áp lực khi giá bộ nhớ DRAM tăng mạnh. Công ty phân tích TrendForce dẫn nguồn từ chuỗi cung ứng cho biết Lenovo đã thông báo cho khách hàng về kế hoạch tăng giá sản phẩm.

Cụ thể, bảng giá hiện tại sẽ hết hiệu lực vào ngày 1/1/2026. Công ty Trung Quốc nêu 2 lý do chính gồm thiếu hụt bộ nhớ ngày càng nghiêm trọng, các doanh nghiệp chạy đua triển khai giải pháp AI khiến nhu cầu tăng vọt.

Một hãng máy tính nổi tiếng khác là Dell cũng gửi kế hoạch tăng giá cho khách hàng. Nguồn tin trong ngành dự đoán công ty dự kiến tăng giá sản phẩm ít nhất 15-20%, có thể áp dụng ngay từ giữa tháng 12.

Trước đó, Bloomberg đưa tin Giám đốc Vận hành Jeff Clarke của Dell thừa nhận “chưa từng thấy chi phí chip nhớ tăng nhanh như vậy”, đồng thời lưu ý mọi dòng sản phẩm đều chịu ảnh hưởng.

Một mẫu laptop màn hình lật của Lenovo. Ảnh: TrendForce.

Theo Chosun Biz, các nhà sản xuất PC đang chịu áp lực lớn về lợi nhuận khi linh kiện DRAM (bao gồm DDR5) tăng giá 70% so với cùng kỳ năm ngoái, một số linh kiện thậm chí tăng đến 170%. Các hãng máy tính như Lenovo, HP, Dell, Samsung và LG đều được cho đang xem xét lại lộ trình sản phẩm năm 2026.

Enrique Lores, CEO HP cảnh báo tình trạng có thể nghiêm trọng hơn vào nửa cuối năm 2026, có thể tăng giá sản phẩm nếu cần thiết. Ông lưu ý rằng chip nhớ chiếm khoảng 15-18% chi phí sản xuất PC thông thường.

Sự khan hiếm có thể dẫn đến phân cực rộng lớn. Theo TrendForce, các tập đoàn công nghệ lớn như Amazon, Google và Meta đang tăng cường mua chip nhớ HBM nhờ tài chính dồi dào. Điều này đặt rủi ro lớn cho những startup và doanh nghiệp nhỏ, vốn không có tiềm lực tài chính mạnh.

Thay vì đua nhau phát triển các mô hình AI siêu lớn (trên 100 tỷ tham số), thị trường có thể quay về tối ưu các mô hình nhỏ, chạy trên phần cứng khiêm tốn hơn, hoặc chuyển hướng sang chip chuyên dụng (ASIC) thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào GPU đa năng.

Những xu hướng AI đáng chú ý

Với lộ trình ứng dụng AI trong đời sống, Microsoft dự đoán tác nhân AI (AI agent) sẽ phổ biến hơn trong năm 2026, trở thành xu thế mới thay cho chatbot thông thường.

So với chatbot, tác nhân AI không chỉ hiểu mà còn có khả năng hành động. Các công cụ này có thể tự thực hiện chuỗi nhiệm vụ phức tạp, chẳng hạn như lên kế hoạch du lịch, đặt vé máy bay, kiểm tra email...

Aparna Chennapragada, Giám đốc Sản phẩm mảng trải nghiệm AI của Microsoft, nhấn mạnh tác nhân AI sẽ trở thành “cộng sự” của người dùng. Công cụ có thể hỗ trợ xử lý dữ liệu, tạo nội dung và cá nhân hóa, trong khi con người vẫn tập trung cho sáng tạo và định hướng chiến lược.

Quyền riêng tư vẫn là dấu hỏi lớn cho tác nhân AI. Để agent hoạt động hiệu quả, người dùng có thể phải trao những dữ liệu quan trọng như email, lịch trình cá nhân và kể cả thông tin thanh toán.

Một phần mềm vibe coding trên máy tính. Ảnh: Bloomberg.

Bài viết của Microsoft nhấn mạnh nhiều xu hướng AI khác trong năm 2026, bao gồm chăm sóc sức khỏe, nghiên cứu khoa học, lập trình phần mềm và kể cả điện toán lượng tử, thúc đẩy đột phá trong xây dựng vật liệu, y học và nhiều lĩnh vực khác.

Trang tin TechDigest nhấn mạnh 2026 sẽ là lúc AI “đối diện sự thật”. Người dùng giờ đây không chỉ coi AI là công cụ đơn giản, thay vào đó đặt nhiều kỳ vọng hơn vào khả năng kết hợp ăn ý, bao gồm tốc độ và hiệu quả hỗ trợ công việc.

Báo cáo từ IBM củng cố quan điểm này khi nhấn mạnh kỳ vọng từ con người vào giá trị tạo bởi AI sẽ cao hơn. Theo khảo sát của IBM tại các doanh nghiệp, 61% nhân viên cho biết AI giúp công việc bớt nhàm chán. Dù mới làm quen hay sử dụng nhiều, AI giúp họ thoát khỏi sự đơn điệu, có thêm thời gian làm những việc giá trị cao.

Được Từ điển Collins bình chọn là từ của năm 2025, vibe coding (hình thức lập trình phần mềm trong AI, chuyển ngôn ngữ tự nhiên của con người thành mã máy tính) sẽ bùng nổ hơn vào 2026.

Dù có thể phổ biến hơn, việc ứng dụng rộng rãi công nghệ sẽ phụ thuộc vào tính nghiêm ngặt của tổ chức trong việc truy vết, kiểm soát nguồn gốc, đảm bảo khả năng bảo trì và bảo mật lâu dài cho các đoạn mã.

Phúc Thịnh

Nguồn Znews : https://znews.vn/trat-tu-cong-nghe-moi-cua-nam-2026-post1610020.html