Trích ly hoạt chất quý trong bào tử nấm linh chi

14 giờ trướcBài gốc

Bào tử nấm linh chi chứa nhiều hoạt chất quý nhất trong cây nấm.

Bào tử do nấm linh chi phóng thích ra chứa nhiều chất dinh dưỡng và các đặc tính dược lý, là sản phẩm rất tốt cho sức khỏe nhưng lại ít được quan tâm nghiên cứu.

Bào tử là thành phần quý nhất

Theo các tài liệu nghiên cứu, nấm linh chi có nhiều công dụng trong việc hỗ trợ điều hòa huyết áp, tăng khả năng miễn dịch cho cơ thể, hỗ trợ giải độc và cải thiện bệnh viêm gan mãn tính, xơ gan, thần kinh suy nhược.

Trong một nghiên cứu về các thành phần không bay hơi của G.lucidum, người ta thấy rằng nấm chứa 1,8% tro, 26 - 28% carbohydrate, 3 - 5% chất béo thô, 59% chất xơ thô và 7 - 8% protein thô.

Triterpenoid và polysaccharide được xem là thành phần chủ yếu có trong nấm được chú ý nhiều nhất. Chính vì lý do đó mà hiện nay việc trồng và sử dụng nấm linh chi đang trở nên rất phổ biến và được nhiều người quan tâm

Bên cạnh đó, bào tử do nấm linh chi phóng thích ra được cho là tinh chất của nấm chứa nhiều chất dinh dưỡng và các đặc tính dược lý, là sản phẩm rất tốt cho sức khỏe nhưng lại ít được quan tâm nghiên cứu trích ly hoạt chất.

Nhóm tác giả gồm Lương Thị Ngọc Hân, Thị Như Thảo, Nguyễn Trần Đức Duy, Lê Thành Hưng, Hoàng Đắc Hiệt, Nguyễn Thị Loan và Nguyễn Phạm Trúc Phương, Phòng thí nghiệm Bảo tồn Lai tạo và Phát triển giống Nấm, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Nông nghiệp Công nghệ cao, Trường Đại học Cần Thơ đã nghiên cứu phá vách bào tử nấm linh chi bằng nito lỏng kết hợp sóng siêu âm và nghiền bi.

TS Lương Thị Ngọc Hân, trưởng nhóm nghiên cứu cho biết, cấu tạo bào tử linh chi gồm 2 lớp vỏ cứng, việc phá vỡ bào tử nấm linh chi để trích ly hoạt chất bên trong bào tử là điều đáng được quan tâm.

Một số nghiên cứu so sánh về hiệu quả của bào tử linh chi khi bị phá bỏ lớp vỏ và bào tử linh chi còn nguyên đã được nghiên cứu trên các tế bào ung thư, kết quả cho thấy sử dụng bào tử linh chi đã phá vách có hoạt động hiệu quả hơn.

Do đó, để thu được hoạt chất có trong bào tử linh chi tốt nhất thì cấu trúc lớp vỏ của bào tử cần được phá vỡ. Trong nhiều phương pháp phá vỡ thì sóng siêu âm đã được nghiên cứu là có hiệu quả.

Phá vỡ vách bào tử bằng sóng siêu âm đã bắt đầu được các nhà khoa học quan tâm nhiều hơn nhờ dễ vận hành, tiêu ít dung môi và sử dụng nhiệt độ thấp, tốn ít năng lượng nên dễ dàng áp dụng ở quy mô sản xuất thương mại.

Do nitơ lỏng có tác dụng làm lạnh nhanh, có thể giúp bào tử đạt đến nhiệt độ -196 độ C. Đồng thời ở nhiệt độ lạnh -196 độ C, tế bào bị đè nén có thể tác động thêm nhằm tạo được sự phá vỡ nhỏ cho vách bào tử linh chi.

Phá vách bào tử nấm bằng sóng siêu âm

Nhóm nghiên cứu nhận thấy, tỉ lệ vỡ vách bào tử của sóng siêu âm cao hơn máy nghiền bi. Sự khác biệt này là do năng lượng siêu âm làm tăng dao động bề mặt, tạo ra áp lực lớn giúp thẩm thấu dung môi tốt hơn và tác động đến tế bào vật liệu, tăng khả năng truyền khối tới bề mặt phân cách, làm các mô tế bào bị phá vỡ tốt hơn.

Phương pháp phá vách bào tử nấm linh chi này được thực hiện bằng máy sóng siêu âm ở biên độ 70% trong 120 phút trong môi trường lạnh, kết hợp với máy nghiền cơ học ở tần số 30Hz trong 90 phút sau khi bào tử được gây sốc nhiệt bởi nitơ lỏng.

Kết quả quan sát dưới kính hiển vi quét (SEM) cho thấy hơn 80% (đánh giá cảm quan) vách bào tử linh chi đều bị tác động và vỡ nát. Điều này chứng minh hiệu quả của việc trích ly hoạt chất cho hiệu suất thu hồi polysaccharide và triterpenoid cao hơn lần lượt gấp 3,55 lần và 128,99 lần so với mẫu đối chứng (bào tử linh chi chưa phá vách).

Nhóm nghiên cứu kết luận, thông số của phương pháp phá vỡ vách bào tử dùng sóng siêu âm kết hợp với nitơ lỏng được xác định ở biên độ 70% trong 120 phút phá mẫu thu được hoạt chất polysaccharide hòa tan và triterpenoid cao nhất. Ở phương pháp phá vỡ vách bào tử dùng nghiền cơ học kết hợp với nitơ lỏng, tần số lắc và thời gian để thu được hàm lượng hoạt chất tốt nhất là 30Hz, 90 phút.

Phương pháp phá vỡ vách bào tử dùng sóng siêu âm và nghiền cơ học kết hợp với nitơ lỏng cho kết quả hiệu suất thu hồi polysaccharide cao nhất, cao hơn lần lượt gấp 3,55 lần và 128,99 lần so với mẫu đối chứng. Có thể kéo dài thời gian phá mẫu từ 60 phút lên 120 phút mà không làm tăng tốc độ phân hủy các hợp chất trích được, cụ thể là triterpenoid.

Tuy nhiên, do điều kiện trang thiết bị chưa đáp ứng với tần số phá mẫu cao, nên chỉ có thể áp dụng tần số tối đa 30 Hz, kết quả này có thể làm tiền đề cho những nghiên cứu sau này.

Việc kết hợp các phương pháp với nhau để đưa ra một quy trình phá vách bào tử linh chi đơn giản, đem lại hiệu quả trích ly hoạt chất cao, có thể ứng dụng rộng rãi trong việc tạo ra các sản phẩm thực phẩm từ bào tử nấm linh chi phục vụ cho sức khỏe của con người.

Nhật Phong

Nguồn GD&TĐ : https://giaoducthoidai.vn/trich-ly-hoat-chat-quy-trong-bao-tu-nam-linh-chi-post723596.html