Trình Chính phủ phương án dùng 15.000 tỷ ngân sách 'giải cứu' 11 dự án BOT thua lỗ

3 giờ trướcBài gốc

Nhà nước chia sẻ gần 8.900 tỷ đồng với 5 dự án BOT thua lỗ

Bộ Xây dựng vừa trình Chính phủ Dự thảo Nghị định quy định chi tiết về việc xử lý vướng mắc của dự án BOT giao thông.

Tờ trình nêu rõ: Trong bối cảnh nguồn vốn Nhà nước hạn chế, thực hiện các nghị quyết của Đảng, đến trước năm 2020 (thời điểm Luật PPP được ban hành), cả nước đã huy động hơn 318.000 tỷ đồng để đầu tư 140 dự án BOT.

Các dự án đã đưa vào khai thác bước đầu phát huy hiệu quả: Giảm chi phí vận tải, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giảm ùn tắc và tai nạn giao thông, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Tuy nhiên, do trước thời điểm Luật PPP ban hành phải thường xuyên điều chỉnh chính sách cho phù hợp thực tiễn, một số dự án BOT giao thông đã phát sinh vướng mắc. Thực hiện chỉ đạo của Quốc hội và Chính phủ, Bộ Xây dựng (trước đây là Bộ GTVT) đã phối hợp với các địa phương rà soát, đánh giá toàn diện tình hình.

Kết quả cho thấy, trong số 140 dự án, có 11 dự án đã xác định được vướng mắc cụ thể, cùng một số dự án tiềm ẩn khó khăn.

Trong 11 dự án này, có 8 dự án do Bộ Xây dựng quản lý và 3 dự án do địa phương quản lý. Bộ Xây dựng đề xuất chia giải pháp xử lý thành hai nhóm.

Cao tốc Bắc Giang- Lạng Sơn nằm trong nhóm 5 dự án BOT Nhà nước chia sẻ doanh thu do thua lỗ

Nhóm 1: Nhà nước chia sẻ gần 8.900 tỷ đồng để tiếp tục thực hiện hợp đồng với 5 dự án có doanh thu sụt giảm nghiêm trọng, không có khả năng phục hồi, gồm Cầu Việt Trì - Ba Vì; Cầu Thái Hà; Hầm Đèo Cả (thay thế cơ chế thu phí tuyến La Sơn - Túy Loan); Nâng cấp đường Hồ Chí Minh (QL14 qua Đắk Lắk); Cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn.

Nhóm 2: Nhà nước thanh toán chi phí bồi thường, chấm dứt hợp đồng trước thời hạn đối với 6 dự án, gồm đường tránh TP Thanh Hóa; Đường Thái Nguyên - Chợ Mới; Cải tạo, nâng cấp QL91; Cầu đường sắt Bình Lợi; Cầu An Hải (Phú Yên); Đường 39B (Thái Bình).

Tờ trình của Bộ Xây dựng cũng nêu rõ 3 phương án chấm dứt hợp đồng. Theo đó, tổng chi phí bồi thường, chấm dứt hợp đồng theo phương án 1 ước tính khoảng 5.900 tỷ đồng, theo phương án 2 khoảng 5.960 tỷ đồng và phương án 3 khoảng 4.520 tỷ đồng

Trên cơ sở đó, Bộ Xây dựng đã phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, các địa phương, cùng đàm phán với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án và thống nhất hai nhóm giải pháp trong dự thảo Nghị định tháo gỡ vướng mắc các dự án BOT giao thông.

Dự án BOT quốc lộ 3 qua Thái Nguyên- Chợ Mới được đề xuất dùng ngân sách mua luôn quyền thu phí từ nhà đầu tư

Ba phương án tính toán

Theo dự thảo Nghị định, Bộ Xây dựng đề xuất phạm vi giải quyết là những dự án BOT gặp vướng mắc giảm doanh thu được ký kết trước ngày 1/1/2021. Trong đó, cho phép các dự án này được áp dụng một số điều của Luật PPP.

Đơn cử như điều kiện chia sẻ phần doanh thu, tỷ lệ chia sẻ phần giảm doanh thu, trách nhiệm của các bên khi Nhà nước chia sẻ phần giảm doanh thu; điều kiện chia trả chi phí bồi thường, chấm dứt hợp đồng trước thời hạn.

Đối với các dự án Nhà nước dự định mua lại và chấm dứt hợp đồng, Bộ Xây dựng đề xuất xác định các khoản cấu thành tổng chi phí phải trả cho nhà đầu tư gồm: Vốn dự án theo hướng tổng vốn đầu tư; chi phí quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì công trình dự án; các khoản thuế, phí doanh nghiệp dự án phải nộp; chi phí lãi vay trong giai đoạn vận hành, kinh doanh - doanh thu.

Tuy nhiên, trong các khoản cấu thành tổng chi phí Nhà nước bỏ ra mua lại dự án BOT, Bộ Xây dựng đề xuất ba phương án đối với khoản chi phí lãi vay trong giai đoạn vận hành, kinh doanh.

Phương án 1: Tổng số vốn vay theo hợp đồng dự án PPP nhân với mức lãi suất (xác định bằng 4%/năm). Thời gian tính chi phí lãi vay từ thời điểm công trình dự án đưa vào khai thác đến thời điểm chấm dứt hợp đồng trước thời hạn.

Phương án 2: Tổng chi phí lãi vay nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án đã thanh toán cho ngân hàng tín dụng tính đến thời điểm cơ quan có thẩm quyền quyết định chấm dứt hợp đồng trước thời hạn.

Phương án 3: Nhà nước không tính lãi vay trong giai đoạn vận hành, kinh doanh trong chi phí bồi thường, chấm dứt hợp đồng trước thời hạn.

Theo Bộ Xây dựng, phương án 1 có ưu điểm là bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ về xác định chi phí thanh toán. Tuy nhiên, nếu thực hiện theo phương án này, các ngân hàng đề nghị Ngân hàng Nhà nước Việt Nam hướng dẫn đối với các khoản lãi vay nhà đầu tư thanh toán đã được các ngân hàng hạch toán.

Phương án 2 có ưu điểm là thuận lợi cho ngân hàng cung cấp tín dụng do không phải hạch toán lại.

Tuy nhiên, phương án này không bảo đảm tính thống nhất trong xác định chi phí thanh toán do mức lãi vay đã thanh toán tùy thuộc vào doanh thu của từng dự án cũng như khả năng chi trả của nhà đầu tư.

N.T

Nguồn ANTĐ : https://anninhthudo.vn/trinh-chinh-phu-phuong-an-dung-15000-ty-ngan-sach-giai-cuu-11-du-an-bot-thua-lo-post622013.antd