Luật Thủ đô 2024
Khu vực Cầu Giấy, Hà Nội. Ảnh: Khánh Huy
Cần thiết áp dụng tiêu chuẩn kỹ thuật hiện đại
Tại kỳ họp, Giám đốc Sở Xây dựng Nguyễn Phi Thường trình bày tờ trình về quy định trình tự, thủ tục lựa chọn và áp dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật trong nước và nước ngoài. Theo đó, UBND TP đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ về hạ tầng đô thị, đòi hỏi áp dụng các tiêu chuẩn kỹ thuật hiện đại nhằm tạo sự đồng bộ và bền vững cho các dự án xây dựng; phù hợp với sự phát triển của đô thị thông minh, tích hợp công nghệ số, hệ thống quản lý giao thông và năng lượng hiệu quả.
Nhiều dự án hợp tác quốc tế, có sự tham gia của nhà thầu nước ngoài và có yêu cầu áp dụng các tiêu chuẩn kỹ thuật toàn cầu; việc áp dụng quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật phù hợp với các thông lệ quốc tế giúp nâng cao chất lượng xây dựng và tối ưu hóa quản lý dự án; đồng thời tạo điều kiện thuận lợi thu hút đầu tư nước ngoài.
Xây dựng và áp dụng quy định về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật cần linh hoạt để điều chỉnh phù hợp với điều kiện địa phương bao gồm các yếu tố về khí hậu, địa chất và cơ sở hạ tầng hiện có.
Luật Xây dựng, Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật và các Nghị định của Chính phủ về quản lý dự án đầu tư đã quy định việc áp dụng Quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật trong xây dựng; việc xây dựng quy trình, trình tự để xây dựng, đề xuất, đánh giá và chấp thuận việc áp dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật trong nước ngoài, xây dựng quy chuẩn địa phương trong hoạt động đầu tư xây dựng để đáp ứng công tác quản lý và kiểm soát chất lượng các dự án.
Ngày 1/1/2025, các nội dung tại Điều 37 Luật Thủ đô 2024 có hiệu lực thi hành. UBND TP đã triển khai việc xây dựng Nghị quyết của HĐND TP quy định đối với Điều 37 uật Thủ đô. Do vậy, cần thiết phải áp dụng trình tự, thủ tục rút gọn trong quá trình xây dựng Nghị quyết của HĐND TP quy định về trình tự, thủ tục lựa chọn, áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật trong nước và nước ngoài; trình tự, thủ tục xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn của TP Hà Nội (thực hiện nội dung khoản 5 Điều 37 Luật Thủ đô 2024) để đảm bảo tiến độ ban hành kịp thời với thời gian có hiệu lực của Luật Thủ đô 2024.
Nghị quyết Quy định về trình tự, thủ tục lựa chọn, áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật trong nước và nước ngoài; trình tự, thủ tục xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn của TP Hà Nội trên cơ sở phân tách từ nhiệm vụ xây dựng “Nghị quyết quy định về một số trình tự, thủ tục để thực hiện nội dung khoản 5 Điều 37 Luật Thủ đô” đã được UBND TP trình HĐND TP đề nghị xây dựng Nghị quyết theo trình tự thủ tục, rút gọn; đã được Thường trực HĐND TP chấp thuận.
Trả lời hồ sơ đề xuất trong vòng 7 ngày làm việc
Theo Nghị quyết, đối tượng áp dụng là các cơ quan Nhà nước, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động đầu tư, xây dựng, quản lý và vận hành dự án đầu tư công, dự án thực hiện theo quy định của pháp luật về đầu tư công, dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), dự án sự dụng vốn Nhà nước ngoài đầu tư công của TP Hà Nội quy định tại Điều 37 Luật Thủ đô 2024.
Điều kiện áp dụng tiêu chuẩn nước ngoài gồm: phải có tính khả thi về mặt chuyển giao công nghệ, đặc biệt đối với dự án có áp dụng công nghệ mới; đáp ứng điều kiện thuận lợi trong công tác xây dựng định mức, đơn giá của cơ quan quản lý Nhà nước; đảm bảo an toàn sử dụng cho con người, cho chính công trình và công trình lân cận; đáp ứng các yêu cầu về an toàn sinh thái, bảo vệ môi trường; bảo đảm hiệu quả kinh tế - kỹ thuật; đảm bảo tính đồng bộ và khả thi trong toàn bộ quá trình đầu tư xây dựng, từ thiết kế, thi công, nghiệm thu công trình cho đến vận hành, khai thác; phải sử dụng các số liệu đầu vào liên quan đến điều kiện đặc thù của TP Hà Nội (địa chất, thủy văn, khí hậu, phân vùng động đất…) được quy định trong các tiêu chuẩn bắt buộc áp dụng.
Trình hồ sơ đề xuất lựa chọn, áp dụng gồm: chủ đầu tư hoặc đơn vị được giao lập báo cáo nghiên cứu khả thi/báo cáo kinh tế - kỹ thuật phân tích yêu cầu kỹ thuật của dự án và đề xuất lựa chọn tiêu chuẩn nước ngoài phù hợp để áp dụng; cơ quan chuyên môn trực thuộc người quyết định đầu tư (theo chuyên ngành tiêu chuẩn đề xuất áp dụng) là cơ quan chủ trì tổ chức đánh giá hồ sơ đề xuất. Chủ đầu tư nộp hồ sơ đề xuất tiêu chuẩn đến cơ quan chủ trì đánh giá để tổ chức xem xét, đánh giá hồ sơ đề xuất áp dụng.
Hồ sơ đề xuất áp dụng tiêu chuẩn nước ngoài bao gồm: văn bản đề nghị áp dụng tiêu chuẩn nước ngoài, trong đó nêu rõ: Tên dự án, quy mô, địa điểm xây dựng; phạm vi, nội dung tiêu chuẩn nước ngoài dự kiến áp dụng (kèm dẫn chiếu Điều, Khoản hoặc phạm vi áp dụng trong tiêu chuẩn, nếu có). Báo cáo thuyết minh về tính cần thiết, tính phù hợp của việc áp dụng tiêu chuẩn nước ngoài đối với dự án, bao gồm: Mô tả đặc điểm, điều kiện kinh tế - kỹ thuật của công trình và giải pháp đề xuất; đánh giá sơ bộ về khả năng chuyển giao công nghệ (nếu áp dụng công nghệ mới), tính khả thi và hiệu quả kinh tế - kỹ thuật.
Bản sao tiêu chuẩn nước ngoài (toàn bộ hoặc các phần liên quan trực tiếp đến dự án). Trường hợp cần thiết, đính kèm bản dịch tiếng Việt có xác nhận của đơn vị dịch thuật hoặc người dịch có thẩm quyền. Bản đối chiếu, so sánh với các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và quy chuẩn địa phương hiện hành (nếu có), trong đó nêu rõ: Nội dung trùng lặp hoặc tương tự; nội dung khác biệt, mức độ và giải pháp xử lý khác biệt. Tài liệu chứng minh về tính hợp pháp, tính hiện hành của tiêu chuẩn nước ngoài, mức độ công nhận (quốc gia/khu vực/quốc tế). Tài liệu xác nhận bản quyền sử dụng tiêu chuẩn nước ngoài (trường hợp tiêu chuẩn không phổ biến công khai). Các hồ sơ, tài liệu khác liên quan.
Về tổ chức xem xét, đánh giá hồ sơ đề xuất: cơ quan chủ trì theo quy định tại khoản 2 Điều 6 Nghị quyết này có trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ đề xuất tiêu chuẩn nước ngoài; tổ chức đánh giá hồ sơ đề xuất tiêu chuẩn nước ngoài.
Trong thời hạn 7 ngày làm việc sau khi tiếp nhận hồ sơ, cơ quan chuyên môn chủ trì có trách nhiệm: xem xét, gửi văn bản yêu cầu bổ sung hồ sơ đến đơn vị trình (nếu cần, việc yêu cầu bổ sung hồ sơ chỉ được yêu cầu một lần trong quá trình xem xét, đánh giá), yêu cầu lựa chọn tổ chức, cá nhân tư vấn đánh giá sự phù hợp của việc áp dụng các tiêu chuẩn nước ngoài cho công trình (nếu cần thiết). Trường hợp cần lấy ý kiến phối hợp của các cơ quan, tổ chức có liên quan, Cơ quan chủ trì yêu cầu đơn vị trình bổ sung hồ sơ đối với những nội dung lấy ý kiến. Trả lại hồ sơ trong trường hợp hồ sơ đề xuất không đúng với thẩm quyền.
Trong thời hạn không quá 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ lấy ý kiến của Cơ quan chủ trì, các Sở, ngành, đơn vị phải có văn bản trả lời. Cơ quan chủ trì có trách nhiệm tổng hợp ý kiến của các đơn vị có liên quan, tổ chức xem xét, đánh giá và ban hành văn bản đánh giá hồ sơ đề xuất tiêu chuẩn trong thời hạn 15 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Kết quả phải có đánh giá, kết luận về mức đáp ứng yêu cầu đối với từng nội dung xem xét, đánh giá.
Việc ban hành Nghị quyết của HĐND TP theo quy định tại khoản 5, khoản 6 Điều 37 Luật Thủ đô 2024 là cần thiết và đúng thẩm quyền. Ban Đô thị thống nhất với sự cần thiết ban hành Nghị quyết nhằm tạo hành lang pháp lý rõ ràng, thống nhất, minh bạch, đáp ứng yêu cầu phát triển của Hà Nội. Dự thảo Nghị quyết phù hợp với các định hướng về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, phát huy tính chủ động, tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương. Trong bối cảnh đặc thù Thủ đô Hà Nội cần các giải pháp kỹ thuật riêng, hiện đại, không bị ràng buộc hoàn toàn bởi hệ thống tiêu chuẩn quốc gia vốn chưa được cập nhật đầy đủ hoặc phù hợp với điều kiện đặc thù đô thị lớn, việc quy định trình tự lựa chọn tiêu chuẩn kỹ thuật nước ngoài, xây dựng quy chuẩn kỹ thuật địa phương sẽ tạo điều kiện để Thủ đô Hà Nội tiếp cận các mô hình, công nghệ tiên tiến.
Trưởng Ban đô thị, HĐND TP Đàm Văn Huân
Gia Bảo