Trồng hoa trên giàn - Nét đặc trưng ở Làng hoa Sa Đéc

3 giờ trướcBài gốc

Trồng hoa, kiểng trên giàn là phương thức canh tác truyền thống của gia đình ông Nguyễn Văn Sang ở phường Sa Đéc.

Đây là kỹ thuật canh tác truyền thống, thích ứng với điều kiện tự nhiên, giúp giảm chi phí sản xuất và được duy trì qua nhiều thế hệ, góp phần tạo nên nét đặc trưng của Làng hoa Sa Đéc. Dịp Festival hoa, kiểng Sa Đéc sắp diễn ra từ ngày 27/12/2025 đến 4/1/2026 tới đây với chủ đề "Sắc hoa ngày mới" sẽ có nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật, xúc tiến đầu tư… nhằm góp phần đưa ngành hàng hoa, kiểng phát triển xứng tầm vị thế, tiềm năng vốn có.

Vì sao trồng hoa trên giàn?

Đến với Làng hoa Sa Đéc, có lẽ nhiều người phương xa khá ấn tượng với những giàn trồng hoa, kiểng dài thẳng tắp, cao từ 0,5m đến hơn 1m. Đối với khu vực ngập nước, nông dân có thể bơi xuồng len lỏi giữa những giàn hoa để chăm sóc chúng. Theo nhiều nông dân, việc trồng hoa, kiểng trên giàn tạo không gian thông thoáng, hạn chế sâu bệnh, không bị ảnh hưởng bởi cỏ dại… Với những ưu điểm đó, nông dân ở Sa Đéc đã duy trì phương thức trồng hoa, kiểng trên giàn suốt nhiều thế hệ. Nếu trồng hoa, kiểng ngay trên mặt đất, cây sẽ bám rễ trong đất. Khi xuất bán, phải di chuyển cây nên ít nhiều làm đứt rễ, ảnh hưởng đến sức khỏe của cây.

Trồng hoa, kiểng trên giàn, không bị ngập nước nên sản xuất được quanh năm.

Từ khi theo nghề truyền thống của gia đình đến nay, ông Trần Thanh Khang ở khóm Khánh Hòa, phường Sa Đéc trồng các loại cúc mâm xôi, hoa hồng, nghệ sen… hoàn toàn trên giàn. Ông Khang cho biết, qua lời kể của ông bà, xưa kia, do chưa có đê bao bảo vệ sản xuất nên khi nước sông dâng cao gây ngập hoa, kiểng và bị thiệt hại. Để giải quyết khó khăn này, từ các thế hệ trước đã sáng tạo, làm giàn để trồng hoa, kiểng trên cao, không trồng dưới đất.

Toàn bộ 10.000 chậu hoa, kiểng của ông Nguyễn Văn Sang ở khóm Tân Khánh Đông, phường Sa Đéc cũng trồng trên giàn. Với cách làm này, tuy khu đất rộng 2.000m2 khá thấp, thường xuyên bị ngập nước nhưng ông vẫn canh tác hoa, kiểng quanh năm. “Ba thế hệ trong gia đình tôi đều trồng hoa, kiểng trên giàn, cây phát triển tốt hơn, dễ kiểm soát mầm bệnh. Nếu trồng cây dưới đất thì có độ ẩm, dễ bị nhiễm sâu bệnh và nặng công chăm sóc. Còn trồng hoa, kiểng trên giàn thì giảm được từ 30 - 40% chi phí thuốc bảo vệ thực vật và công lao động” - ông Sang cho hay.

Nông dân Sa Đéc trồng các loại hoa cúc trên giàn và phát triển rất tốt.

Theo bà con nông dân ở Sa Đéc, làm giàn càng kiên cố thì thời gian sử dụng càng dài. Trước kia, nông dân làm giàn bằng tre, trúc nên độ bền thấp, chỉ sử dụng khoảng 1 năm là phải thay thế, sửa chữa, vừa tốn tiền, vừa tốn công. Giờ đây, nhiều nông dân ở Làng hoa Sa Đéc làm giàn bằng kim loại (nhôm, thép) nên tuổi thọ của nó hơn 10 năm, lắp đặt nhanh nhưng chi phí đầu tư cao gấp 4 - 5 lần so với giàn làm bằng tre, trúc. Chẳng hạn, với diện tích 1.000m2, đầu tư giàn bằng tre, trúc tốn khoảng 10 triệu đồng; còn làm bằng kim loại chi phí khoảng 50 triệu đồng.

Ông Lê Hà Luân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp cho biết, xuất phát từ nghề trồng hoa, kiểng truyền thống, việc trồng trên giàn đã có từ lâu. Ngày xưa, nông dân chưa có nhiều sự lựa chọn về phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Bà con chủ yếu chọn giá thể tốt để trồng cây rồi đưa cây lên giàn, hạn chế sâu bệnh. Việc trồng hoa trên giàn một mặt tạo môi trường tốt cho hoa, kiểng sinh trưởng, phát triển; mặt khác, tạo ra cảnh quan khá đặc biệt để phát triển du lịch. Cách trồng hoa, kiểng trên giàn giúp giảm sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, đây là xu thế chung hiện nay. Thời gian tới, cũng cần nghiên cứu thêm, phát huy mặt tích cực này nhằm tạo ra những sản phẩm hoa, kiểng sạch để đáp ứng tốt hơn nhu cầu thị trường.

Làng hoa trăm tuổi

Suốt nhiều năm qua, ông Nguyễn Nhất Thống, nguyên Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Sa Đéc đã nghiên cứu văn hóa địa phương, trong đó có tìm hiểu về Làng hoa Sa Đéc. Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Nhất Thống, những người trồng hoa, kiểng ở Sa Đéc trong những năm cuối thế kỷ XIX đến năm 1930 được xem là thế hệ tiền phong, khai mở cho làng nghề. Lúc này, hoa, kiểng chỉ mới đáp ứng nhu cầu gia đình, cá nhân riêng lẻ, chưa có điều kiện đưa đi bán khắp nơi. Tuy vậy, việc định hình cho một nghề mới trong nông nghiệp đã được bắt đầu, gầy dựng và có vị trí nhất định trong đời sống, sinh hoạt của cư dân Sa Đéc thời bấy giờ, đó là nghề trồng hoa, kiểng. Công lao ấy phải kể đến gia đình của các bậc tiền bối như: ông Phạm Văn Nhạn, Võ Văn Phu, Trần Văn Dậu, Phạm Văn Xoài…

Hoa trồng trên giàn nên không bị cỏ dại tấn công.

Đến nay, Làng hoa Sa Đéc đã có năm thế hệ rồng hoa, kiểng và từ năm 1990 đến nay, được xem là thế hệ thứ năm. Qua thời gian, nghề trồng hoa, kiểng ở Sa Đéc không ngừng phát triển và mở rộng ra các địa phương lân cận. Sa Đéc đã sản sinh ra nhiều nghệ nhân vun trồng, chăm sóc, cắt tỉa, tạo dáng cho hoa, kiểng. Làng hoa Sa Đéc ngày càng khởi sắc, vừa tạo ra sản phẩm làm đẹp cho đời, vừa giúp người dân phát triển kinh tế.

Tính đến nay, ông Trần Văn Bình (75 tuổi) ở phường Sa Đéc đã có thâm niên hơn 40 năm làm nghề trồng và kinh doanh hoa, kiểng. Ông Bình chia sẻ, trước khi Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (năm 1975), Sa Đéc có một số hộ trồng hoa, kiểng chủ yếu bán để trưng trong dịp Tết Nguyên đán. Sau đó, nghề trồng hoa, kiểng dần dần phát triển mạnh, tồn tại cho đến nay và đa số nông dân đều trồng trên giàn. Nghề này giúp gia đình ông phát triển kinh tế, cuộc sống sung túc suốt mấy chục năm qua.

Cúc mâm xôi nhiều màu của Tổ hợp tác sản xuất và cung ứng hoa, kiểng Tân An (phường Sa Đéc) được trồng trên giàn.

Người trồng hoa, kiểng Sa Đéc đang nỗ lực từng ngày, nhạy bén, sáng tạo để “giữ lửa” cho nghề, truyền nghề và phát triển, lan xa. Toàn phường Sa Đéc có khoảng 4.000 hộ sản xuất hoa, kiểng; hơn 200 cơ sở kinh doanh hoa, kiểng. Sa Đéc có khoảng 2.000 chủng loại hoa, kiểng. Các loại hoa phổ biến là cúc mâm xôi, hoa lưu ly, hướng dương, dạ yến thảo, cúc đồng tiền, cát tường, dừa cạn, mẫu đơn, lan các loại… Cùng với các loại hoa, nhiều nhà vườn có thu nhập cao từ nghề trồng kiểng như mai vàng, các loại kiểng lá, các loại kiểng cổ bonsai.

Khoảng 10 năm gần đây, nhiều nông dân Làng hoa Sa Đéc đã trồng hoa, kiểng kết hợp với kinh doanh dịch vụ du lịch, vừa nâng cao giá trị ngành hàng hoa, kiểng, vừa góp phần quảng bà hình ảnh địa phương.

Theo ông Lê Hà Luân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp, nghề trồng hoa, kiểng phục vụ thị trường quanh năm tập trung ở phường Sa Đéc cùng các xã lân cận như Lấp Vò, Lai Vung, Tân Dương và phường Mỹ Phong chủ yếu trồng hoa phục vụ Tết.

Việc trồng hoa trên giàn là kỹ thuật canh tác truyền thống của nông dân Làng hoa Sa Đéc.

Tổng diện tích trồng hoa, kiểng toàn tỉnh khoảng 1.400 ha; trong đó, riêng phường Sa Đéc khoảng 1.000 ha. Nông dân chủ yếu vẫn tiêu thụ hoa, kiểng theo cách truyền thống, bán cho thương lái. Thời gian tới, ngành nông nghiệp có định hướng cho các hộ kinh doanh mở rộng tiêu thụ trên sàn thương mại điện tử, thông qua các kênh bán hàng để khách hàng chủ động tìm đến.

Bài và ảnh: Nhựt An (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/kinh-te/trong-hoa-tren-gian-net-dac-trung-o-lang-hoa-sa-dec-20251222122242037.htm