Mặt trái của cơn sốt vé
“Cơn sóng” concert quốc gia đổ bộ trong thời điểm cả nước hướng đến ngày lễ lớn của dân tộc, nhiều người hy vọng có trong tay tấm vé hòa cùng hàng vạn người dự đêm nhạc yêu nước.
Trong không khí cả nước hướng về ngày lễ lớn, loạt concert quốc gia như Tổ quốc trong tim, V-Fest, Tự hào là người Việt Nam hay Việt Nam trong tôi thu hút sự quan tâm đặc biệt. Đây đều là những sự kiện phát vé miễn phí, song nhanh chóng “cháy vé” vì nhu cầu quá lớn.
Hàng chục nghìn người tham gia concert hướng đến dịp đại lễ.
Chỉ riêng Tổ quốc trong tim đã ghi nhận lúc cao điểm có tới 3 triệu lượt truy cập trong 5 phút, khiến cổng đăng ký bị quá tải. Khoảng 20.000 người may mắn đăng ký thành công sẽ được nhận vé trực tiếp.
Hàng nghìn khán giả đội mưa, thức trắng đêm xếp hàng tại Nhà hát Lớn Hà Nội để chờ nhận vé miễn phí xem đêm nhạc Việt Nam trong tôi hôm 20-21/8 đã tạo nên những cảnh tượng chưa từng có.
Lợi dụng làn sóng yêu nước và nhu cầu trải nghiệm, nhiều đối tượng đã trục lợi từ vé “không bán” này. Tại điểm phát vé, tình trạng “cò” chèo kéo diễn ra công khai, trên mạng xã hội, hàng loạt hội nhóm rao bán vé chợ đen với giá 2,5-4 triệu đồng/cặp. Dù vé vốn miễn phí, mức giá “ảo” này chỉ có xu hướng tăng khi nhu cầu vẫn rất lớn.
Thực tế, nhiều khán giả vì không thể xếp hàng lấy vé đã buộc phải mua lại từ thị trường chợ đen, chấp nhận chi hàng triệu đồng. Điều này khiến không ít người bức xúc, cho rằng vé cần đến đúng tay những ai thực sự mong muốn tham dự, thay vì trở thành công cụ trục lợi.
Một bên khán giả xếp hàng chờ vé miễn phí, một bên phe vé hoạt động "hết công suất". Ảnh: Duy Phạm.
“Phe vé không tạo ra giá trị gì mà chỉ bòn rút nguồn lực xã hội. Người dân cần mạnh dạn tẩy chay vé chợ đen thì mới mong chấm dứt tình trạng này”, một khán giả chia sẻ.
Trước ngày diễn ra concert Việt Nam trong tôi, anh Đức Tiến (Đông Anh, Hà Nội) chia sẻ với Tiền Phong việc bỏ ra 3 triệu đồng để mua một cặp vé từ “chợ đen”, ở ngay nơi ban tổ chức phát vé miễn phí. Lý do được anh Tiến đưa ra là “ngại chen chúc”, đồng thời cũng cần số lượng vé lớn để rủ bạn bè, người thân đi xem.
Hình ảnh xấu
PGS.TS Nguyễn Văn Thăng Long (Phó chủ nhiệm bộ môn Truyền thông chuyên nghiệp - Đại học RMIT Việt Nam) cho rằng mặc dù các concert thành công, tình trạng phe vé làm suy yếu thông điệp cốt lõi về sự hòa nhập và công bằng mà các concert miễn phí muốn truyền tải. Vốn dĩ, việc phát hành vé miễn phí là một nỗ lực của đơn vị tổ chức nhằm tạo điều kiện cho mọi người dân đều có cơ hội ngang nhau để có thể được thưởng thức một đêm diễn chất lượng mà không phải lo về gánh nặng tài chính. Tuy nhiên, hành động này đang bị một bộ phận lợi dụng để trục lợi.
“Điều này gây ra rủi ro danh tiếng đáng kể cho các nhà tổ chức. Các thảo luận và hình ảnh tốt đẹp của một chương trình nghệ thuật vì cộng đồng bị có thể bị thay thế bằng thảo luận và thông tin tiêu cực về thị trường mua bán vé bát nháo, nơi giá trị vật chất được đặt lên trên giá trị tinh thần”, ông Nguyễn Văn Thăng Long nói với Tiền Phong.
Việc phát hành vé miễn phí là nỗ lực của đơn vị tổ chức. Ảnh: Duy Phạm.
Chuyên gia truyền thông Lê Minh Tâm cũng khẳng định việc một bộ phận người dân đầu cơ, mua bán vé các concert quốc gia là hiện tượng đáng buồn và làm xấu đi hình ảnh cộng đồng trong thời điểm đất nước chuẩn bị bước vào dịp kỷ niệm trọng đại.
“Trong khi xã hội đang đề cao các giá trị văn hóa, lòng yêu nước thì lại có những cá nhân lợi dụng để kinh doanh, trục lợi, thậm chí lừa đảo. Không ít người bỏ tiền mua lại vé vốn được phát miễn phí, đến cổng mới biết mình bị lừa. Tôi thấy rất tiếc và phản đối hoàn toàn tình trạng này”, ông nhấn mạnh.
Cách xử lý khi cung không đủ cầu
Tình trạng trên xuất phát từ cả nguyên nhân khách quan và chủ quan. Về khách quan, nhu cầu của công chúng đang vượt xa khả năng đáp ứng. Những sự kiện như Tổ quốc trong tim tạo hiệu ứng mạnh trên mạng xã hội, khiến lượng khán giả quan tâm quá lớn trong khi sức chứa địa điểm hạn chế. Đây là cơ hội để phe vé trục lợi.
Yếu tố thứ hai là sự thỏa hiệp của một bộ phận người dân. Nhiều người sẵn sàng bỏ tiền mua vé chợ đen, vô tình tạo “đầu ra” cho giới đầu cơ. Khi thấy có sẵn người mua, những kẻ trục lợi càng tích cực tìm cách gom vé để bán lại.
Thực tế, báo chí cũng nhiều lần cảnh báo rằng hành vi này không chỉ gây thiệt hại cho người dân mà còn tiếp tay cho thị trường vé chợ đen phát triển, trong khi hiện nay chưa có quy định, chế tài xử lý đủ mạnh để ngăn chặn.
Nguyên nhân thứ ba, theo ông, là từ khâu phân phối vé còn thủ công. Việc số hóa toàn bộ quy trình, hoặc hợp tác với các nền tảng phân phối vé chuyên nghiệp là điều nên lưu tâm. Đây là thông lệ tiêu chuẩn cho các sự kiện có nhu cầu cao trên toàn cầu và sẽ gần như loại bỏ hoàn toàn nạn phe vé.
Không tiếp tay cho vé chợ đen là giải pháp duy nhất để gìn giữ giá trị của các concert.
“Hiện nay có nhiều đơn vị chuyên phân phối vé sự kiện trực tuyến, vốn đã đồng hành với nhiều nghệ sĩ trong các show lớn. Các nền tảng này có sẵn hạ tầng công nghệ, từ hệ thống xác minh thông tin, thanh toán, kiểm soát số lượng người truy cập đến biện pháp chống quá tải, ngăn chặn hacker. Ban tổ chức chỉ cần tập trung vào khâu dàn dựng, còn việc phân phối vé có thể giao cho đối tác chuyên nghiệp đảm trách. Tôi tin nếu được mời, các nền tảng đều sẵn sàng hợp tác, thậm chí coi đây là niềm tự hào khi đồng hành với sự kiện ý nghĩa”, chuyên gia phân tích.
Bên cạnh nỗ lực từ ban tổ chức, cơ quan quản lý nhà nước cũng cần có chế tài cụ thể, đồng thời truyền thông để người dân không tiếp tay cho vé chợ đen.
Ngọc Ánh - Hà Trang