Trung Quốc bãi bỏ ưu đãi thuế giá trị gia tăng với hoạt động bán vàng

9 giờ trướcBài gốc

(Ảnh: AFP/TTXVN)

Từ ngày 1/11, Trung Quốc chính thức bãi bỏ ưu đãi thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với hoạt động bán vàng.

Sự thay đổi này tưởng chừng mang tính kỹ thuật nhưng lại ẩn chứa định hướng tài chính và chiến lược sâu xa trong bối cảnh Trung Quốc đang chịu áp lực phục hồi kinh tế lẫn tham vọng mở rộng vai trò của đồng nhân dân tệ.

Theo quy định mới của Bộ Tài chính Trung Quốc, các nhà bán lẻ sẽ không còn được khấu trừ thuế VAT đối với vàng mua từ Sàn giao dịch vàng Thượng Hải, dù bán trực tiếp hay sau khi gia công. Chính sách áp dụng cho cả vàng đầu tư - như vàng thỏi, vàng miếng và tiền vàng được Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC tức ngân hàng trung ương) phê duyệt, lẫn vàng trang sức và vật liệu công nghiệp.

Cú “chuyển hướng” trong chính sách thuế

Trước đây, cơ chế khấu trừ VAT giúp vàng Trung Quốc có giá cạnh tranh hơn và duy trì lợi nhuận cho doanh nghiệp. Khi ưu đãi này bị gỡ bỏ, các nhà bán lẻ nước này sẽ phải lựa chọn giữa việc tăng giá bán hoặc chấp nhận biên lợi nhuận thấp hơn. Điều đó đồng nghĩa chi phí mua vàng của người dân có thể tăng, kéo giảm nhu cầu trong ngắn hạn - một tác động không nhỏ tại thị trường tiêu thụ vàng lớn nhất thế giới.

Theo các nhà phân tích của Citigroup, các doanh nghiệp sản xuất vàng phi đầu tư (như vàng trang sức hoặc vàng dùng trong ngành điện tử) chỉ còn được khấu trừ 6% VAT thay vì 13% như trước đây, khiến chi phí của họ có thể tăng thêm khoảng 7%.

Tác động này đã phản ánh ngay trên thị trường chứng khoán phiên đầu tuần. Cổ phiếu của Chow Tai Fook Jewellery Group giảm tới 12% tại thị trường Hong Kong (Trung Quốc), trong khi Chow Sang Sang Holdings International và Laopu Gold Co. cũng mất ít nhất 8%.

Hàng nghìn doanh nghiệp nhỏ tại chợ Shuibei ở Thâm Quyến - trung tâm bán lẻ vàng lớn nhất Trung Quốc - sẽ bị ảnh hưởng, do phần lớn giao dịch tại đây không diễn ra qua sàn chính thức.

Cùng thời điểm này, Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế Trung Quốc cũng ban hành hướng dẫn mới về thuế giao dịch vàng trên các sàn. Các thành viên giao dịch vàng tiêu chuẩn qua Sàn vàng Thượng Hải (SGE) và Sàn hàng hóa kỳ hạn Thượng Hải (SHFE) được miễn thuế VAT đến hết năm 2027.

Cách tiếp cận này cho thấy Trung Quốc muốn phân định rõ giữa vàng hàng hóa và vàng tài chính, đồng thời khuyến khích giao dịch qua sàn chính thức nhằm tăng minh bạch và khả năng kiểm soát dòng tiền.

Giới chuyên gia đánh giá, đây là bước hoàn thiện khung quản lý thị trường vàng, đồng thời góp phần củng cố vai trò của Thượng Hải như một trung tâm tài chính quốc tế và trung tâm định giá vàng khu vực châu Á.

Mua bán vàng tại một cửa hàng ở Trung Quốc. (Ảnh: scmp)

Tác động lan tỏa

Việc Trung Quốc siết ưu đãi thuế được dự báo sẽ ảnh hưởng tới cấu trúc cung-cầu vàng toàn cầu. Khi giá trong nước tăng, các nhà đầu tư và người tiêu dùng Trung Quốc có thể hướng sự chú ý sang các thị trường lân cận như Ấn Độ, Hong Kong hay Singapore, khiến dòng chảy vàng khu vực có thể dịch chuyển.

Ấn Độ - thị trường tiêu thụ vàng lớn thứ hai thế giới, có thể hưởng lợi nếu giá vàng quốc tế hạ nhiệt do nhu cầu giảm từ Trung Quốc. Theo phân tích của India.com, nếu giá vàng toàn cầu giảm, chi phí nhập khẩu vàng của Ấn Độ cũng giảm theo, giúp nước này tiết kiệm ngoại tệ và giảm áp lực lên đồng rupee.

Trung Quốc hiện áp thuế VAT 13% và thuế thu nhập (CGT) 20% từ đầu tư vàng - mức cao hơn nhiều so với Ấn Độ (12,5%), Hàn Quốc hay Nhật Bản (10%), nhưng vẫn thấp hơn Mỹ (37% đối với đầu tư ngắn hạn).

Các nước phát triển như Mỹ, Pháp hay Thụy Sĩ đánh thuế cao nhằm hạn chế đầu cơ, khuyến khích dòng vốn chảy vào hệ thống tài chính chính thức. Ngược lại, những thị trường áp thuế thấp thường chứng kiến tình trạng tích trữ vàng trong dân và giao dịch ngoài luồng. Từ góc nhìn này, chính sách mới của Trung Quốc thể hiện nỗ lực cân bằng giữa kiểm soát thị trường và bảo vệ ổn định tài chính.

Nhu cầu vàng vẫn cao kỷ lục

Theo Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), nhu cầu vàng toàn cầu trong quý 3/2025 tăng 3% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 1.313 tấn - mức cao nhất trong 25 năm. Dù giá đã chạm đỉnh 4.381 USD/ounce vào tháng 10, giới đầu tư vẫn xem vàng là “nơi trú ẩn” giữa xung đột địa chính trị và rủi ro kinh tế. Sự tham gia mạnh mẽ của các ngân hàng trung ương - trong đó có PBoC, tiếp tục là yếu tố nâng đỡ giá vàng, vốn hiện vẫn quanh mốc 4.000 USD/ounce.

Giới phân tích cho rằng, dù nhu cầu tại Trung Quốc có thể giảm trong ngắn hạn do chi phí tăng, xu hướng mua ròng của các ngân hàng trung ương, cùng khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục cắt giảm lãi suất, sẽ giúp vàng duy trì ở mức giá cao. Một số chuyên gia trong ngành dự báo, giá vàng có thể tiến gần mốc 5.000 USD/ounce trong vòng một năm tới nếu lạm phát và bất ổn địa chính trị tiếp tục leo thang.

"Cuộc chiến vàng” trong kỷ nguyên phi USD hóa

Đằng sau việc điều chỉnh thuế lần này là chiến lược tích trữ vàng dài hạn của Trung Quốc - một phần trong nỗ lực giảm phụ thuộc vào đồng USD và xây dựng hệ thống tài chính độc lập với phương Tây.

Tính đến tháng 9/2025, PBoC nắm giữ khoảng 2.300 tấn vàng, mức cao nhất từ trước đến nay, cùng với sản lượng khai thác nội địa khoảng 340 tấn/năm - giúp Trung Quốc tự chủ phần lớn nguồn cung mà không phải phụ thuộc thị trường quốc tế.

Trong khi Mỹ ngày càng sử dụng đồng USD như công cụ gây sức ép qua các lệnh trừng phạt tài chính, Trung Quốc đẩy mạnh tích trữ vàng vật chất, xây dựng hệ thống thanh toán CIPS thay thế SWIFT, và mở rộng giao dịch vàng bằng nhân dân tệ qua Sàn vàng Thượng Hải. Những bước đi này tạo nền tảng cho một trật tự tài chính song song, giảm ảnh hưởng của đồng USD và củng cố vị thế của đồng nhân dân tệ trong thương mại quốc tế.

Theo nhiều chuyên gia, lượng vàng mà PBoC nắm giữ hiện vẫn chưa đủ để phản ánh vị thế ngày càng mạnh của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Họ nhận định, ngân hàng này cần nâng lượng vàng dự trữ lên ít nhất 5.000 tấn, hoặc có thể còn cao hơn, nhằm đa dạng hóa nguồn dự trữ ngoại hối và giảm bớt phụ thuộc vào đồng USD.

(Ảnh: AFP/TTXVN)

Triển vọng và dự báo

Trong ngắn hạn, việc siết ưu đãi thuế có thể khiến nhu cầu vàng bán lẻ ở Trung Quốc hạ nhiệt và tạo dao động ngắn hạn trên thị trường quốc tế. Nhưng về dài hạn, chính sách này củng cố tính chính quy và khả năng quản lý của thị trường vàng trong nước, đồng thời phục vụ chiến lược quốc gia về tài chính và tiền tệ.

Giữa bối cảnh thế giới ngày càng bất ổn, vàng vẫn là thước đo niềm tin của các nền kinh tế. Với Trung Quốc, đây không chỉ là câu chuyện thuế, mà là một bước đi chiến lược trong “cuộc chiến vàng” nhằm định hình lại trật tự tài chính toàn cầu, nơi vàng và đồng nhân dân tệ dần trở thành đối trọng mới của đồng USD./.

(TTXVN/Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/trung-quoc-bai-bo-uu-dai-thue-gia-tri-gia-tang-voi-hoat-dong-ban-vang-post1074656.vnp